Wstęp do językoznawstwa 03-WJ-12JPODL

Treści programowe dla przedmiotu:
- językoznawstwo jako nauka humanistyczna (interpretacja i wartościowanie). Relacje językoznawstwa z innymi naukami,
- definicja języka; język jako system znaków,
- charakterystyka języka (konwencjonalność języka, foniczność, dwustopniowość, abstrakcyjność i polisemiczność znaków językowych, dwuklasowość języka, uniwersalność systemu językowego),
- system językowy i jego realizacja (granice systemu językowego, tekst, wypowiedź, dyskurs, rola elementów paralingwistycznych w mówieniu),
- funkcje języka (trójkąt Karla Bühlera, schemat Romana Jakobsona, teoria Leona Zawadowskiego i Haliny Kurkowskiej, koncepcja Johna L. Austina); struktura aktu komunikacji (pragmatyka lingwistyczna, typy aktów mowy, teoria implikatur Herberta P. Grice’a),
- budowa systemu językowego - hierarchiczna budowa języka (podsystem fonologiczny, morfologiczny - fleksja i słowotwórstwo, składniowy),
- części mowy (podział leksemów na klasy funkcjonalne, części mowy – charakterystyka),
- struktura semantyczna słownictwa (słownik jako zasób pojęć, relacje semantyczne między leksemami, subiektywna kategoryzacja świata, derywacja słowotwórcza),
- dyscypliny językoznawcze (językoznawstwo wewnętrzne i zewnętrzne, językoznawstwo diachroniczne, synchroniczne i panchroniczne, komparystyka lingwistyczna),
- klasyfikacja języków naturalnych – genetyczna (pojęcie prajęzyka, źródła i przyczyny zmian językowych) i typologiczna (języki fleksyjne, aglutynacyjne, izolujące, alternacyjne, polisytetyczne).

Cele kształcenia

Cele modułu kształcenia: - zapoznanie z różnorodnymi aspektami opisu języka, - wykształcenie zdolności do refleksji nad strukturą języka, - wykształcenie umiejętności posługiwania się podstawowymi pojęciami z zakresu językoznawstwa oraz umiejętności samodzielnego opisu wybranych problemów z dziedziny lingwistyki, - wiedza na temat struktury systemu językowego.

Kierunek studiów

filologia polska jako obca

Nakład pracy studenta (punkty ECTS)

Poziom przedmiotu

I stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

I rok

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

Znajomość języka polskiego jako obcego na poziomie A2.

Koordynatorzy przedmiotu

Krzysztof Skibski

Efekty kształcenia

Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:
- posługuje się podstawową terminologią z zakresu językoznawstwa,
- potrafi zilustrować nabytą wiedzę przykładami w języku polskim,
- rozumie istotę językoznawczych badań diachronicznych, synchronicznych i panchronicznych,
- orientuje się w problemach badawczych dyscyplin lingwistycznych,
- wykazuje się znajomością struktury polskiego systemu językowego,
- zna i rozumie istotę klasyfikacji genetycznej i typologicznej języków naturalnych,
- potrafi zdobyć się na refleksję metajęzykową,
- czyta i rozumie lektury z zakresu językoznawstwa w języku polskim.

Kryteria oceniania

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): aktywne uczestnictwo w zajęciach, wypowiedzi prezentowane w trakcie zajęć charakteryzujące się wysoką wartością merytoryczną, uzyskanie z testu zaliczeniowego 85% ze 100% możliwych do uzyskania punktów.

dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, uzyskanie z testu zaliczeniowego 80% ze 100% możliwych do uzyskania punktów.

dobry (db; 4,0): dość aktywne uczestnictwo w zajęciach, wypowiedzi prezentowane w trakcie zajęć charakteryzujące się dość wysoką wartością merytoryczną, uzyskanie z testu zaliczeniowego 75% ze 100% możliwych do uzyskania punktów.

dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca aktywność na zajęciach, wypowiedzi prezentowane w trakcie zajęć charakteryzujące się zadowalającą wartością merytoryczną, uzyskanie z testu zaliczeniowego 70% ze 100% możliwych do uzyskania punktów.

dostateczny (dst; 3,0): wystarczająca aktywność na zajęć, wypowiedzi prezentowane w trakcie zajęć charakteryzujące się wystarczającą wartością merytoryczną, uzyskanie z testu zaliczeniowego 61% ze 100% możliwych do uzyskania punktów.

niedostateczny (ndst; 2,0): bardzo niska aktywność na zajęciach, niezaliczony test zaliczeniowy (uzyskanie poniżej 60% ze 100% możliwych do uzyskania punktów).

Literatura

Zalecana literatura:
Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. Red. k. Polański. Wrocław 1993.
A. Furdal, Językoznawstwo otwarte. Wrocław 2000.
R. Grzegorczykowa, Wstęp do językoznawstwa. Warszawa 2010 (podręcznik) .
J. Lyons, Wstęp do językoznawstwa. Przeł. K. Bogacki. Warszawa 1976 (wybrane fragmenty)
H. Vater, Wprowadzenie do lingwistyki. Przeł. J. Aptacy. Wrocław 2015 (wybrane fragmenty).

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 03-WJ-12JPODL w USOSweb