Etyka mediów 03-EM-32FKMDL
Zagadnienia:
Relacje pomiędzy pojęciami etyka – prawo, etyka – estetyka.
Podstawowe zagadnienia prawa autorskiego. Skąd czerpać wiedzę na temat prawa autorskiego? - dokumenty prawne, omówienia książkowe, portale i blogi internetowe poświęcone prawu autorskiemu. Analiza tekstu Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (cz. 1). Przedmiot praw autorskich. Co podlega ochronie? Wytwory pracy intelektualnej i artystycznej oraz wykonania utworów i nowe przedmioty praw pokrewnych. Szczególna ochrona utworów audiowizualnych.
Analiza tekstu Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (cz. 2). Klasyfikacja prawa autorskiego i praw pokrewnych: prawa osobiste i prawa majątkowe.
Informacje praktyczne:
a. Prawo do wykorzystania cudzych utworów a prawo cytatu. Prawo do wykorzystania cudzego wizerunku.
b. Obrót w zakresie praw autorskich. Struktura umów o dzieło objętych prawami autorskimi.
Przemoc na ekranie:
a. przemoc obrazów a obrazy przemocy (analiza fragmentów filmu Plac zabaw)
b. strategie funkcjonalizowania scen przemocy
c. przemoc w mediach – prawodawstwo polskie i europejskie (Ustawa o Radiofonii i Telewizji z 1992 roku i jej późniejsze nowelizacje).
Refleksja etyczna w tradycji polskiego filmu dokumentalnego. Najważniejsze dyskusje nad moralnością kamery w historii polskiego filmu dokumentalnego. Analiza filmu dokumentalnego Mów do mnie Marty Prus.
Rzetelność dziennikarza i dokumentalisty. Mechanizmy perswazji i manipulacji w przekazach niefikcjonalnych:
a. analiza newsa na temat wojny w Iraku
b. analiza fragmentów filmu dokumentalnego Michaela Moore'a Roger and me.
----
Konteksty społeczno-kulturowe Karty Etycznej Mediów oraz polskich instytucji zajmujących się oceną moralną osób i tworzonych przez nie przekazów medialnych,
Wolność mediów a wolność jednostki,
Medialne obrazy problemów z zakresu bioetyki,
Media a władza polityczna i religijna,
Dyskursy inności w mediach,
Media masowe i serwisy społecznościowe w kontekście relacji mikro- i makrospołecznych.
Cele kształcenia
Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Moduł zajęć/przedmiotu prowadzony zdalnie (e-learning)
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
wskazać najważniejsze rozwiązania prawne z zakresu prawa autorskiego i ochrony własności intelektualnej
podać i zdefiniować terminy związane z etyką mediów i prawem autorskim
korzystać z bazy terminologicznej budowanej podczas zajęć
przeprowadzić analizę przekazu medialnego w kontekście prawnym
formułować problemy związane z rozstrzygnięciami o charakterze moralnym na wybranych przykładach przekazów medialnych
formułować ogólne wnioski dotyczące tematyki poszczególnych zajęć
identyfikować, gromadzić i wykorzystywać materiały potrzebne do przygotowania do kolokwium ustnego oraz przygotowania pracy zaliczeniowej
Kryteria oceniania
Pisemna praca zaliczeniowa złożona z pytań problemowych z dwóch obszarów – etyki i prawa autorskiego, część ustna zaliczenia w formie rozmowy.
Na ocenę dostateczną: Student poprawnie prezentuje wiedzę z zakresu prawa autorskiego i etyki mediów w przedstawianych podczas wykładów aspektach.
Na ocenę dobrą: Student prezentuje dogłębną wiedzę z zakresu prawa autorskiego i etyki mediów, potrafi na jej podstawie zweryfikować i zinterpretować pojedyncze problemy oraz porównać konkretne zjawiska z zakresu etyki mediów.
Na ocenę bardzo dobrą: Student prezentuje dogłębną wiedzę z dziedziny estetyki filmu w przedstawianych podczas zajęć aspektach, potrafi na jej podstawie zweryfikować i zinterpretować pojedyncze problemy oraz porównać konkretne zjawiska z zakresu etyki mediów i prawa autorskiego. Wprowadza też do swojej wypowiedzi elementy samodzielnej refleksji, wynikającej z analizy materiału audiowizualnego, bądź rozpatrywania poszczególnych zagadnień w wymiarze teoretycznym.
Praktyki zawodowe
Brak
Literatura
Przemoc na ekranie, red. M. i M. Hendrykowscy. Poznań 2001.
Rafał Syska, Film i przemoc: sposoby obrazowania przemocy w kinie, Kraków 2003.
Przemoc ikoniczna czy nowa widzialność, red. Eugeniusz Wilk, Katowice 2001
Magdalena Leończuk, Przemoc w filmie: okrucieństwo do przyjęcia, Toruń 2015.
W. L. Rivers, C. Mathews, Etyka środków przekazu, tłum. Jan Zakrzewski, Ewa Krasnobębska, Warszawa 1995.
Jan Pleszczyński, Etyka dziennikarska, Warszawa 2007.
Andrzej Baczyński, Telewizja a świat wartości, Kraków 2003.
John Condry, Karl Popper, Telewizja: zagrożenie dla demokracji, tłum. Marcin Król, Warszawa 1996.
Rafał Marszałek, Powtórka z życia. [Rozdział: Moralność kamery], Kraków 1970.
„Kwartalnik Filmowy” 2000, nr 29-30 [Etyka i estetyka – numer monograficzny; artykuły: Agnieszka Kulig Etyka w filmach Krzysztofa Kieślowskiego, Marta Wróbel Metaforyzacja rzeczywistości lagrowej..., Urszula Jarecka Czy „świętość” tematu uszlachetnia dzieło?)
Andrzej Michalak, Żeby nie bolało - etyczne problemy w polskim dokumencie po 1989 roku, w: Zobaczyć siebie : polski film dokumentalny przełomu wieków, red. Mikołaj Jazdon, Katarzyna Mąka-Malatyńska, Poznań 2011.
Agnieszka Kulig, Etyka „bez końca”: twórczość filmowa Krzysztofa Kieślowskiego wobec problemów etycznych, Poznań 2009.
Dorota Wardęszkiewicz, Co posiadam, co wybieram, co kwestionuję – montaż jako redakcja scenariusza, w: Od obserwacji do animacji. Autorzy o filmie dokumentalnym red. Katarzyna Mąka-Malatyńska, Łódź 2017
Iga Bałos, Prawo dla filmowców, Warszawa 2016.
Izabela Dobosz, Prawo i etyka w zawodzie dziennikarza, Warszawa 2008.
Teksty ustaw:
Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych ( Dz. U. Nr 60, poz. 631 z późn. zm).
Ustawa o Radiofonii i Telewizji z 1992 roku i jej późniejsze nowelizacje
----
L. Hołówka, Etyka w działaniu, Warszawa 2002; W. Jenkins, Kultura konwergencji. Zderzenie starych i nowych mediów, tłum. M. Bernatowicz, M. Filiciak, Warszawa 2007; J. D. Bolter, R. Grusin, Remediation. Understanding New Media, Cambridge, Massachusetts, The MIT Press 2002; W. Cummis, G. Gordon, Programming Our Lives. Television and American Identity, Westport 2006; M. McLuhan, Wybór tekstów, tłum. E. Różalska, J. M. Stokłosa, Poznań 2001; D. McQuail, Teoria komunikowania masowego, 2007; D. de Kerckhove, Powłoka kultury. Odkrywanie nowej elektronicznej rzeczywistości, Warszawa 2001; L. Taylor, A. Willis, Medioznawstwo. Teksty, instytucje i odbiorcy, tłum. M. Król, Kraków 2006; Z. Kloch, Odmiany dyskursu. Semiotyka życia publicznego w Polsce po 1989 roku, Wrocław 2006; T. Goban-Klas, Media i komunikowanie masowe, Warszawa-Kraków 1999 i nast.; D. Kellner, Media Spectacle, London – New York 2003; Media. Ciało. Pamięć. O współczesnych tożsamościach kulturowych, red. A. Gwóźdź, A. Nieracka-Ćwikiel, Warszawa 2006; L. Manovich, Język nowych mediów, tłum. P. Cypryański, Warszawa 2006; A. Badiou, Etyka jako postać nihilizmu, tłum. S. Sierakowski, „Krytyka Polityczna” 14 (2007/2008); P. Czarnecki, Etyka mediów, Warszawa 2008; A. Margalit, The Ethics of Memory, Cambridge 2002; C.-J. Bertrand, Deontologia mediów, tłum. T. Szymański, Warszawa 2007; H. Marcuse, Człowiek jednowymiarowy. Badania nad ideologią rozwiniętego społeczeństwa przemysłowego, Warszawa 1991; Bernard Gert, Charles M. Culver, K. Danner Clouser, Bioetyka. Ujęcie systematyczne, Gdańsk 2009; T. W. Adorno, M. Horheimer, Dialektyka oświecenia, tłum. M. Łukasiewicz, Warszawa 1994.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: