Językowo-kulturowe aspekty pogranicza. Zielona Góra i Lubuskie 03-F-JKPZ
Treści programowe:
1. Historia i geografia Lubuskiego.
2. Zmiany przynależności państwowej a definicja pogranicza.
3. Lubuskie w okresie między- i powojennym w kontekście kwestii językowych i etnicznych.
4. Biografie językowe mieszkańców regionu.
5. Toponimy i urbanonimy.
6. Kulturotwórcza rola legend.
7. Kultura ludowa regionu.
Cele kształcenia
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zakończeniu zajęć i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:
- wymienia i omawia bieżące kwestie językowe związane z regionem,
- omawia historię regionu w ujęciu językowo-kulturowym,
- wymienia i omawia kwestie kulturowe związane z regionem,
- potrafi powiązać kwestie językowe z kulturowymi,
- omawia terminy takie, jak: pogranicze, grupa etniczna i etnograficzna, biografia językowa.
Kryteria oceniania
Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest uczestnictwo w warsztatach wyjazdowych oraz przygotowanie prezentacji multimedialnej zgodnej z wymogami omówionymi przez prowadzących na pierwszych zajęciach.
Kryteria oceniania:
bardzo dobry (bdb; 5,0): w stopniu bardzo dobrym opanowana wiedza z zakresu omawianego obszaru językoznawstwa w ujęciu historycznokulturowym; bardzo dobra znajomość siatki pojęciowej i prawidłowe jej wykorzystanie w praktyce; wysoka umiejętność analizy i interpretacji tekstu (pod kątem problematyki omawianej na zajęciach); wysoki poziom aktywności; bardzo dobra ocena za samodzielnie przygotowaną prezentację i/lub analizę tekstu.
dobry plus (+db; 4,5): w pełni przyswojone zagadnienia z zakresu omawianego obszaru językoznawstwa w ujęciu historycznokulturowym; bardzo dobra znajomość siatki pojęciowej i poprawne jej wykorzystanie w praktyce; wysoka umiejętność analizy i interpretacji tekstu (pod kątem problematyki omawianej na zajęciach); wysoki poziom aktywności; niższa ocena za samodzielnie przygotowaną prezentację i/lub analizę tekstu (nieliczne niedociągnięcia).
dobry (db; 4,0): w dobrym stopniu przyswojona problematyka z zakresu omawianego obszaru językoznawstwa w ujęciu historycznokulturowym; dobra znajomość siatki pojęciowej i jej poprawne wykorzystanie; dobre przygotowanie do analizy i interpretacji tekstu (pod kątem problematyki omawianej na zajęciach); umiarkowana aktywność; dobra ocena za samodzielnie przygotowaną prezentację i/lub analizę tekstu.
dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca znajomość zagadnień z zakresu omawianego obszaru językoznawstwa w ujęciu historycznokulturowym; zadowalający stopień przyswojenia siatki pojęciowej; problemy związane z analizą i interpretacją tekstu (pod kątem badawczym przedstawionym na zajęciach); dostateczna znajomość literatury przedmiotu; dostateczna ocena za przygotowaną prezentację i/lub analizę tekstu.
dostateczny (dst; 3,0): zadowalająca znajomość zagadnień z zakresu omawianego obszaru językoznawstwa w ujęciu historycznokulturowym; problemy związane z rozumieniem podstawowych pojęć i ich poprawnym użyciem; niska aktywność podczas zajęć, kłopot z samodzielnym przygotowaniem analizy i interpretacji tekstu (przygotowanie prezentacji i wykonanie analizy wymaga pomocy ze strony prowadzącego zajęcia); liczne błędy i nieścisłości w samodzielnie przygotowanej prezentacji i/lub analizie tekstu.
niedostateczny (ndst; 2,0): nieznajomość problematyki z zakresu omawianego obszaru językoznawstwa w ujęciu historycznokulturowym, kłopoty związane z rozumieniem podstawowych pojęć; niska aktywność podczas zajęć lub jej brak; brak podstaw do przygotowania analizy i interpretacji tekstu; nieumiejętność przygotowania prezentacji nawet po udzieleniu dodatkowych wskazówek przez prowadzącego), niedostateczna ocena za prezentację i/lub analizę tekstu.
Literatura
Zalecana literatura:
Czopek-Kopciuch B., Adaptacje niemieckich nazw miejscowych w języku polskim, Kraków 1995.
Kłoskowska A., Wielokulturowość regionów pogranicza, w: Region, regionalizm. Pojęcia i rzeczywistość, red. K. Handke, Warszawa 1993, s. 97-104.
Kuszyk K., Poniemieckie, Wołowiec 2019.
Ludzie Środkowego Nadodrza. Wybrane szkice biograficzne (XII-XX wieku), red. K. Bartkiewicz, Zielona Góra 1998.
Rokita Z., Odrzania. Podróż po Ziemiach Odzyskanych, Warszawa 2023.
Rzetelska-Feleszko E., Rola nazewnictwa w tworzeniu poczucia narodowego, w: Region, regionalizm. Pojęcia i rzeczywistość, red. K. Handke, Warszawa 1993, s. 151-160.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, Warszawa 1880-1914.
Zaśko-Zielińska M. i in., Od rozmowy do korpusu, czyli jak zbierać i archiwizować dane mówione, Wrocław 2020.
Zielińska A., Biografie językowe osób bilingwalnych z polsko-niemieckiego pogranicza, w: „Z Polskich Studiów Slawistycznych” 2018, s. 359-368.
Zielińska A., Mowa pogranicza. Studium o językach i tożsamościach w regio¬nie lubuskim, Warszawa 2013.
Zielona Góra. Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość, red. B. Burda i in., Zielona Góra 2017.
Żuraszek-Ryś I., Jak powstały nowe nazwy ulic w powojennej Zielonej Górze?, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 2012, nr 1.
Żuraszek-Ryś I., Lokalni patroni zielonogórskich urbanonimów, w: Język w regionie, region w języku, t. 5, red. B. Osowski i in., Poznań 2023, s. 395-409.
Powyższa lista ma charakter orientacyjny i jest realizowana we fragmentach z uwzględnieniem zaplanowanego dla przedmiotu nakładu czasu pracy przewidzianej na czytanie. Ostateczny kształt listy lektur określa wykładowca na początku zajęć.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: