Życie publiczne: teatrum – aporia – agonia 23-PPG-24L04
Proponujemy przyjrzenie się trzem właściwościom dyskursu publicznego ostatnich dziesięcioleci: jego teatralizacji, aporyzacji i agonizacji. Będziemy pytali o polityczne, ale przede wszystkim o kulturowe i psycho-społeczne źródła tych zjawisk, a także o powody, dla których uczestnicy polskiego życia publicznego nie stawiają im krytycznego oporu. Sytuacja taka powoduje powtarzające się zamknięcia bezproduktywność społecznej rozmowy o wspólnych wartościach i celach wspólnego działania. Teatralizacja życia publicznego jest zjawiskiem nieuchronnym i w rozsądnych granicach akceptowanym w dojrzałych demokracjach historycznie i współcześnie (dotyczy to np. rytualizacji kontaktów dyplomatycznych, teatralizacji procedur wyborczych, parlamentarnych, sądowych czy wojskowych itp.). Granicą akceptacji publicznego „teatrum” jest jednak jego służebny charakter wobec społecznego podejmowania istotnych decyzji – a to znaczy wobec zdolności do przełamywania uniemożliwiających racjonalne decyzje aporii i antagonizmów. Jak łatwo się przekonać, we współczesnym polskim życiu publicznym granica ta jest wielokrotnie przekraczana. Zajęcia oprzemy na analizie historycznych i współczesnych przypadków politycznego teatrum, prowadzącej do zakreślenia scenariuszy alternatywnych i oceny powodów, dla których nie zostały one zrealizowane.
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zakończeniu zajęć i potwierdzeniu osiągnięcia OEU student/ka:
Wiedza: student zna i rozumie
Specyficzne cechy dyskursu publicznego w Polsce
Aporetyczny charakter publicznych propozycji dyskursywnych
Agonizację przestrzeni publicznej
Umiejętności: student potrafi
Oceniać charakter, cele i sposób konstruowania „teatralnych” wypowiedzi publicznych
Kryteria oceniania
bardzo dobry (bdb; 5,0): dwie małe prace międzyzajęciowe (przysłane bezpośrednio po zajęciach, których dotyczą), referat z prezentacją lub esej ocenione na 5,0
dobry plus (+db; 4,5): dwie małe prace międzyzajęciowe (przysłane bezpośrednio po zajęciach, których dotyczą), referat z prezentacją lub esej ocenione na 4,5
dobry (db; 4,0): dwie małe prace międzyzajęciowe (przysłane bezpośrednio po zajęciach, których dotyczą), referat z prezentacją lub esej ocenione na 4,0
dostateczny plus (+dst; 3,5): dwie małe prace międzyzajęciowe (przysłane bezpośrednio po zajęciach, których dotyczą), referat z prezentacją lub esej ocenione na 3,5
dostateczny (dst; 3,0): dwie małe prace międzyzajęciowe (przysłane bezpośrednio po zajęciach, których dotyczą), referat z prezentacją lub esej ocenione na 3,0
niedostateczny (ndst; 2,0): brak wymaganych prac, brak referatu lub eseju.
Literatura
Zalecana literatura:
A. Obowiązkowa (fragmenty wskazane przez prowadzących):
Antas J. (2000) O kłamstwie i kłamaniu. Studium semantyczno-pragmatyczne, Universitas
Bińczyk E. (2007). Obraz, który nas zniewala. Współczesne ujęcia języka wobec esencjalizmu i problemu referencji. Universitas.
Czyżewski M., Kowalski S., Piotrowski A. (2010). Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, Oficyna Wydawnicza Łośgraf.
Eco U., Culller J., Brooke-Rose Ch. (2008). Interpretacja i nadintepretacja, Universitas.
Karwat M. (2007). Teoria prowokacji. Analiza polityczna. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Karwat M. (2007). O złośliwej dyskredytacji Manipulowanie wizerunkiem przeciwnika, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Lakoff G. (2011). Nie myśl o słoniu. Jak język kształtuje rzeczywistość. Oficyna Wydawnicza Łośgraf.
Polak B. A. (2018). Strategiczno-manipulacyjne rozumienie języka- elementy teorii. W: A. Landau-Czajka (red.) Systemowe uwarunkowania języka i komunikacji społecznej, Wydawnictwo SGGW, s. 57-66.
White H. (2000). Poetyka pisarstwa historycznego. Universitas.
B. Dodatkowa:
Kamińska-Szmajdzińska, I, Piekot T. , Marcin Poprawa M. (red). (2013). Język władzy. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Kamińska-Szmajdzińska, I, Piekot T. , Marcin Poprawa M. (red). (2008). Ideologie w słowach i obrazach, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Markowski M.P. (2019). Wojny nowoczesnych plemion. Spór o rzeczywistość w epoce populizmu, Wydawnictwo Karakter.
Wodak R., Krzyżanowski M. (red.) (2011). Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych. Oficyna Wydawnicza Łośgraf.
Będziemy korzystali także i z innych źródeł, w zależności od potrzeb i wspólnych ustaleń.
Uwagi
W cyklu 2024/SL:
Uwaga: ze względu na zbyt małą liczbę osób zapisanych zajęcia w tym semestrze się nie odbędą. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: