Nauka w kręgu emocji społecznych. Lęki, kontrowersje, ignorancja 31-SW20L01

W debatach publicznych toczonych najczęściej za pośrednictwem mediów zderzają się wizje praktyki badawczej zespołów naukowych z ich społecznymi, środowiskowymi przedstawieniami. Tak ‘negocjowane’ społecznie, choć głównie politycznie, znaczenie nauki stawia jej obraz w krzywym zwierciadle, a jej autorytet wykorzystywany bywa instrumentalnie. Proces ten dotyczy niemal każdej dyscypliny naukowej zarówno w obszarze nauk przyrodniczych i medycznych, jak również humanistycznych i społecznych. Stosowane są tu różnorodne strategie odbioru przekazu naukowego. Od prób asymilacji ustaleń naukowych poczynając, poprzez ich filtrowanie przez system własnych wartości, na odrzuceniu, m.in. jako społecznie szkodliwych, kończąc Bywa, że grupy społeczne, światopoglądowe, czy też interesów ignorują odkrycia naukowe, niekiedy lobbując za blokowaniem badań w niektórych dyscyplinach lub przedefiniowując według własnych potrzeb ich znaczenie. Zarysowane procesy charakteryzują się wysokim poziomem emocji, nie stawiając profesjonalnego upowszechniania badań i odkryć naukowych na faworyzowanej pozycji w debatach publicznych, toczonych wokół nauki. Pogląd, że „nauka jest dziś nie tylko warunkującym, lecz także określającym elementem naszego człowieczeństwa” (Hubert Markl) i dość powszechne przekonanie, że „czym jest społeczeństwo, to dziś określa nauka” (Hans Jörg Rheinberger) ma w tym kontekście znaczenie raczej teoretyczne. Emocje w debatach toczonych wokół problemów naukowych wywołujących kontrowersje społeczne budują obustronne lęki. Z jednej strony, są to sięgające ignorancji obawy o społeczne i światopoglądowe konsekwencje ustaleń naukowych w niektórych środowiskach. Z drugiej lęki środowisk naukowych, znacznie mniej medialnych, niż te pierwsze wynikają z wytwarzanej atmosfery wobec niektórych kierunków badań, wpływającej na możliwości ich rozwoju, niekiedy podatnych na decyzje o charakterze politycznym. Zarysowane zjawiska dotyczą zarówno nauk humanistycznych i społecznych, jak również medycznych i przyrodniczych. Ich przedstawiciele będą prezentowali wybrane zagadnienia w ramach proponowanego interdyscyplinarnego cyklu wykładów.

Wykładowcy:
Jaromir Jeszke „Czyje lęki, czyja nauka” (mity, kontrowersje, emocje) [27.02]
Tomasz Polak Problem z teologią? Przypadek "teologii nauki" [5.03]
Beata Polak Nauka w kręgu lęków klimatycznych [12.03]
Wiktor Werner Media i myślenie. W jaki sposób współczesne media mogą wpływać na nasz ogląd świata?  Zjawisko kontestacji racjonalności i nauki w dobie kultury masowej i mediów cyfrowych [26.03]
Magdalena Radkowska-Walkowicz Polskie doświadczenie in vitro. Perspektywa antropologiczna [2.04]
Maria Eleonora Hebisz Wokół berlińskiej imigracji [9.04]
Jan Grad Humanistyka w odwrocie (16.04)
Michał Wróblewski Czy eksperci mogą być ignorantami? O smogu, wiedzy usytuowanej i nauce obywatelskiej [23.04]
Maria Kaczmarek Płeć człowieka: biologiczne i kulturowe podstawy żeńsko-męskiego kontinuum [7.05]
Józef Dulak Wokół komórek macierzystych [21.05]
Michał Kokowski Ewaluacja nauki w kręgu nienaukowych emocji i interesów [28.05]
Katarzyna Pękacka Falkowska Ciało ludzkie i nie-ludzkie jako przedmiot badań anatomicznych: przeszłość, teraźniejszość, przyszłość" (4.06)