Estetyka - spec. krytyka i praktyka literacka 03-E-11PDM

Wykład poświęcony wybranym koncepcjom estetycznym XX wieku, wskazujący na związki i zależności koncepcji i praktyk artystycznych oraz na ich współwystępowanie i następowanie po sobie. Celem wykładu jest kształtowanie umiejętności wykorzystania teorii estetycznych do interpretacji dzieł sztuki, zwłaszcza literatury.
Treści wykładów:
- Fenomenologiczna estetyka Romana Ingardena (dzieło sztuki jako przedmiot intencjonalny, przedmiot artystyczny – przedmiot estetyczny, wartości artystyczne a wartości estetyczne)
- Dzieło sztuki w dobie reprodukcji technicznej – perspektywa Waltera Benjamina
- Sztuka jako doświadczenie – według Johna Deweya
- Program Estetyczny S. I. Witkiewicza i jego praktyczna realizacja w dramatach Witkacego
- Sztuka modernistyczna – filozofia postmodernistyczna wg W. Welscha.
- Dominanty powieści modernistycznej i postmodernistycznej według B. McHalle’go
- Pomiędzy reprezentacją a symulacją – hiperrzeczywistość Jeana Baudrilllarda
- „Etyka estetyczna” – koncepcja Richarda Rortyego i jej krytyka/ rozszerzenie R. Shustermana
- Ponowoczesne wzorce osobowe w charakterystyce Zygmunta Baumana

Cele kształcenia

- pozyskanie wiedzy o następowaniu po sobie i współwystępowaniu różnych kierunków estetycznych - pozyskanie wiedzy o podstawowej terminologii właściwej różnym teoriom i szkołom estetycznym - pozyskanie wiedzy o związkach i zależnościach koncepcji estetycznych oraz praktyk artystycznych - kształtowanie umiejętności merytorycznego argumentowania własnych przekonań estetycznych z wykorzystaniem terminologii właściwej dziedzinie, oraz formułowania na tej podstawie wniosków - kształtowanie umiejętności wykorzystania teorii estetycznych do interpretacji dzieł sztuki

Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć

Materiały dostępne w bibliotekach wydziałowych UAM, w tym w bibliotece WFPiK), materiały dostarczone przez prowadzącą.

Kierunek studiów

filologia polska

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

Wykład z elementami dyskusji

Moduł zajęć/przedmiotu prowadzony zdalnie (e-learning)

- nie

Nakład pracy studenta (punkty ECTS)

60 h / 2 ECTS

Poziom przedmiotu

II stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

I rok

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

- brak

Koordynatorzy przedmiotu

Przemysław Czapliński
Krzysztof Skibski

Efekty kształcenia

Po zakończeniu przedmiotu student potrafi:
- scharakteryzować poglądy wybranych autorów koncepcji estetycznych;
- określić ich wzajemne wpływy i relacje;
- umiejętnie stosować wiedzę z zakresu teorii estetyki dla kształtowania własnych przekonań estetycznych i etycznych oraz ich argumentowania;
- dostrzec związki między teoriami estetycznymi a dominującymi tendencjami w praktykach artystycznych (w tym literackich);
- stosować wiedzę z zakresu teorii estetyki do interpretacji dzieł sztuki (w tym-literatury);
- świadomie wykorzystywać terminy i pojęcia wypracowane na gruncie różnych szkół estetycznych.

Kryteria oceniania

Przedmiot zakończony egzaminem. Ocenie podlegać będą: wiedza i umiejętności zaprezentowane na egzaminie oraz aktywność w dyskusji na zajęciach.

Skala ocen
5,0 – bardzo dobra znajomość omawianych na wykładzie kierunków estetycznych; bardzo dobra umiejętność definiowania pojęć i terminów estetycznych oraz wskazania powiązań pomiędzy poszczególnymi szkołami estetycznymi; wysoki poziom wiedzy na temat wpływu nurtów estetyki na praktyki artystyczne
4,5 – jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami i nieścisłościami
4,0 – dobra znajomość omawianych na wykładzie kierunków estetycznych, średnia umiejętność definiowania pojęć i terminów estetycznych oraz wskazania powiązań pomiędzy poszczególnymi szkołami estetycznymi; średni poziom wiedzy na temat wpływu nurtów estetyki na praktyki artystyczne
3,5 – zadowalająca znajomość omawianych na wykładzie kierunków estetycznych, zadowalająca umiejętność definiowania pojęć i terminów estetycznych oraz wskazania powiązań pomiędzy poszczególnymi szkołami estetycznymi; zadowalający poziom wiedzy na temat wpływu nurtów estetyki na praktyki artystyczne
3,0 – podstawowa znajomość omawianych na wykładzie kierunków estetycznych, podstawowa umiejętność definiowania pojęć i terminów estetycznych oraz wskazania powiązań pomiędzy poszczególnymi szkołami estetycznymi, podstawowy poziom wiedzy na temat wpływu nurtów estetyki na praktyki artystyczne

2,0 - niezadowalająca znajomość omawianych na wykładzie kierunków estetycznych, niezadowalająca umiejętność definiowania pojęć i terminów estetycznych oraz wskazania powiązań pomiędzy poszczególnymi szkołami estetycznymi, niezadowalający poziom wiedzy na temat wpływu nurtów estetyki na praktyki artystyczne

Praktyki zawodowe

- brak

Literatura

W. Dilthey, Własności nauk humanistycznych, w: Z. Kuderowicz Dilthey. Warszawa 1987.
R. Ingarden Wartość estetyczna i zagadnienie jej obiektywnego ugruntowania oraz Wartości artystyczne i wartości estetyczne, w: Studia z estetyki. Warszawa 1970, t.3.
W. Benjamin Dzieło sztuki w dobie reprodukcji techniczej, w: Anioł historii, eseje , szkice, fragmenty. Red. H. Orłowski, Poznań 1996
J. Dewey Sztuka jako doświadczenie. Wrocław 1975 (fragm.) lub K. Wilkoszewska Sztuka w: Sztuka jako rytm życia. Rekonstrukcja filozofii sztuki Johna Deweya. Kraków 2003.
R. Shusterman Estetyka pragmatyczna. Żywe piękno i refleksja nad sztuką. Wrocław 1998. (fragmenty – gł. rozdz. 2 Sztuka i teoria. Między doświadczeniem a praktyką i rozdz. 8. Sztuka życia a etyka postmodernistyczna)
S.I. Witkiewicz O Czystej Formie, w: O znaczeniu filozofii dla krytyki i inne artykuły polemiczne. Warszawa 1976.
M. Soin Filozofia Stanisława Ignacego Witkiewicza (rozdz. Estetyka) lub: K. Puzyna: Pojęcie Czystej Formy, w zbiorze: Studia o Stanisławie Ignacym Witkiewiczu. Pod red. M. Głowińskiego i J. Sławińskiego. Wrocław 1972.
W. Welsch Narodziny filozofii postmodernistycznej z ducha sztuki modernistycznej, W: Odkrywanie modernizmu. Pod red. R. Nycza. Kraków 1998.
W. Welsch Estetyka i anestetyka, w: Postmodernizm. Antologia przekładów. Red. R. Nycz, Kraków 1998.
J. Baudrillard Precesja symulakrów, w: Symulakry i symulacja. Warszawa 2005.
Gra resztkami (wywiad z Jeanem Baurillardem), w: Postmodernizm a filozofia. Pod red. S. Czerniaka i A. Szahaja, Warszawa 1996.
B. McHale Od powieści modernistycznej do postmodernistycznej: zmiana dominanty, w: Postmodernizm. Antologia przekładów. Pod red. R. Nycza, Kraków 1998.
J. F. Lyotard Wzniosłość i awangarda, „Teksty Drugie” 1996 z.2/3.
J-F. Lyotard Odpowiedź na pytanie: co to jest postmoderna? (tłum. M. Gołębiowska) W: Postmodernizm a filozofia. Wybór tekstów. Pod red. S. Czerniaka i A. Szahaja, Warszawa 1996 lub (w tłum. M.P. Markowskiego) w: Postmodernizm. Antologia przekładów. Pod red. R. Nycza, Kraków 1998.
Z. Bauman Ponowoczesne wzorce osobowe, w: Dwa szkice o moralności ponowoczesnej. Warszawa 1994.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 03-E-11PDM w USOSweb