Uczeń z doświadczeniem migracji w polskim systemie oświaty - spec. glottodydaktyczna 03-UDM-12PDM
Treści programowe dla przedmiotu:
- uczeń z doświadczeniem migracji w polskim systemie oświaty: historia i współczesność; kontekst prawny kształcenia obcokrajowców w Polsce; szanse i wyzwania,
- tradycja szkolnictwa polskiego i polskojęzycznego za granicą: podstawy prawne, najważniejsze pojęcia, kluczowe momenty, dobre praktyki,
- rozwiązania programowe stworzone z myślą o oświacie polskojęzycznej za granicą: podstawa programowa i ramy programowe, podręczniki i programy nauczania; dobór podręczników do potrzeb i możliwości uczniów,
- rozwiązania programowe dla uczniów obcokrajowców w systemie szkolnictwa w Polsce,
- pojęcia: język pierwszy, język drugi oraz język obcy, bilingwizm, multilingwizm, semilingwizm oraz dysglosja a klasy wielokulturowe w polskich szkołach kształcących dzieci i młodzież,
- rozwój mowy dziecka jedno- i wielojęzycznego,
- wspieranie dwujęzyczności u dzieci i młodzieży; baza pomysłów dydaktycznych,
- różne modele kształcenia językowego osób z doświadczeniem migracji; metody i techniki wspierające nauczanie języka polskiego jako obcego/drugiego u dzieci i młodzieży; zasada indywidualizacji nauczania,
- podręczniki i pomoce edukacyjne stworzone z myślą o nauczaniu języka polskiego jako obcego/drugiego dla dzieci i młodzieży oraz baza istniejących materiałów edukacyjnych stanowiących pomoc dydaktyczną dla nauczyciela polonisty,
- egzamin certyfikowany z języka polskiego jako obcego dla dzieci i młodzieżt: założenia, struktura, sposób przeprowadzania oraz oceniania; przygotowywanie dzieci i młodzieży do certyfikacji,
- programowanie zajęć z języka polskiego jako obcego dla uczniów w polskich szkołach; tworzenie konspektu, planowanie ewaluacji.
Cele kształcenia
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Efekty kształcenia
Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:
- zna charakterystyki rozwoju mowy i modele kształcenia językowego (szczególnie w odniesieniu do osób z doświadczeniem migracji),
- zna i potrafi zastosować w praktyce dydaktycznej poznane zasady kształcenia językowego i indywidualizacji nauczania,
- umie na podstawie posiadanej wiedzy skonstruować autorskie materiały edukacyjne i zaplanować zajęcia z języka polskiego jako obcego kierowane do odbiorców w wieku szkolnym,
- posiada i potrafi odpowiednio usytuować zdobytą wiedzę w kręgu szerszych odniesień (kulturowych, psychologicznych, dydaktycznych),
- umie pracować w grupie osób o podobnych zainteresowaniach, a także przyjmować rolę lidera lub współwykonawcy.
Kryteria oceniania
Skala ocen:
bardzo dobry (bdb; 5,0): praca spełniająca wymogi podstawowe, z odwołaniem do literatury, samodzielnym wyborem tematu, pogłębioną analizą tekstów kultury, poprawnym trybem kształcenia językowego.
dobry plus (+db; 4,5): praca spełniająca wymogi podstawowe, z odwołaniem do literatury, samodzielnym wyborem tematu, pogłębioną analizą tekstów kultury.
dobry (db; 4,0): praca spełniająca wymogi podstawowe, z odwołaniem do literatury, samodzielnym wyborem tematu.
dostateczny plus (+dst; 3,5): praca spełniająca wymogi podstawowe, z uzasadnionym odwołaniem do literatury.
dostateczny (dst; 3,0): praca poprawna metodycznie i językowo, z zachowaniem podstawowej struktury konspektu, wykorzystująca wiedzę o doświadczeniu migracyjnym.
niedostateczny (ndst; 2,0): praca zdradzająca nieznajomość podstawowej struktury konspektu, nieuwzględniająca doświadczenia migracyjnego w nauczaniu.
Ocenie podlegają:
- aktywność podczas zajęć: w zakresie czytania wskazanej literatury oraz umiejętności analitycznych,
- projekt dydaktyczny dla uczniów z doświadczeniem migracyjnym.
Wymagana forma: scenariusz zajęć dla uczniów z wprowadzeniem (analiza tekstów kultury, uzasadnienie wyboru, objętość ok. 5 s.). Temat pracy wybrany z materiałów zaproponowanych w czasie zajęć lub wybrany samodzielnie przez studenta, w porozumieniu z prowadzącym. Wymagana integracja treści kształcenia z wiedzą o rozwoju mowy, zasadami wielokulturowości i indywidualizacji nauczania.
Literatura
Zalecana literatura:
Dobór literatury ustalany każdorazowo przez prowadzącego (minimum 8 artykułów/ rozdziałów).
Dyrda B., Specyfika i przyczyny Syndromu Nieadekwatnych Osiągnięć Szkolnych uczniów w świetle literatury pedagogiczno-psychologicznej, „Chowanna”, nr 2/1999, s. 24–40.
Gmaj K., Iglicka K., Walczak B., Dzieci uchodźcze w polskiej szkole. Wyzwania systemu edukacji dla integracji i rynku pracy, Warszawa 2013 [online: dzieci_uchodzcze_w_polskiej_szkole.pdf, dostęp: 02:04.2021].
Grünberger A., Kyriazopoulou M., Soriano V., Wielokulturowość a edukacja uczniów ze specjalnymi potrzebami (Raport końcowy), Odense: Europejska Agencja Rozwoju Edukacji Uczniów ze Specjalnymi Potrzebami 2009.
Inny w polskiej szkole. Poradnik dla nauczycieli pracujących z uczniami cudzoziemskimi, pod red. E. Pawlic-Rafałowskiej, Warszawa 2010 [online: http://edukacja.warszawa.pl/sites/edukacja/files/strona/4316/attachments/inny_w_polskiej_szkole.pdf, dostęp: 01.04.2022].
Karczewska J. (red.), Poznaniacy i poznanianki, poznaj ich! materiały edukacyjne do nauki języka polskiego jako drugiego A2/B1, Poznań 2021 [online: https://bramapoznania.pl/poznaniacy-i-poznanianki-poznaj-ich, dostęp:03.04.2022].
Kubin K., Świerszcz J., Wyzwania dla szkoły różnorodnej. Wstępna analiza mechanizmów wykluczania dzieci i rodzin migranckich w strukturach szkoły w Polsce, w: Edukacja międzykulturowa w Polsce wobec nowych wyzwań, pod red. A. Paszko, Kraków 2011.
Kurcz I., Język a psychologia, Warszawa 1992.
Kurcz I., Pamięć, uczenie się, język, Warszawa 1995.
Lipińska E., Język ojczysty, język obcy, język drugi. Wstęp do badań dwujęzyczności, Kraków 2003.
Międzykulturowość w szkole. Poradnik dla nauczycieli i specjalistów, pod red. K. Białek, Warszawa 2015 [online: Miedzykulturowosc_w_szkole.pdf; dostęp: 02:04.2022].
Nowak M., Szkoła wobec wyzwań migracyjnych: uchodźcy w szkole, [online: m.nowak_szkoła_wobec_wyzwa_migracyjnych2.pdf; dostęp: 02:04.2022].
Pamuła-Behrens M., Język edukacji szkolnej w integracyjnym modelu wsparcia ucznia z doświadczeniem migracji w rodzinie, „Postscriptum Polonistyczne", nr 2/2018, s. 171-186.
Pamuła-Behrens M., Szymańska M., Uczenie uczniów z doświadczeniem migracji. Analiza potrzeb.
Pilch T., Wstęp w: Migracja, uchodźstwo, wielokulturowość. Zderzenie kultur we współczesnym świecie pod red. D. Lalak, Warszawa 2007.
Podstawa programowa dla uczniów polskich uczących się za granicą, Ministerstwo Edukacji Narodowej.
Praca z uczniem cudzoziemskim. Przewodnik dobrych praktyk dla dyrektorów, nauczycieli, pedagogów i psychologów, pod red. M. Zasuńskiej, Warszawa 2011 [praktyki-wersja-druk-pop.pdf; dostęp: 02:04.2022].
Programy nauczania języka polskiego jako obcego. Poziomy A1–C2, I. Janowska, E. Lipińska, A. Rabiej, A. Seretny, P. Turek, red., Kraków 2011.
Skaczkowska B., Kształcenie dzieci przybywających z zagranicy w polskim systemie oświaty – oddziały przygotowawcze, Warszawa 2016.
Szymańska M., Znajomość języka edukacji szkolnej jako warunek szkolnego sukcesu, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia” vol. 12 / 2021, s. 74-88.
Uczniowie z różnych kultur w szkole, B. Lachowicz, Warszawa 2015 [online: Uczniowie_ z_roznych_kultur_w_szkole.pdf; dostęp: 02:04.2022].
Z zagadnień dydaktyki języka polskiego jako obcego, pod red. E. Lipińskiej i A. Seretny, Kraków 2006.
Ząbek M., Wstęp w: Problemy adaptacji kulturowej migrantów, w: Między piekłem a rajem – problemy adaptacji kulturowej uchodźców i imigrantów w Polsce, pod red. M. Ząbek, Warszawa 2002.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: