Lektura arcydzieł literatury we współczesnych kontekstach - spec. animacja kultury 03-LAW-21PDL-E
Treści programowe dla przedmiotu:
- czym są arcydzieła literackie – dzisiaj?; typologie arcydzieł i kryteria rozróżniania,
- Odyseja w nawiązaniach – od Homera do współczesności; czy możliwa jest współczesna epopeja?,
- Faust w nawiązaniach – od Goethego do współczesności; czy istnieje polski Faust?,
- Eugeniusz Oniegin A. Puszkina – opowieść o miłości zdradzonej i opowieść o Rosji – granice uniwersalizmu,
- Kwiaty zła Baudelaire’a jako pochwała nowoczesności; czy istnieją arcydzieła ponowoczesności?,
- arcydzieła i nagrody: Nobel i Nike,
- Flaubert – kto to? – R. Lis, J. Barnes – próby odpowiedzi,
- proces sądowy za „zbrodnię pisania po francusku” – proces w kulturze europejskiej (listy Flauberta) a opinie współczesnych (Goncourtowie, G. Sand, Baudelaire),
- powieść jest kobietą – Pani Bovary a paradygmat „książek zbójeckich” (T. Komendant),
- z lustrami po gościńcu: Pani Bovary a realizm w powieści wieku XIX (Auerbach),
- zagubione w tłumaczeniu: trzy przekłady – Micińska, Engelking, Tulli - „Literatura na Świecie” 2003, nr 1-2,
- porównania wewnętrzne: postaci kobiece u Flauberta – Herodiada, Salambo, p. Arnoux; zewnętrzne: Emma Bovary a: Anna Karenina, 1877 (Tołstoj); Emma Bovary a Izabella Łęcka (Prus, Lalka,1890); Cham (1889) Orzeszkowej; izraelska Emma – Amos Oz, Mój Michael (1968),
- Pani Bovary i figura spojrzenia w okno (Śniedziewski, Hartwig, Colette),
- arcydzieło jako kamień milowy w historii powieści – Arcydzieło (R. Lis); Madame Bovary między Balzakiem a Proustem (M. Głowiński, M. Żurowski) – narracja personalna jako przełom nie tylko literacki.
Cele kształcenia
Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student potrafi:
- scharakteryzować, jakimi cechami powinno się odznaczać arcydzieło literackie i jakie jest jego znaczenie dla kultury,
- interpretować i analizować zjawiska korespondencji sztuk, dotyczące zwłaszcza adaptacji arcydzieł literackich do wymogów innych dziedzin sztuki i kultury popularnej,
- rozpoznawać obecność i funkcje tradycji dawnej w kulturze współczesnej (w literaturze, sztukach plastycznych, filmie, teatrze, reklamie),
- napisać pracę badawczą (esej), z wykorzystaniem zdobytej wiedzy o wzajemnych związkach sztuk i roli arcydzieł we współczesnym życiu kulturalnym,
- wyjaśnić termin ‘aksjologia literacka’, a także scharakteryzować jej rolę i zastosować w zadaniach badawczych.
Kryteria oceniania
Skala ocena:
bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra znajomość wiedzy w zakresie badań nad arcydziełami literackimi, aksjologią literacką oraz nad problematyką tradycji literackiej, umiejętne i pogłębione analizowanie współczesnych nawiązań do kluczowych dzieł cywilizacji europejskiej, wyróżniająca się umiejętność prezentacji zdobytej wiedzy i własnych wniosków, płynących z ćwiczeń badawczych.
dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami w zakresie zdobytej w ramach zajęć wiedzy i umiejętności ich prezentacji.
dobry (db; 4,0): możliwy szerszy zakres niedociągnięć: mniej szczegółowa wiedza z zakresu badań nad arcydziełami literackimi, aksjologią literacką oraz nad problematyką tradycji literackiej, słabsza umiejętność prezentacji zdobytej wiedzy.
dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca wiedza w zakresie badań nad arcydziełami literackimi, aksjologią literacką oraz nad problematyką tradycji literackiej i zadowalająca umiejętność prezentowania zdobytej wiedzy.
dostateczny (dst; 3,0): zadowalająca wiedza w zakresie badań nad arcydziełami literackimi, aksjologią literacką oraz nad problematyką tradycji literackiej (możliwe są drobne błędy merytoryczne i logiczne) i zadowalająca umiejętność prezentowania zdobytej wiedzy.
niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca wiedza w zakresie badań nad arcydziełami literackimi, aksjologią literacką oraz nad problematyką tradycji literackiej (poważne błędy merytoryczne i logiczne) i niezadowalająca umiejętność prezentowania zdobytej wiedzy.
Kryteria oceniania:
- ocena aktywności w trakcie zajęć,
- ocena prezentacji przygotowanej przez studenta.
Literatura
Zalecana literatura:
Josif Brodski, W hołdzie Markowi Aureliuszowi, /w:/ tegoż, Pochwała nudy, wybór i oprac.
Stanisław Barańczak, Kraków 1996.
Zbigniew Herbert, Labirynt nad morzem, Warszawa 2000.
Jarosław Iwaszkiewicz, Podróże do Włoch, Warszawa 1980.
Stanisław Jaworski, Co to jest arcydzieło literackie [w:] Arcydzieła literatury polskiej, pod red. Stanisława Grzeszczuka i Anny Niewolak-Krzywdy, t. I, Rzeszów 1987.
Jan Kott, Szekspir współczesny, Kraków 1990.
Zygmunt Kubiak, Przestrzeń dzieł wiecznych. Eseje o tradycji kultury śródziemnomorskiej, Kraków 1993.
Henryk Samsonowicz, Dziedzictwo średniowiecza. Mity i rzeczywistość, Wrocław 1991.
Topika antyczna w literaturze polskiej XX wieku. Studia, red. A. Brodzka i E. Sarnowska-Temeriusz, Wrocław 1992.
Erich Auerbach, Mimesis. Rzeczywistość przedstawiona w literaturze Zachodu. Przeł. Zbigniew Żabicki. Oprac. Michał Paweł Markowski. Warszawa 2004. (fragmenty).
Julian Barnes, Papuga Flauberta. Przeł. Adam Szymanowski. Warszawa 2011.
Ewa Bieńkowska, Sprawa Dreyfusa. W: Spór o dziedzictwo europejskie. Między świętym a świeckim. Warszawa 1998.
Michał Głowiński, „Cham”, czyli Pani Bovary nad brzegami Niemna. W: Intertekstualność, groteska, parabola. Szkice ogólne i interpretacje. Kraków 2000.
Michał Głowiński, Powieść i autorytety. W: Dzieło wobec odbiorcy. Szkice z komunikacji literackiej. Kraków 1998.
Tadeusz Komendant, Książki, sprawczynie zła. „Literatura na Świecie” 1993, nr 1,2,3.
Renata Lis, Ręka Flauberta. Wyd. Sic! Warszawa 2011.
„Literatura na Świecie” 2003, nr 1-2: fragment Pani Bovary w równoległych przekładach Ryszarda Engelkinga i Magdaleny Tulli.
Jean-Paul Sartre, Idiota w rodzinie. Wybrał Wacław Sadkowski. Przeł. Józef Waczków. Gdańsk 2000. (fragmenty)
Kazimiera Szczuka, Nuda buduaru. W zbiorze: Nuda w kulturze. Poznań 1999.
Piotr Śniedziewski, O zgubnych skutkach spoglądania przez okno (Flaubert). W: Melancholijne spojrzenie. Kraków 2011.
Cezary Zalewski, Monotonia odwiecznej namiętności. Mityczne konteksty „Pani Bovary” Flauberta. „Ruch Literacki” 2004, nr 4-5.
Maciej Żurowski, „Pani Bovary” i rozwój powieści nowoczesnej. W: Między renesansem a awangardą. O literaturze europejskiej z perspektywy komparatysty. Warszawa 2007.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: