Dialog i odpowiedzialność 03-DO-32PFDL
Treści programowe dla przedmiotu:
- Dialogos - Begegnung - Empathy (wykład wprowadzający); kategoria Inności (od Ksenos do l'Autre),
- nowożytne koncepcje dialogu i intersubiektywności; Słowa-Zasady (m.in. F. Ebner, M. Buber); dialogiczna filozofia żydowska (m.in. G. Scholem i F. Rosenzweig),
- fenomenologiczna koncepcja wczucia (M. Scheler, E. Husserl, E. Stein); etyka jako filozofia pierwsza: E. Lévinas,
- w Polsce: dialog i solidarność? (m.in. J. Tischner, B. Skarga),
- komunikacja i uznanie (m.in. K. Jaspers, J. Habermas, A. Honneth),
- teorie sprawiedliwości (m.in. J. Rawls i R. Dworkin); integracja, wielokulturowość, wykluczenie (m.in. Kymlicka, Welzer, Kapuściński).
Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:
- potrafi wymienić głównych przedstawicieli etyki dyskursu, filozofii dialogu oraz autorów wiodących współcześnie koncepcji odpowiedzialności i teorii sprawiedliwości – zna ich poglądy i główne dzieła,
- rozumie znaczenie etyki dyskursu, filozofii dialogu oraz filozofii uznania na tle rozwoju najważniejszych problemów filozoficznych XX i XXI wieku; potrafi wyjaśnić obecność myśli dialogicznej w sporach filozoficznych XX w., (m.in.: fenomenologiczne koncepcje podmiotowości i intersubiektywności a aktualne neuroantropologiczne koncepcje empatii i samorozumienia; klasyczna aksjologia a aktualne teorie sprawiedliwości, demokracji i demokratyzacji oraz ładu globalnego),
- zna przebieg rozwoju filozoficznych koncepcji odpowiedzialności oraz filozofii dialogu i filozofii komunikacji jako myśli etyczno-społecznej, dotyczącej przemian politycznych, kulturowych i światopoglądowych (w tym także ekologicznych). Wskazuje zatem na filozofię praktyczną jako na dziedzictwo myśli klasycznej, nowożytnej i współczesnej, rozumiejąc ją jako źródło racjonalnego namysłu nad historią i człowiekiem – jego życiem osobowym, społecznym, politycznym i moralnym,
- potrafi usytuować i wskazać znaczenie polskiej myśli filozoficznej XX wieku jako kontynuacji europejskiej tradcyji dialogicznej,
- rozumie i uczy się budować klarowne modele dyskursyjne – niwelujące stanowiska światopoglądowe. Swoje preferencje i wybory etyczne potrafi przyporządkować konkretnej tradycji etycznej (etyka eudajmonistyczna, etyka obowiązku, pragmatyzm, etyka perfekcjonalistyczna itd.),
- potrafi umiejętnie włączyć wiedzę i metody przekazane na zajęciach do własnej samowiedzy filozoficznej i etycznej jako nowoczesny nauczyciel etyki.
Kryteria oceniania
Skala ocen:
bardzo dobry (bdb; 5,0): student otrzymał ocenę bardzo dobrą (5,0) na zaliczeniu ustnym. Student ma obowiązek przygotować na zaliczenie jedno z zagadnień zaliczeniowych (wieńczących wykłady, sformułowanych na prezentacji do wykładu) – Student sam wybiera interesujące go zagadnienie. Wypowiedź ma zawierać treści przedstawione na wykładzie. Wypowiedź oceniona na 5,0 wyczerpała zagadnienie.
dobry plus (+db; 4,5): student otrzymał ocenę 4,5 na zaliczeniu ustnym. Student ma obowiązek przygotować na zaliczenie jedno z zagadnień zaliczeniowych (wieńczących wykłady, sformułowanych na prezentacji do wykładu) – Student sam wybiera interesujące go zagadnienie. Wypowiedź ma zawierać treści przedstawione na wykładzie. Wypowiedź oceniona na 4,5 była niepełna.
dobry (db; 4,0): student otrzymał ocenę dobrą (4,0) na zaliczeniu ustnym. Student ma obowiązek przygotować na zaliczenie jedno z zagadnień zaliczeniowych (wieńczących wykłady, sformułowanych na prezentacji do wykładu) – Student sam wybiera interesujące go zagadnienie. Wypowiedź ma zawierać treści przedstawione na wykładzie. Wypowiedź oceniona na 4,0 była niepełna.
dostateczny plus (+dst; 3,5): student otrzymał ocenę 3,5 na zaliczeniu ustnym. Student ma obowiązek przygotować na zaliczenie jedno z zagadnień zaliczeniowych (wieńczących wykłady, sformułowanych na prezentacji do wykładu) – Student sam wybiera interesujące go zagadnienie. Wypowiedź ma zawierać treści przedstawione na wykładzie. Wypowiedź oceniona na 3,5 była wybiórcza, nie zawierała co najmniej dwóch ważnych wątków zagadnienia.
dostateczny (dst; 3,0): student otrzymał ocenę 3,0 na zaliczeniu ustnym. Student ma obowiązek przygotować na zaliczenie jedno z zagadnień zaliczeniowych (wieńczących wykłady, sformułowanych na prezentacji do wykładu) – Student sam wybiera interesujące go zagadnienie. Wypowiedź ma zawierać treści przedstawione na wykładzie. Wypowiedź oceniona na 3,0 była wybiórcza, nie zawierała najważniejszych wątków zagadnienia.
niedostateczny (ndst; 2,0): student otrzymał ocenę 2,0 w drugim terminie zaliczenia (w pierwszym terminie oceny niedostateczne nie będą wpisywane!), gdyż albo (1) zupełnie nie był przygotowany do zaliczenia, albo (2) nie przystąpił do niego a swej nieobecności nie wyjaśnił/usprawiedliwił.
Literatura
Zalecana literatura:
M. Bogaczyk-Vormayr, Twarz i Nieskończony, w: Nadprzyrodzone, pod red. E. Przybył, Nomos, Kraków 2003, 66-72.
M. Bogaczyk-Vormayr, W kwestii nieposłuszeństwa obywatelskiego, „Filo-Sofija”, Nr 23 (2013/4), 223-245.
P. Bourdieu, Rozum praktyczny. O teorii działania, Wyd. UJ, Kraków 2009.
R. Dworkin, Biorąc prawa poważnie, PWN, Warszawa 2005.
T. Gadacz, Historia filozofii XX wieku, t.2-3, Znak, Kraków 2009.
J. Habermas, Teoria działania komunikacyjnego. Racjonalność działania a racjonalność społeczna, PWN, Warszawa 1999.
A. Honneth, Walka o uznanie, Nomos, Kraków 2012.
R. Kapuściński, Ten Inny, Znak, Kraków 2006.
E. Lévinas, Całość i nieskończoność, tłum. M. Kowalska, PWN, Warszawa 1998.
J. Rawls, Teoria sprawiedliwości, PWN, Warszawa 2002.
B. Skarga, Tożsamość i różnica. Eseje metafizyczne, Znak, Warszawa 1997.
J. Tischner, Etyka solidarności, Znak, Kraków 1981.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: