Współczesna dialektologia i etnolingwistyka 03-WDE-21PDMJ-E

Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student potrafi:
- wskazać czynniki wpływające na zróżnicowanie terytorialne i społeczne polszczyzny;
- przedstawić dorobek dialektologii polskiej;
- sporządzić poprawną dokumentację zjawisk terenowych (gwara i kultura ludowa), w tym samodzielnie przeprowadzić nagranie terenowe;
- omówić relację między dialektologią i etnolingwistyką polską i słowiańską;
- swobodnie stosować terminologię specjalistyczną;
- wskazać w tekstach podstawowe cechy regionalne;
- zinterpretować historyczny i współczesny dorobek dialektologii poznańskiej;
- rozumie potrzebę ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego;
- ocenić wartość gwary i kultury ludowej jako składników niematerialnego dziedzictwa kulturowego
- zinterpretować treści zawarte w słownikach etnolingwistycznych i gwarowych;
- właściwie wykorzystywać źródła i literaturę przedmiotową.

Metody oceniania:
- ocena aktywności w trakcie zajęć,
- egzamin ustny.

Kryteria oceniania:
- obecność na zajęciach oraz aktywny w nich udział;
- stopień samodzielności przeprowadzonych analiz i interpretacji zagadnień omawianych na zajęciach;
- pomyślnie przeprowadzony egzamin ustny.

A. Opracowania podręcznikowe

1. Dejna Karol, Dialekty polskie, Wrocław 1973 (lub wydanie kolejne).
2. Karaś Halina, Polska leksykografia gwarowa, Warszawa 2011.
3. Kąś Józef, Słownik gwary orawskiej, t. 1-2, Kraków 2011.
4. Ong Walter J., Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii, Lublin 1992,
5. Reichan Jerzy, Woźniak Kazimierz, Polskie atlasy dialektologiczne i etnograficzne, Kraków 2004.
6. Sierociuk Jerzy, Budowa wybranych formacji rzeczownikowych - szczególnie nazw miejsc - w gwarach między Wisłą a Wieprzem, Lublin 1996.
7. Sierociuk Jerzy Pieśń ludowa i gwara, Lublin 1990.
8. Skudrzyk Aldona, Rudnicka-Fira E., Dialektologia. Materiały pomocnicze. Konteksty socjolingwistyczne i etnolingwistyczne, Katowice 2010.
9. Słownik stereotypów i symboli ludowych, red. J.Bartmiński, t. I, Kosmos, Lublin 1996- 2012.
10. Sobierajski Zenon, Dialekty polskie i folklor z różnych regionów, Poznań 1991.
11. Urbańczyk Stanisław, Zarys dialektologii polskiej, Warszawa 1968 (lub wyd. kol.)
12. Bibliografia adnotowana lubelskiego zespołu etnolingwistycznego (do roku 2008), opr. B.Maksymiuk-Pacek, St.Niebrzegowska-Bartmińska, Lublin 2008.
13. Славянская етнолингвистика. Библиография, Москва 2008.

B. Opracowania szczegółowe

1. Dejna Karol, Gwara i jej stosunek do innych odmian języka ogólnonarodowego, /w:/ Teoretyczne, badawcze i dydaktyczne założenia dialektologii, pod red. Sł. Gali, Łódź 1998, s. 13-22.
2. Dunaj Bogusław, Przedmiot i kierunki badań dialektologicznych, /w:/ Studia dialektologiczne I, pod red. B.Dunaja i J.Reichana, Kraków 1996, s.21-29.
3. Gruchmanowa Monika, Gwary wielkopolskie, /w:/ Kultura ludowa Wielkopolski, t. 3, pod red. J.Burszty, Poznań 1967, s. 351-391.
4. Havelock Eric A., Muza uczy się pisać. Rozważania o oralności i piśmienności w kulturze Zachodu, Warszawa 2006.
5. Kąś Józef, Z problematyki badania interferencji leksykalnej, /w:/ Studia dialektologiczne I, ... , s. 261-268.
6. Lord Albert B., Pieśniarz i jego opowieść, Warszawa 2010.
7. Lubaś Władysław, Teoretycznie i praktycznie o relacjach między dialektologia a socjolingwistyką, /w:/ Studia dialektologiczne I, ..., s. 31-39.
8. Nowak Henryk, Obrzędowa (wigilijna) nazwa gwiazdor i synonimy w Wielkopolsce, /w:/ Viro Doctissimo Optime Merito. Prace ofiarowane Profesorowi Zenonowi Sobierajskiemu w 80. rocznicę urodzin, "Biblioteczka Poznańskich Studiów Polonistycznych. Seria Językoznawcza" 10, Poznań 1999, s. 66-80.
9. Ożóg Kazimierz, Język polskiej wsi na tle przemian współczesnej polszczyzny, /w:/ Teoretyczne, badawcze i praktyczne założenia dialektologii, ..., s. 119-125.
10. Reichan Jerzy, Problem syntetycznego ujęcia polskiego słowotwórstwa gwarowego. Zarys koncepcji. /w:/ Studia dialektologiczne I, ..., s. 191-195.
11. Reichan Jerzy, Ze słowotwórstwa gwar Polski zachodniej, [w:] Poznańskie Spotkania Językoznawcze, t. I, pod red. Z.Krążyńskiej i Z.Zagórskiego, Poznań 1996, s. 53-58.
12. Reichan Jerzy, Geografia wybranych formacji słowotwórczych w "Małym atlasie gwar polskich", [w:] Studia z leksykologii i gramatyki języków słowiańskich, Kraków 1996, s. 85-91.
13. Sierociuk Jerzy, Wybrane problemy metodologii badań i opisu słowotwórstwa gwarowego, /w:/ Studia dialektologiczne I, ..., s. 197-205.
14. Sierociuk Jerzy, Formanty wschodniopolskie w gwarach Wielkopolski? /w:/ "Poznańskie Spotkania Językoznawcze", t. V, cz. 2, pod red. Z.Krążyńskiej i Z.Zagórskiego, Poznań 1999, s. 73-79.
15. Sierociuk Jerzy, Język wsi jako odbicie uwarunkowań lokalnych, "Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego" LV, Warszawa 2000, s. 129-139.
16. Sierociuk Jerzy, O swoistości pozyskiwania materiału w dialektologicznych badaniach leksyki i słowotwórstwa; /w:/ Dialektologia jako dziedzina językoznawstwa i przedmiot dydaktyki. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Karolowi Dejnie, pod red. S.Gali, Łódź 2002, s.483-488;
17. Sierociuk Jerzy, Założenia metodologiczne badań języka wsi, [w:] Poznańskie Spotkania Językoznawcze, t. XI, pod red. Z.Krążyńskiej i Z.Zagórskiego, Poznań 2003, s.131-136.
18. Sierociuk Jerzy, W sprawie swoistości morfonologicznej gwarowego słowotwórstwa, "Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego", t. XLIX, Łódź 2004, s. 315-320.
19. Szacki Jerzy, Tradycja, Warszawa 2011.
20. Wierzchowska Bożena, Różnice w mowie pokoleń, "Poradnik Językowy" 1952, nr 9, s.13-24.
21. wybrane artykuły z poszczególnych tomów serii Gwary dziś, 1-6., red. J.Sierociuk, Wydawnictwo PTPN, Poznań 2001-2012.

Zachęcam także do lektury:

1. Березович Е. Л., Язык и традиционная культура. Етнолингвистические исследования, Москва 2007.
2. Журавлев А. Ф., Язык и миф. Лингвистицеский комментарий к тдуду А. Н. Афанасьева „Поетические воззрения славян на природу”, Москва 2005.
3. Жайворонок B., Знаки української етнокультури, Київ 2006.
4. Конески Б., Яазикот на македонската народна поезија, Скопје 1971.
5. Мршевиђ-Радовиђ Д, Фразеологија и национална култура, Београд 2008.
6. Рошиянy Н., Традиционные формулы сказки, Москва 1974 (ewentualnie oryginalna wersja rumuńska: N. Roşianu, Stereotipia basmului, Bucureşti 1973).
7. Толстая С. М., Пространство слова. Лексицеская семантика в общеславянской перспективе, Москва 2008.
8. Толстая С. М., Семантические категории языка культуры. Очерки по славянской етнолингвистике, Москва 2010.
9. Толстой Н. И., Очерки славянского языцества, Москва 2003.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 03-WDE-21PDMJ-E w USOSweb