Kraje Europy Wschodniej - specyfika regionu 05-KEWSR-36-Wsch
Treści kształcenia:
1. Europa Wschodnia – granice regionu w różnych ujęciach i paradygmatach. Miejsce Ukrainy, Białorusi i Mołdawii w różnych podziałach geograficznych Europy.
2. Przegląd najważniejszych pozycji polskiej literatury naukowej i eseistyki oraz zasobów internetowych dotyczących
3. Zarys historycznych i współczesnych relacji Polski z Ukrainą, Białorusią i Mołdawią. Doktryna Giedroycia i jej zastosowanie w polityce RP po 1989 roku.
4. Zarys geografii politycznej Europy Wschodniej: państwa (Ukraina, Białoruś, Mołdawia), terytoria autonomiczne (ARK, Gagauzja), państwa nieuznane (PMR, DNR, ŁNR). Symbolika państw i terytoriów subregionu: flagi, herby, hymny, banknoty.
5. Relacje państwo-naród-język w Europie Wschodniej. Zarys problematyki tożsamości państw. Ukraina: spektrum orientacji tożsamościowych; Białoruś – biało-czerwono-biała kontra czerwono-zielona, Mołdawia między mołdowenizmem a unionizmem.
6. Nowoczesna kultura Europy Wschodniej – od Tarasa Szewczenki do Ireny Karpy: kultura tradycyjna i nowoczesna, wysoka i popularna, rosyjskojęzyczna i tworzona w językach narodowych. Wybrane reprezentatywne przykłady.
7. Europa Wschodnia między demokracją a autorytaryzmem, między dążeniami do integracji europejskiej a reintegracją przestrzeni postradzieckiej.
8. Europa Wschodnia a bezpieczeństwo współczesnego świata, Europy i Polski: rosyjska aneksja Krymu, wojna hybrydowa w Donbasie.
Cele kształcenia
Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Zna różne definicje subregionu Europa Wschodnia. Potrafi wymienić państwa i terytoria autonomiczne oraz inne jednostki polityczne na terenie Europy Wschodniej
Potrafi zidentyfikować podstawowe elementy relacji państwo-naród-język w subregionie Europy Wschodniej i ich historyczne podłoże.
Rozumie specyfikę postrzegania życia społecznego przez osoby pochodzące z Europy Wschodniej.
Ma świadomość szczególnych więzi łączących Polskę z Ukrainą, Białorusią i Mołdawią oraz świadomość znaczenia dobrosąsiedzkich stosunków z państwami Europy Wschodniej dla polskiej racji stanu,
Kryteria oceniania
Ocena formująca – obserwacja aktywności i kompetencji na zajęciach, ocena podsumowująca – ocena końcowa: zaliczenie przedmiotu na postawie obecności i aktywności na zajęciach. Dopuszczalne są maksymalnie dwie nieobecności. Pozostałe nieobecności trzeba zaliczyć w formie konsultacji-sprawozdania z lektur uzupełniających.
Pełna obecność, bardzo dobra aktywność, wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne – ocena bdb (5,0)
Pełna obecność, dobra aktywność, wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne – ocena db (4,0)
Pełna obecność, zadowalająca aktywność, wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne – ocena dst (3,0)
Przykładowe pytania służące ocenie osiągnięcia opisanych efektów kształcenia:
• Porównaj rolę języka rosyjskiego w życiu publicznym Ukrainy, Białorusi i Mołdawii
• Porównaj potencjał społecznego poparcia dla integracji europejskiej w Ukrainie, Białorusi i Mołdawii
• Podaj przykłady politycznie zaangażowanych nurtów, grup i twórców kultury popularnej we współczesnej Ukrainie i Białorusi
• Oceń, które z państw i jednostek politycznych w Europie Wschodniej można określić jako demokratyczne
• Wyjaśnij, czym jest doktryna Giedroycia i jak jest stosowana przez Trzecią Rzeczpospolitą po 1989 roku
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
A) Podstawowa:
Białoruś, red. B. J. Albin i W. Baluk, Wrocław 2004
Białoruś, Mołdawia i Ukraina wobec wyzwań współczesnego świata, red. T. Kapuśniak, K. Fedorowicz, M. Gołoś, Lublin 2009
Fedorowicz Krzysztof, Polityka Polski wobec Rosji, Ukrainy i Białorusi w latach 1989-2010, Poznań 2011
Hatłas Jerzy, Gagauzja i Gagauzi. Historia oraz współczesność, Poznań 2009
Moldova: In Search of Its Own Place in Europe, ed. N. Cwicinskaja, P. Oleksy, Bydgoszcz 2013
Olszański Tadeusz Andrzej, Trud niepodległości. Ukraina na przełomie tysiącleci, Kraków 2003
Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa krajów Wspólnoty Niepodległych Państw, red. W. Baluk, Wrocław 2008
Rewolucja w imię godności. Ukraiński Euromajdan 2013-2014, red. G. Skrukwa, M. Studenna-Skrukwa, Toruń 2015,
Solak Janusz, Mołdawia – republika na trzy pęknięta. Historyczno-społeczny, militarny i geopolityczny wymiar „zamrożonego konfliktu” o Naddniestrze, Toruń 2009
Studenna-Skrukwa Marta, Ukraiński Donbas. Oblicza tożsamości regionalnej, Poznań 2014
Wilson Andrew, Ukraińcy, Warszawa 2002
Ustroje polityczne krajów Wspólnoty Niepodległych Państw, red. W. Baluk i A. Czajkowski, Wrocław 2007
B) Uzupełniająca:
„Nowa Europa Wschodnia” 2008-2015
„Sensus Historiae. Studia Interdyscyplinarne” 2010-2014, dział Sprawy Wschodnie
Dryblując przez granicę. Polsko-ukraińskie Euro 2012, red. M. Sznajderman i S. Żadan, Wołowiec 2012
Kacewicz Michał, Sotnie wolności. Ukraina od Majdanu do Donbasu, Warszawa [2014]
Parafianowicz Zbigniew, Potocki Michał, Wilki żyją poza prawem. Jak Janukowycz przegrał Ukrainę, Wołowiec 2015
Pieniążek Paweł, Pozdrowienia z Noworosji, Warszawa 2015
Poczobut Andrzej, System Białoruś, Gliwice 2013
Szczerek Ziemowit, Przyjdzie Mordor i nas zje, czyli tajna historia Słowian, Kraków 2013
Sokołowski Igor, Białoruś dla początkujących, [Warszawa] 2014
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: