Język i kultura Głuchych 03-F-JKG
Treści programowe dla przedmiotu:
- niesłyszący, niedosłyszący, słabosłyszący, głuchy, głuchoniemy, CODA...,
- głuchota w aspekcie medycznym, prawnym i społecznym, stereotyp Głuchego,
- głuchy czy Głuchy?; głuchota w ujęciu kulturowym: funkcjonowanie głuchych w społeczeństwie - perspektywa historyczna i współczesna,
- zróżnicowanie środowiska głuchych (Głuchy, głuchy, CODA), wyznaczniki kultury Głuchych,
- PJM, SJM i polszczyzna - język czy języki?; wskazanie podobieństw i różnic między pjm, sjm a polszczyzną, pjm a sjm - język naturalny czy sztuczny?,
- pjm a polszczyzna - wybrane elementy systemowe w perspektywie porównawczej,
- daktylografia,
- autoprezentacja: savoir-vivre w kontakcie z Głuchym, sposoby nawiązania kontaktu, przedstawienie się, podstawowe informacje o sobie,
- wprowadzenie słownictwa z wybranych pól semantycznych: rodzina, charakter, praca, czas wolny, szkoła, dom, wygląd zewnętrzny,
- gramatyka przestrzeni: klasyfikatory, czasowniki kierunkowe, liczebniki inkorporowane.
Cele kształcenia
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zakończeniu przedmiotu i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:
- potrafi zdefiniować pojęcia: głuchy, Głuchy, niesłyszący, CODA, SODA, Kultura Głuchych,
- potrafi wskazać różnice między polskim językiem migowym a systemem językowo-migowym,
- zna alfabet palcowy (daktylografię),
- zna podstawowe znaki polskiego języka migowego z zakresu pierwszego kontaktu, potrafi nawiązać kontakt z Głuchym i przedstawić się w polskim języku migowym,
- zna leksykę migową z zakresu pól semantycznych: rodzina, charakter, praca, czas wolny, szkoła, dom, wygląd zewnętrzny,
- zna najważniejsze zagadnienia z gramatyki języka migowego: klasyfikatory, przestrzeń, znaki kierunkowe, liczebniki inkorporowane.
Kryteria oceniania
Skala ocen:
bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra znajomość głównych pojęć z zakresu lingwistyki migowej i surdoglottodydaktyki, bardzo dobra znajomość znaków daktylograficznych i leksyki z wybranych pól semantycznych, bardzo dobra umiejętność wykorzystania przestrzeni jako elementu gramatyki języka migowego wraz z bardzo dobrym opanowaniem wybranych zagadnień gramatyki migowej.
dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami zwłaszcza w zakresie migania znaków daktylograficznych i leksyki.
dobry (db; 4,0): możliwy szerszy zakres niedociągnięć: słabsza znajomość głównych terminów z zakresu lingwistyki migowej, słabsza znajomość znaków daktylograficznych i leksyki z wybranych pól semantycznych, niższe kompetencje w zakresie komunikacji w polskim języku migowym.
dostateczny plus (+dst; 3,5): więcej niż dostateczna znajomość głównych terminów z zakresu lingwistyki migowej, nieznaczne braki w zakresie sprawności komunikacyjnej w polskim języku migowym, dostateczne opanowanie leksyki i elementów gramatyki pjm.
dostateczny (dst; 3,0): dostateczna znajomość głównych terminów z zakresu lingwistyki migowej, braki w zakresie sprawności komunikacyjnej w polskim języku migowym, dostateczne opanowanie leksyki i elementów gramatyki pjm.
niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca znajomość głównych terminów z zakresu lingwistyki migowej, niedostateczne opanowanie leksyki migowej z wybranych pól semantycznych, jak również znaków daktylograficznych, niska sprawność komunikacji w pjm głównie w zakresie wykorzystania przestrzeni i elementów gramatyki języka migowego.
Kryteria oceniania:
- aktywność w trakcie zajęć (udział w dyskusji i w pracy zespołowej),
- jakość wykonania prac domowych,
- umiejętność zaprezentowania podczas zaliczenia zdobytej wiedzy i kompetencji komunikacyjnych w polskim języku migowym.
Literatura
Zalecana literatura:
Lane H., Maska dobroczynności. Deprecjacja społeczności głuchych, tłum. R. Gałkowski, Warszawa 1996.
Woźnicka E.(red.), Tożsamość społeczno-kulturowa głuchych, Łódź 2007.
Sacks O., Zobaczyć głos. Podróż do świata ciszy, przeł. A. Małaczyński, Poznań 1998.
Studia nad kompetencją językową i komunikacją niesłyszących, red. M. Świdziński, T. Gałkowski, Warszawa 2003.
Mrozik M., Ci, którzy mówią inaczej. Głusi jako obcy w polskim społeczeństwie słyszących [w:] Inny i Obcy w kulturze, cz. I: Widziane, oglądane, czytane – oblicza Obcego, Warszawa 2008, s. 227–240.
Bouvet D., Mowa dziecka. Wychowanie dwujęzykowe dziecka niesłyszącego,
tłum. R. Gałkowski, 1996.
Szczepankowski B., Wyrównywanie szans osób niesłyszących. Optymalizacja komunikacji językowej, Siedlce 1998.
Świdziński M, Jak Głusi przyswajają język: o językach migowych i miganych [w:] Język migowy we współczesnym szkolnictwie na świecie i w Polsce, Malbork 2007, s. 16-24.
Świdziński M., Języki migowe [w:] Podstawy neurologopedii, red. T. Gałkowski,
E. Szeląg, G. Jastrzębowska, Opole 2005, s. 679-692.
Stan badań nad Polskim Językiem Migowym, red. K. Michalewski, M. Świdziński, Łódź 2008.
Edukacja niesłyszących. Publikacja pokonferencyjna, Łódź 2011.
Jura M., Polszczyzna Głuchych [w:] Nowe perspektywy w nauczaniu języka polskiego jako obcego II, Toruń 2011, 37-50.
Ladd P., Understanding Deaf Culture: In Search of Deafhood, Multilingual Matters, 2003.
P. Tomaszewski, Polski język migowy (PJM) – mity i fakty, „Poradnik Językowy” 2004, nr 6, s. 59–72. (dostęp online https://www.academia.edu/8754167/Polski_J%C4%99zyk_migowy_PJM_-_mity_i_fakty?auto=download ).
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: