Literatura na świecie 03-LS-12SZPDU-E

Treści programowe dla przedmiotu:
- rozróżnienia nowoczesność – modernizm, ponowoczesność – postmodernizm,
- kulminacyjne osiągnięcia literatury XX-wiecznej i najgłośniejsze dokonania literatury ostatnich dwóch dekad,
- mechanizmy przekraczania granic geograficznych i językowych,
- etyczne aspekty i powinności literatury: kolonializm i postkolonializm, społeczna dystrybucja dóbr i prestiżu, prawa kobiet i mniejszości,
- „ludzkie” i „nieludzkie” w różnych porządkach wartości,
- słowa przeciw dyktaturom, wyzyskowi, przemocy,
- doświadczenie miejsca (natury, krajobrazu, przestrzeni) w utworach,
- odmienność konwencji mimetycznych i emotywnych.

Cele kształcenia

Cele modułu kształcenia: Cel przedmiotu Literatura na świecie, którego nazwa wskazuje na tytuł najwybitniejszego polskiego periodyku, poświęconego światowej twórczości literackiej, określić można mianem rekonesansu po najważniejszych/najgłośniejszych XX-wiecznych i współczesnych dokonaniach pisarskich. Umowny punkt wyjścia mógłby został usytuowany w pobliżu takich zjawisk, jak: F. Kafka, Proces (1925), V. Woolf, Fale (1931); J. L. Borges, Biblioteka Babel (1941), M. Frisch, Homo faber (1957), W. Gombrowicz, Kosmos (1965), a w punkcie dojścia znaleźć by się mogły książki H. Murakamiego, M. Huellbecka, Ko Una, J. Franzena czy R. Flanagana. Pomiędzy nimi, np. Celan, Bernhardt, Grass, Barth, Transtroemer, Coetzee. Zasób możliwości jest niewyczerpany; chodzi więc o to, by z układu autorów i tytułów wynikał pewien obraz dramatu, z którym zmagał się późny modernizm, a także próba wyjścia poza jego ograniczenia – w postmodernizmie. Dodatkową wartością przedmiotu powinna być wiedza o warunkach funkcjonowania literatury w dzisiejszym świecie.

Kierunek studiów

sztuka pisania

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

Wykład konwersatoryjny, dyskusja, praca z tekstem.

Nakład pracy studenta (punkty ECTS)

Poziom przedmiotu

II stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

I rok

Efekty kształcenia

Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:
- poszerzył i pogłębił wiedzę o wybranych osiągnięciach i tendencjach współczesnej literatury światowej,
- rozumie znaczenia pojęć: literatura światowa, literatura powszechna, literatura porównawcza,
- zyskuje dodatkowe narzędzia do rozumienia komunikatów literackich nienależących do kultury rodzimej lub do kluczowej tradycji europejskiej,
- rozpoznaje podstawowe mechanizmy życia literackiego w innych krajach,
- jest uwrażliwiony na problemy przekładu literackiego,
- posiada zdolność głębszej analizy różnorodnych sposobów pojmowania, ukazywania i osądzania świata.

Kryteria oceniania

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): student posiada obszerną wiedzę z zakresu literatury omawianego podczas kursu, potrafi wskazać najważniejsze grupy, dzieła, twórców; ze zrozumieniem posługuje się terminologią właściwą zagadnieniom stanowiącymi treści kształcenia; potrafi sprawnie analizować i interpretować wybrane tekstów kultury; w razie potrzeby uruchamia konteksty interdyscyplinarne; jest w stanie operacyjnie uruchomić poznane pojęcia w procesie wartościowania.

dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami.

dobry (db; 4,0): student posiada dobrze ugruntowaną wiedzę z zakresu literatury omawianego podczas kursu, potrafi wskazać najważniejsze grupy, dzieła, twórców; ze zrozumieniem posługuje się podstawową terminologią właściwą zagadnieniom stanowiącymi treści kształcenia; potrafi analizować i interpretować wybrane tekstów kultury; zna konteksty interdyscyplinarne.

dostateczny plus (+dst; 3,5): student posiada zadowalającą wiedzę z zakresu literatury omawianego podczas kursu, potrafi wskazać najważniejsze grupy, dzieła, twórców; z pewnymi błędami posługuje się podstawową terminologią właściwą zagadnieniom stanowiącymi treści kształcenia; potrafi analizować i interpretować wybrane tekstów kultury; z problemami przywołuje konteksty interdyscyplinarne.

dostateczny (dst; 3,0): student posiada podstawową wiedzę z zakresu literatury omawianego podczas kursu, potrafi wskazać najważniejsze grupy, dzieła, twórców; z trudem posługuje się podstawową terminologią właściwą zagadnieniom stanowiącymi treści kształcenia; podejmuje po części udane próby analizowania i interpretowania wybranych tekstów kultury; nie zawsze zna konteksty interdyscyplinarne.

niedostateczny (ndst; 2,0): student nie posiada podstawowej wiedzy z zakresu literatury omawianego podczas kursu, nie potrafi wskazać najważniejsze grup, dzieł, twórców; nie posługuje się podstawową terminologią właściwą zagadnieniom stanowiącymi treści kształcenia; nie potrafi analizować i interpretować wybranych tekstów kultury; nie zna kontekstów interdyscyplinarnych.

Literatura

Zalecana literatura:
E. Apter, Against World Literature: On the Politics of Untranslatability, London - New York, 2013.
P. Cheah, What is world? On postcolonial literature as world literature, Duke 2016.
M. R. Thomsen, Mapping World Literature: International Canonization and Transnational Literatures, London - New York, 2008.
D. Damrosch, What is world literature? Princeton 2003.
R. L. Walkowitz, Born Translated: The Contemporary Novel in an Age of World Literature, New York 2015.
„Teksty Drugie” 2014, nr 4 (m. in. artykuły P. Czaplińskiego, D. Kołodziejczyk, H. Serkowskiej, P. Casanovy, F. Morettiego, A. F. Koli).
A. Żychliński, Literatura powszechna. Nowy kanon tłumacza, „Tygodnik Powszechny” 14.07.2014.
E. Możejko, Między kulturą a wielokulturowością. Dylematy współczesnej komparatystyki, [w:] Sporne i bezsporne problemy wiedzy o literaturze, pod red. W. Boleckiego i R. Nycza, Łódź 2002.
Antologia zagranicznej komparatystyki literackiej, red. H. Janaszek-Ivaničková, Warszawa 1997 (tu w szczególności: F. Jost, Komparatystyka literacka jako filozofia literatury, przeł. R. Gręda; H.H. Remak, Literatura porównawcza – jej definicja i jej funkcja, przeł. W. Tuka.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 03-LS-12SZPDU-E w USOSweb