Praktyka ciągła - spec. nauczycielska 03-PRC-31PDL
Treści programowe dla przedmiotu:
1. Przygotowanie do praktyki ciągłej:
- wyjaśnienie zadań i obowiązków związanych z realizacją praktyki (cele praktyki, regulamin, obowiązki studenta i jego opiekunów, obowiązująca dokumentacja, warunki zaliczenia).
2. Poznawanie szkoły:
- zapoznanie się z całokształtem funkcjonowania placówki, szczególnie z jej strukturą organizacyjną, ogólnymi planami pracy dydaktyczno-wychowawczej oraz sposobami ich realizacji.
3. Edukacja polonistyczna w klasach IV-VIII w świetle dokumentów szkolnych:
- analizowanie programu nauczania, planów wynikowych, podręczników do języka polskiego, przewodników metodycznych; planów pracy bibliotekarza szkolnego (np. lekcje biblioteczne, spotkania autorskie, konkursy itp.).
4. Polonista wychowawcą:
- uczestniczenie w spotkaniach rady pedagogicznej oraz zespołu wychowawców klas; udział w pozalekcyjnych działaniach opiekuńczo-wychowawczych nauczycieli (spotkania rady rodziców i samorządu uczniowskiego, apele, imprezy szkolne, zorganizowane wyjścia grup uczniowskich, różne formy współpracy szkoły ze środowiskiem lokalnym, zajęcia pozalekcyjne, dyżury na przerwach międzylekcyjnych),
- poznawanie uczniów i wychowanków, ich sytuacji społecznej, potrzeb, zainteresowań i zdolności, a także określanie poziomu rozwoju oraz wstępne diagnozowanie dysfunkcji i zaburzeń,
- współpraca z psychologiem, pedagogiem, logopedą, bibliotekarzem dotycząca różnych sytuacji dydaktycznych i wychowawczych, które występują w danej szkole,
- przygotowanie i przeprowadzenie dwóch lekcji wychowawczych (kl. IV-VI, kl. VII-VIII).
5. Zadania nauczyciela polonisty:
- uczestniczenie w spotkaniach zespołu przedmiotowego,
- obserwacja lekcji języka polskiego i ich analizowanie (związki między praktyką – konstrukcja lekcji, zadania, metody, cele itd. a teorią dydaktyczną),
- analizowanie propozycji metodycznych w podręcznikach oraz w innych – pochodzących z różnych źródeł – materiałach pomocniczych (pochodzących z różnych źródeł) i ich funkcjonalnego wykorzystania,
- krytyczna ocena i twórcze wykorzystanie dostępnych publikacji dydaktycznych dotyczących uczniowskich kompetencji,
- wykorzystanie narzędzi diagnostycznych w pracy z uczniem umożliwiających określanie kompetencji kluczowych, umożliwiających funkcjonowanie człowieka we współczesnym świecie,
- znajomość i zastosowanie sposobów rozwijania kompetencji literackich, kulturowych i językowych uczniów,
- tworzenie autorskich projektów lekcji dotyczących kształcenia literacko-kulturowego i językowego (zgodnie z wymaganiami przedstawionymi na zajęciach z metodyki) i ich realizacja,
- prowadzenie lekcji języka polskiego z uwzględnieniem holistycznego wymiaru przedmiotu i jego funkcji formacyjnej,
- lekcja sprawdzająca – przygotowanie do lekcji, refleksje studenta po przeprowadzeniu zajęć, omówienie z udziałem nauczyciela opiekuna praktyki/w miarę możliwości z dyrektorem szkoły, innymi nauczycielami polonistami, nauczycielem akademickim.
6. Szkolne zajęcia dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi:
- dobieranie strategii uczenia się do umiejętności uczniów i stopnia trudności omawianych treści,
- organizowanie pracy indywidualnej z uczniami (diagnozowanie zdolności i potrzeb, projektowanie i realizowanie zajęć z wybranym uczniem lub grupą uczniów, ewaluacja zajęć).
7. Autorefleksja:
- konfrontowanie wiedzy teoretycznej z praktyką,
- ocena własnego funkcjonowania w toku realizowania zadań opiekuńczych i wychowawczych (dostrzeganie swoich mocnych i słabych stron),
- podsumowanie praktyk z udziałem studenta/-ów, nauczyciela – opiekuna praktyki, dyrektora szkoły, w miarę możliwości nauczycieli polonistów/nauczycieli akademickich odpowiedzialnych za przygotowanie nauczycielskie studentów.
Cele kształcenia
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji
Efekty kształcenia
Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:
- potrafi przeanalizować cudze i własne działania nauczycielskie (dydaktyczne, wychowawcze, opiekuńcze),
- diagnozuje potrzeby, możliwości, zdolności każdego ucznia oraz indywidualizuje zadania i dostosowuje metody, treści i sposoby oceniania do zróżnicowanych potrzeb i możliwości uczniów,
- adekwatnie dobiera, tworzy oraz testuje materiały, środki (w tym multimedialne i technologie informacyjne), metody pracy w celu samodzielnego projektowania, a także efektywnego realizowania działań wynikających z roli nauczyciela,
- dba o prawidłowe procesy komunikowania interpersonalnego i społecznego; poprawnie posługuje się językiem ojczystym, wykazując troskę o kulturę i etykę wypowiedzi własnej i uczniów,
- ma umiejętność współpracy z innymi nauczycielami, pedagogami, i rodzicami uczniów, oraz innymi osobami tworzącymi społeczność szkolną i lokalną; wykazuje aktywność w podejmowaniu działań profesjonalnych samodzielnie i zespołowo, przyjmując różne role,
- wykazuje cechy refleksyjnego praktyka, który poszukuje ciekawych form pracy dla uczniów i siebie.
Kryteria oceniania
Skala ocen:
bardzo dobry (bdb, 5,0): student/studentka przekazuje pełną staranną i przejrzystą dokumentację wskazaną w programie praktyki, uwzględniającą pogłębione refleksje dotyczące sfery osobistej (rozwój osobowości, relacje z innymi, spojrzenia na siebie w roli nauczyciela); potrafi redagować konspekty w pełni poprawne pod względem merytorycznym, językowym i metodycznym (trafny dobór metod i form pracy, sposób formułowania tematu, adekwatne formy sprawdzania wiedzy i umiejętności); konspekty są spójne i zhierarchizowane (logiczne następstwo poszczególnych ogniw lekcji), zawierają wyraźną i zrozumiałą myśl przewodnią oraz mają autorski charakter; potrafi przygotować i prowadzić lekcje języka polskiego (literacko-kulturowe, językowe), uwzględniając poziom klasy i odwołując się (w fazie projektowania i realizacji) do teorii dydaktycznej analizowanej na zajęciach z metodyki; proponuje metody pracy sprzyjające indywidualizacji procesu kształcenia, jak i rozwijające kompetencje społeczne (skłaniające uczniów do interakcji); posiada umiejętność samooceny oraz dyskusji na temat koncepcji lekcji i jej realizacji (w swojej argumentacji odwołuje się do teorii dydaktycznej i potrafi przywołać celowo dobrane przykłady); potrafi opisać przebieg lekcji obserwowanych, uwzględniając działania nauczyciela i ucznia oraz umie je ocenić pod względem metodycznym (odwołując się do teorii dydaktycznych związanych z kształceniem polonistycznym).
dobry plus (+db; 4,5 ): student/studentka spełnia wszystkie kryteria na ocenę 4,0 i niektóre kryteria na ocenę 5,0.
dobry (db; 4,0 ): student/studentka przekazuje pełną dokumentację wskazaną w programie praktyki, uwzględniającą refleksje dotyczące sfery osobistej (rozwój osobowości, relacje z innymi, spojrzenia na siebie w roli nauczyciela); potrafi sporządzać konspekty zawierające oczekiwania merytoryczne, poprawne pod względem metodycznym (trafny dobór metod i form pracy) i językowym, mogące zawierać sporadyczne usterki (np. schematyczny sposób redagowania tematu, niejasne zapisy w opisie metod, celów szczegółowych), raczej spójne (zastrzeżenia może budzić czasami np. następstwo poszczególnych ogniw lekcji); potrafi przygotować i prowadzić lekcje języka polskiego (literacko-kulturowe, językowe), uwzględniając poziom klasy i odwołując się (w fazie projektowania oraz realizacji) do teorii dydaktycznej analizowanej na zajęciach z metodyki. proponuje metody pracy sprzyjające indywidualizacji procesu kształcenia, jak i rozwijające kompetencje społeczne (skłaniające uczniów do interakcji) – zastrzeżenia może budzić czasami organizacja tychże działań; posiada umiejętność samooceny warsztatu metodycznego oraz dyskusji na temat koncepcji lekcji i jej realizacji; w argumentacji odwołuje się do podstawowych ustaleń teoretycznych (dotyczących np. struktury lekcji, metod, wprowadzania pojęć itp.); potrafi opisać przebieg lekcji obserwowanych, uwzględniając działania nauczyciela i ucznia oraz umie je ocenić pod względem metodycznym (odwołania do teorii dydaktycznych związanych z kształceniem polonistycznym mogą wymagać dopełnienia przykładami).
dostateczny plus (+dst; 3,5): student/studentka spełnia wszystkie kryteria na ocenę 3,0 i niektóre kryteria na ocenę 4,0.
dostateczny (dst; 3,0): student/studentka przekazuje chaotycznie opracowaną i zebraną dokumentację wskazaną w programie praktyki; potrafi sporządzać konspekty na ogół poprawne pod względem metodycznym (ale repertuar wykorzystanych metod, form pracy jest dość ubogi); w konspektach pojawiają się usterki świadczące o brakach w warsztacie metodycznym (np. schematyczny sposób redagowania tematu, błędne zapisy w zestawie metod i celów szczegółowych); występują usterki językowe (ale nie w zadaniach dla uczniów); czasami występują opisy pomysłów zadań zamiast konkretnych zadań; struktura projektu jest raczej spójna (zastrzeżenia może budzić np. następstwo poszczególnych ogniw lekcji i realizacja funkcji jej poszczególnych części); brakuje oczekiwań merytorycznych związanych z niektórymi zadaniami; potrafi przygotować i prowadzić lekcje języka polskiego (literacko-kulturowe, językowe oraz eksponujące formacyjny wymiar edukacji polonistycznej), ma jednak problem z przygotowaniem zadań sprzyjających indywidualizacji procesu kształcenia i celowemu rozwijaniu kompetencji społecznych, a także uwzględniających kompetencje uczniów danej klasy; rzadko odwołuje się (w fazie projektowania i realizacji) do teorii dydaktycznej analizowanej na zajęciach z metodyki; posiada umiejętność samooceny warsztatu metodycznego oraz dyskusji na temat koncepcji lekcji i jej realizacji; w argumentacji rzadko, ale poprawnie odwołuje się do podstawowych ustaleń teoretycznych (dotyczących np. struktury lekcji, metod, wprowadzania pojęć itp.); potrafi opisać przebieg lekcji obserwowanych, uwzględniając działania nauczyciela i ucznia oraz umie je ocenić pod względem metodycznym (odwołania do teorii dydaktycznych związanych z kształceniem polonistycznym pozbawione są jednak przykładów i mają charakter okazjonalny).
niedostateczy (ndst; 2,0): student/studentka przekazuje niekompletną dokumentację praktyki; nie potrafi przygotować konspektów poprawnych pod względem metodycznym (ma bardzo ubogi repertuar metod i form pracy); w konspektach pojawiają się liczne usterki świadczące o brakach w warsztacie metodycznym (np. niewłaściwy sposób redagowania tematu, błędne zapisy w zestawie metod i celów szczegółowych, niejasny opis zadań dla uczniów, brak oczekiwań analityczno-interpretacyjnych); występują usterki językowe (także w zadaniach dla uczniów); struktura projektu jest niespójna (następstwo poszczególnych ogniw lekcji budzi zastrzeżenia, a podział na części lekcji ma charakter jedynie umowny); ma spore trudności z prowadzeniem lekcji języka polskiego (literacko-kulturowych oraz językowych) wynikające z rażących braków warsztatowych; nie odwołuje się (w fazie projektowania ani w fazie realizacji, a także w fazie omawiana) do teorii dydaktycznej analizowanej na zajęciach z metodyki; nie posiada umiejętności samooceny warsztatu metodycznego oraz dyskusji na temat koncepcji lekcji i jej realizacji; w argumentacji odwołuje się tylko do własnych przekonań i doświadczeń szkolnych, a pomija podstawowe ustalenia teoretyczne (dotyczące np. struktury lekcji, metod, wprowadzania pojęć itp.); nie potrafi opisać przebiegu lekcji obserwowanych, nie uwzględnia działań nauczyciela i ucznia oraz nie ocenia lekcji pod względem metodycznym.
Literatura
Zalecana literatura:
Zasady odbywania praktyk na WFPiK UAM, program praktyki.
Program, podręcznik i przewodnik metodyczny wykorzystywany w nauczaniu języka polskiego przez nauczyciela – szkolnego opiekuna praktyk.
Lektura omawiana w czasie zajęć audytoryjnych z przedmiotów bloku pedagogiczno-dydaktycznego.
Wybrane internetowe portale i strony edukacyjne.
Obowiązujące akty prawne.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: