Historia filozofii średniowiecznej 22-FLDL-HFS

Zajęcia z "Historii filozofii średniowiecznej" (wykład i ćwiczenia) mają na celu:
1) dostarczenie studentowi filozofii ogólnej wiedzy o: głównych nurtach filozofii średniowiecznej, znaczących myślicielach średniowiecznych, kluczowych zagadnieniach podejmowanych w epoce średniowiecza;
2) dostarczenie studium: aksjologii teocentrycznej i argumentacji przeprowadzanej w ramach tego paradygmatu filozoficznego;
3) pogłębienie świadomości płaszczyzn koncepcji filozoficznych: metafilozoficznej, metodologicznej i postulatywnej;
4) uświadomienie problemu demarkacji dyscyplin intelektualnych (w horyzoncie sporu filozofia-teologia);
5) dostarczenie znajomości dzieł lub ich fragmentów głównych znaczących filozofów średniowiecznych;
6) pogłębienie umiejętności analizy, interpretacji i argumentacji filozoficznej.

Cele kształcenia

Wykład: 1. Zapoznanie studenta z głównymi zagadnieniami rozwijanymi w ramach filozofii średniowiecznej. 2.Zapoznanie studenta z głównymi nurtami filozoficznymi w okresie średniowiecza i ich przedstawicielami. 3.Nabycie umiejętności rozpoznawania i analizy systemów teocentrycznych. 4.Poznanie zależności między myślą antyczną i średniowieczną. 5. Umiejętność odróżniania teologii od filozofii na płaszczyznach: meta teoretycznej, metodologicznej i postulatywnej. 6. Zrozumienie wagi bazowych rozstrzygnięć aksjologicznych dla poszczególnych płaszczyzn koncepcji filozoficznej. Ćwiczenia: 1. Poznanie głównych dzieł (lub ich fragmentów) wybranych filozofów średniowiecznych. 2. Umiejętność rozpoznawania płaszczyzn koncepcji filozoficznej (metafilozoficznej, metodologicznej i postulatywnej. 3. Umiejętność rekonstrukcji argumentacji na podstawie tekstu danego myśliciela. 4. Umiejętność budowania spójnej i przekonującej własnej interpretacji i argumentacji wobec podejmowanego problemu filozoficznego. 5. Umiejętność problematyzowania rozstrzygniętych przez danego myśliciela twierdzeń filozoficznych.

Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć

1. Biblioteka uniwersytecka (główna i wydziałowa). 2. Teczka z kserokopiami udostępniona studentom w określonym punkcie ksero.

Kierunek studiów

Filozofia ogólna

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

1. Wykład wybranych zagadnień. 2. Wykład konwersatoryjny. 3. Wykład problemowy. 4. Uczenie problemowe . 5. Metoda laboratoryjna. 6. Metoda warsztatowa.

Moduł zajęć/przedmiotu prowadzony zdalnie (e-learning)

nie

Nakład pracy studenta (punkty ECTS)

Poziom przedmiotu

I stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

II rok

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

Wiedza i umiejętności zdobyte w trakcie realizowania programu I roku studiów dla kierunku Filozofia Ogólna.

Koordynatorzy przedmiotu

Krzysztof Kiedrowski

Efekty kształcenia

Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student:

I. Wykład:
1. Student zna i rozumie rozwój i znaczenie zasadniczych idei występujących w filozofii średniowiecznej.
2. Student zna i rozumie historyczne ujęcie paradygmatu teocentrycznego.
3. Student zna i rozumie omówienie filozoficznych koncepcji i ich znaczenia wiodących myślicieli średniowiecznych.
4. Student zna i rozumie relację filozofii średniowiecznej do filozofii antycznej i nowożytnej.
5. Student zna i rozumie umiejętność odróżniania płaszczyzn koncepcji filozoficznych (metafilozoficznej, metodologicznej i przedmiotowej) w kontekście relacji: filozofia-teologia i filozofia-wiara.
6. Zna konsekwencje rozstrzygnięć aksjologicznych dla systemu filozoficznego.

II. Ćwiczenia:
1. Zna główne dzieła wybranych filozofów średniowiecznych.
2. Właściwie rozpoznaje płaszczyznę systemu filozoficznego.
3. Umie zrekonstruować w oparciu o tekst argumentacje danego myśliciela.
4. Umie skonstruować własną interpretację tekstu i stosowną argumentację przemawiającą za ową interpretacją.
5. Umie sproblematyzować rozstrzygnięcia filozoficzne.

Kryteria oceniania

Wykład: egzamin ustny; ćwiczenia: obecność i aktywność na zajęciach, dyskusja, praca pisemna.

Praktyki zawodowe

brak

Literatura

Wykład
Literatura obowiązkowa:
1. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu [ST: Ks. Rodzaju, Ks. Wyjścia, Ks. Hioba; NT: Ewangelia wg św. Jana, Dzieje Apostolskie, Apokalipsa św. Jana].
2. Władysław Seńko, Jak rozumieć filozofię średniowieczną, Wydawnictwo ANTYK, Kęty 2001.
3. Richard Heinzmann, Filozofia średniowiecza, Wydawnictwo ANTYK, Kęty 1999.
4. Kazimierz Twardowski, O filozofii średniowiecznej wykładów sześć, Nakład H. Altenberga, W-wa 1910.
5. Aureliusz Augustyn, Wyznania, Instytut Wydawniczy PAX, W-wa 1954.
6. Anicjusz Manliusz Sewerynus Boecjusz, O pocieszeniu jakie daje filozofia, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty 2006.

Literatura uzupełniająca:
1. Frederick Copleston, Historia filozofii, t. II, III, Instytut Wydawniczy PAX, W-wa 2000/2001.
2. Władysław Tatarkiewicz, Historia filozofii, t. I [Filozofia chrześcijańska (s. 195-239), Część druga: filozofia średniowieczna (s. 240-360)], Wydawnictwo Naukowe PWN, W-wa 2007.
3. Zdzisław Kuksewicz, Zarys filozofii średniowiecznej. Filozofia łacińskiego obszaru kulturowego, PWN, W-wa 1973.
4. Zdzisław Kuksewicz, Zarys filozofii średniowiecznej. Filozofia bizantyjska, krajów zakaukaskich, słowiańska, arabska i żydowska, PWN, W-wa 1982.
5. Jan Legowicz, Historia filozofii średniowiecznej Europy Zachodniej, PWN, W-wa 1986.
6. Andrzej Sparty, Dzieje filozofii starożytności chrześcijańskiej i średniowiecza, Wydawnictwo Papieskiego Wydziału Teologicznego w Poznaniu Poznań 1992.
7. Artur Jocz, Mistyka a gnoza w myśli chrześcijańskiej (od I do XVII w.). Rozważania wokół kategorii Boga, świata i człowieka, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 1995.
8. Etienne Gilson, Duch filozofii średniowiecznej, Instytut Wydawniczy PAX, W wa 1958.
9. Etienne Gilson, Byt i istota, Instytut Wydawniczy PAX, W-wa 1963.
10. Etienne Gilson, Wprowadzenie do nauki świętego Augustyna, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1953.
11. Etienne Gilson, Tomizm wprowadzenie do filozofii św. Tomasza z Akwinu, Instytut Wydawniczy PAX, W-wa 2003.
12. Wszystko to ze zdziwienia. Antologia tekstów filozoficznych z XII, XIII, XIV wieku, Wydawnictwo Naukowe PWN, W-wa 2006/2002/2000.
13. Agnieszka Kijewska (red.), Przewodnik po filozofii średniowiecznej. Od św. Augustyna do Joachima z Fiore, Wydawnictwo WAM, Kraków 2012.

Ćwiczenia
Literatura:
1. Plotyn (1959). Enneady, t. I [Enneada I. Dobro pierwsze i inne dobra s. 116-119; Jakie są i skąd są rzeczy złe s. 119-140; Enneada II. Przeciwko tym, którzy mówią, że stwórca świata jest zły i że zły jest świat s. 228-263; Enneada III. O przeznaczeniu s. 265-278], t. II [Enneada IV. O nieśmiertelności duszy s. 159-186; O zestąpieniu duszy w ciała s. 186-200; Czy wszystkie dusze są jedną? s. 200-207], PWN, Drukarnia Uniwersytetu Jagielońskiego.
2. Aureliusz Augustyn (1999). Przeciw akademikom. W: tenże, Dialogi filozoficzne. Kraków, s. 57-150.
3. Aureliusz Augustyn (1999). Solilokwia. W: tenże, Dialogi filozoficzne. Kraków, s. 239-305.
4. Anicjusz Manliusz Sewerynus Boecjusz (2006). O pocieszeniu jakie daje filozofia, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
5. Jan Szkot Eriugena (2005). Czwórpodział natury, Teofania, Traktat o nicości, Natura ludzka jako raj. W: Kijewska, A. Eriugena (Seria: Myśli i ludzie). Warszawa: Wiedza Powszechna, s. 150-200.
6. Anzelm z Canterbury (2006). O prawdzie. W: Frankowska-Terlecka M. Wszystko to ze zdziwienia. Antologia tekstów filozoficznych z XII wieku. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
7. Anzelm z Canterbury (1992). Proslogion, [Gaunilon] Co może ktoś na to odpowiedzieć w obronie głupiego, Co na to odpowiada wydawca tej książeczki. W: tenże, Monologion. Proslogion. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 137-203.
8. Piotr Abelard (2001). Rozprawa o pojęciach ogólnych. W: tenże, Rozprawy (opr. L. Joachimowicz). Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, s. 629-677.
9. Albert Wielki (2009). O piętnastu problemach teologiczno-filozoficznych. Kraków: Wydawnictwo WAM.
10. Tomasz z Akwinu (1965). Byt i istota, (tł. Wł. Seńko), Znak, s. 52-72.
11. Tomasz z Akwinu (2001). Traktat o Bogu, kwestie: 1, 2, 3, 5, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 19, 22, 23, 25. Kraków: Wydawnictwo Znak.
12. Jan Duns Szkot (1988). Traktat o pierwszej zasadzie. Warszawa: PWN.
13. Wilhelm Ockham (1971). Suma logiczna. Warszawa: PWN, 11-58, 140-175.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 22-FLDL-HFS w USOSweb