Kultura i realia rosyjskiego obszaru językowego 09-KIRL-11

Rosja na mapie świata: uwarunkowania geograficzne i przyrodnicze; symbole państwowe; podział terytorialny.
Duchowość rosyjska wobec cywilizacji zachodniej – omówienie problemu w oparciu o dokument filmowy W. Herzoga „Głosy z głębi”.
Mitologia słowiańska: ważniejsze bóstwa i związane z nimi święta (demonologia, wierzenia, zwyczaje ludowe).
Istota prawosławia: obrzędy liturgiczne, utensylia cerkiewne, funkcja ikonostasu.
Podstawy teologii ikony: kanony ikonograficzne, zabieg odwróconej perspektywy.
Architektura sakralna i świecka: na przykładzie zabytków Moskwy oraz Złotego Pierścienia Rosji.
Rozwój stylów architektonicznych: na przykładzie zabytków Petersburga i okolic.
Sztuka użytkowa: rzemiosło folklorystyczne; historia tradycyjnych przedmiotów użytkowych.
Malarstwo przełomu XIX i XX wieku: „ruch pieriedwiżników”, estetyczne poszukiwania W. Kandinsky’ego, K. Malewicza i M. Chagall’a.
Ermitaż: największe muzeum sztuk plastycznych w Rosji – historia założenia, ekspozycje.
Galeria Trietiakowska – twórcy galerii, omówienie kolekcji ważniejszych dzieł.
Muzyka: pieśni i tańce ludowe, instrumenty narodowe.
Rola członków „Potężnej Piątki” w kształtowaniu charakteru rosyjskiej muzyki klasycznej.
Wielcy kompozytorzy rosyjscy i ich utwory: P. Czajkowski, A. Skriabin, S. Rachmaninow i S. Prokofiew.
Balet: sylwetki artystyczne Anny Pawłowej, Mai Plisieckiej; działalność S. Diagilewa.

Cele kształcenia

wprowadzenie szeregu pojęć charakteryzujących oblicze przestrzeni kulturowej Słowian wschodnich wyrobienie umiejętności rozpoznawania czynników składających się na odrębność geopolityczną, etnograficzną i mentalnościową Słowiańszczyzny Wschodniej zapoznanie z istotnymi etapami ewolucji kultury duchowej i materialnej rosyjskiego obszaru językowego przekazanie wiedzy o stosunkach społeczno-politycznych, które determinowały specyfikę życia intelektualnego w Rosji od pierwszych wieków formowania się państwowości do połowy XX stulecia kształtowanie umiejętności porządkowania omawianych zjawisk z punktu widzenia ich miejsca i funkcji w procesie historycznym przygotowanie do analizy i interpretacji fenomenów duchowości rosyjskiej wypracowanie zdolności samodzielnego formułowania sądów na temat dziedzictwa artystycznego Rosji rozwijanie zdolności komunikacyjnej oraz właściwej postawy i odpowiedzialnego stosunku do zajęć

Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć

na stronie domowej Instytutu Filologii Rosyjskiej i Ukraińskiej UAM: www.ifros.home.amu.edu.pl

Kierunek studiów

filologia rosyjska z lingwistyką stosowaną

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

Wykład z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień Wykład konwersatoryjny Wykład problemowy Dyskusja Praca z tekstem Demonstracje dźwiękowe i/lub video Praca w grupach

Poziom przedmiotu

I stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

II rok

Efekty kształcenia

Po zakończeniu przedmiotu i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student:
rozumie i prawidłowo stosuje pojęcia niezbędne dla opisu różnorodnych znaków/ aspektów systemu kulturowego Słowian wschodnich
rozpoznaje i potrafi scharakteryzować geopolityczne, etnograficzne oraz mentalnościowe wyróżniki Słowiańszczyzny Wschodniej
zna przełomowe stadia rozwoju duchowej oraz materialnej kultury rosyjskiej
posiada wiedzę o zależnościach występujących między sferą stosunków społeczno-politycznych a kondycją elit intelektualnych na kluczowych etapach dziejów Rosji
potrafi określić znaczenie omawianych zjawisk kulturotwórczych w perspektywie historycznej
analizuje i interpretuje fenomeny duchowości rosyjskiej w oparciu o literaturę naukowo-badawczą
potrafi samodzielnie formułować sądy/ wnioski dotyczące rozwoju poszczególnych dziedzin sztuki w Rosji
wykorzystuje zdobytą wiedzę w pracy zespołowej (twórczo uczestniczy w dyskusjach grupowych)

Kryteria oceniania

Kryteria oceniania wg skali stosowanej w UAM:

bardzo dobry (bdb; 5,0):
posiada bardzo dobrą wiedzę z zakresu omawianych zagadnień. Potrafi swobodnie i ze znawstwem wypowiadać się na tematy związane z kulturą rosyjską. Dostrzega zależności kulturalne, historyczne, społeczne i polityczne w krajach rosyjskiego obszaru językowego.

dobry plus (+db; 4,5):
posiada bardzo dobrą wiedzę z zakresu omawianych zagadnień. Potrafi swobodnie wypowiadać się na tematy związane z kulturą rosyjską. Dostrzega zależności kulturalne, historyczne, społeczne i polityczne w krajach rosyjskiego obszaru językowego.

dobry(db; 4,0):
posiada dobrą wiedzę z zakresu omawianych zagadnień. Potrafi swobodnie wypowiadać się na tematy związane z kulturą rosyjską. Dostrzega zależności kulturalne, historyczne, społeczne i polityczne w krajach rosyjskiego obszaru językowego.

dostateczny plus (+dst; 3,5):
posiada dostateczną wiedzę z zakresu omawianych zagadnień.

dostateczny (dst; 3,0):
posiada wystarczającą wiedzę z zakresu omawianych zagadnień.

niedostateczny (ndst; 2,0):
posiada niedostateczną wiedzę z zakresu omawianych zagadnień.

Literatura

J. H. Billington, Ikona i topór. Historia kultury rosyjskiej, przeł. J. Hunia, Kraków 2007.
W. Biełousowa, A. Markunas, W mirie kulturologičeskich poniatij, idiej, napravlenij, Poznań 2004.
J. Dobrowolski, Tury po Rossii, Warszawa 2003.
Ju.Vjunow (i inni), Rossija: strana i ludi. Chrestomatija dla Polakov, Opole 2004.
Kultura rosyjska. Postacie, Wydarzenia, Symbole, Daty, red. E. Małek, J. Wawrzyńczyk, Warszawa 2001.
J. Łotman, Kultura i eksplozja, przeł. B. Żyłko, Warszawa 1991.
M. Quenot, Ikona okno ku wieczności, przeł. H. Paprocki, Białystok 1997.
P. Evdokimov, Sztuka ikony. Teologia piękna, Wydawnictwo Księży Marianów 1999.
A. Markunas, Istoki i suščnost’ russkogo pravoslavija. Chriestomatija, Poznań 1994.
A. Gieysztor, Mitologia Słowian, Warszawa 1980.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 09-KIRL-11 w USOSweb