Slavic Controversies in Literature, Philosophy and Socio-political Thought from the End of the 18th Century to the Beginning of the 21st (Central and Eastern Europe) 03-F-SKLF

(in Polish) Cele modułu kształcenia: Zajęcia są propozycją dla studentów wszystkich kierunków na WFPiK, szczególnie slawistyki, literatury powszechnej i polonistyki, zainteresowanych powstaniem i rozwojem refleksji nad Słowiańszczyzną w Czechach, Polsce, Rosji, Ukrainie, Słowacji i na obszarze Bałkan. Uczestnicy poznają istotę zjawisk takich jak: protoslawizm, słowianofilstwo, panslawizm, austroslawizm, ilyryzm, neoslawizm, słowiański neopoganizm, słowiański internacjonalizm, euroazjatyzm, słowiański nacjonalizm. Przegląd tych zjawisk poprzedzi prezentacja poglądów J. Križanićia, M. Orbiniego i P. Chilendarskiego (w. XVII/XVIII). Główny nurt wykładu rozpocznie omówienie poglądów S. Staszica, W. Herdera, A. Mickiewicza, polskich słowianofilów (m.in. Zorian Dołęga-Chodakowski, J. Lelewel) i polskich filozofów romantycznych, a także pisarzy postromantycznych (M. Czajkowski, T. T. Jeż, J. I. Kraszewski). Zostaną również przedstawione dokonania słowackiej i czeskiej myśli słowianofilskiej w XIX wieku, m.in. J. Kollára, J. Šafarika, l. Štura, F. Palacky’ego; ukraińskiej myśli reprezentowanej przez Bractwo Cyryla i Metodego, Ruską Trójcę. Znaczny nacisk zostanie położony na imperialistyczne założenia rosyjskiej myśli słowianofilskiej i panslawistycznej w wieku XIX (A. Puszkin, A. Chomiakow, M. Danilewski, F. Tiutczew i inni). Polska myśl slawistyczna na przełomie XIX-XX zostanie przedstawiona przy przykładzie prac F. Konecznego, M. Zdziechowskiego oraz utworów poetów T. Micińskiego i S. Wyspiańskiego. Czeskie poglądy na kwestie słowiańskie będą reprezentować T. G. Masaryk i K. Kramař; niemieckie – F. Neumann, polskie - R. Dmowski, J. Piłsudski, ukraińskie – D. Doncow. Czeską literaturę słowianofilską w II połowy XIX wieku wykładowca przedstawi m.in. na przykładzie twórczości F. Čelakowskiego, S. Čecha, A. Jiraska, J. Vrchlickiego; literaturę słowacką na p-przykładzie twórczości M. Hurbana. W okresie międzywojennym 1918-1939 uwypuklona zostanie rola związków idei słowiańskiej z ideologią nacjonalistyczną (D. Doncow, J. Stachniuk). Zostanie również przedstawiony słowiański nurt w sztuce plastycznej i muzyce od połowy XIX wieku do pierwszej połowy XX: T. Axentowicz, A. Mucha, Z. Stryjeńska, S. Szukalski, B. Musorgski, A. Moniuszko, A. Dvořak, L. Rogowski, K. Szymanowski, I. Strawiński. W wykładzie będą uwzględnione idee integracyjne słowiańskiej emigracji po II wojnie światowej (E. Beneš, M. Hodža, J. Giedroyć, A. Sołżenicyn) oraz ideologia wielkoruskiego nacjonalizmu po upadku Związku Sowieckiego (A. Prochanow, A. Dugin, rosyjski euroazjatyzm). Upadek idei słowiańskiej wzajemności w Europie Środkowej i na Bałkanach w latach 1968-1991. W finale wykładu zostaną podjęte kwestie neopoganizmu i jego związków z ideą słowiańską w Europie Środkowej oraz Wschodniej. W trakcie kursu studenci zostaną zapoznani z wybranymi tekstami literackimi, literaturoznawczymi, historycznymi politycznymi odnoszącymi się do problematyki zajęć.

(in Polish) Wykład z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień, wykład konwersatoryjny, wykład problemowy, dyskusja, praca z tekstem, metoda analizy przypadków, metoda badawcza (dociekania naukowego), metoda warsztatowa, demonstracje dźwiękowe i/lub video, praca w grupach.

(in Polish) 2

elective

(in Polish) Ogólna wiedza na temat przemian zachodzących w kulturach i literaturach europejskich; ogólna wiedza na temat związków literatury polskiej z literaturami europejskimi, wpływy, efekty, wkład w tożsamość europejską; ogólna wiedza na temat relacji między Rosją a krajami i narodami Europy Wschodniej oraz Środkowej.

Additional information (registration calendar, class conductors, localization and schedules of classes), might be available in the USOSweb system:

• Description of 03-F-SKLF in USOSweb