Psychologia stosowana - Ścieżka: Podstawy terapii poznawczo-behawioralnej z elementami terapii schematów 23-PSZ5-PTP

Ścieżka „Podstawy terapii poznawczo-behawioralnej z elementami terapii schematu” ma charakter fakultatywny. Jest to autorski projekt uczynienia z terapii poznawczo-behawioralnej przedmiotu kształcenia akademickiego, w tamach którego uczy się "O terapii". W ramach zajęć odbywają się wykłady, konwersatoria i ćwiczenia terenowe na których przekazywana jest wiedza teoretyczna z zakresu CBT, przedstawiane są modele rozumienia poszczególnych zaburzeń, aranżowane są sytuacje aktywnego nauczania sprzyjające poznawaniu specyficznych metod terapeutycznych oraz analizowane są case study. W ramach zajęć uruchamiane są dwa tryby kształcenia: „bottom-up” i „top-down” nawiązujące do podstawowych założeń, co do organizacji ludzkiego poznania. Taka sytuacja umożliwia rozumienie „oddolne”- od przypadku klinicznego (np. OCD) do teorii wyjaśniającej (np. teoria nieudolnej kontroli myśli, Clark & Pudron) oraz rozumienie „odgórne” od założeń teoretycznych (np. warunkowanie sprawcze) do konkretnych sposobów oddziaływania terapeutycznego (np. karanie poprzez pozbawianie przywileju).
W ramach zajęć zaaranżowana jest sytuacja nauczania, która pozwala uczestnikom zajęć wejść zarówno w rolę terapeuty jak i pacjenta. Taka sytuacja umożliwia dokonanie rewizji posiadanej przedwiedzy na temat zalozeń i metod pracy obecnych w podejsciu poznawczo-behawioralnym. Zajęcia obejmują swoim zakresem taką psychoedukację, której warto się niekiedy poddać, ale także taką którą po odbyciu zajęć będzie się potrafiło przeprowadzić.

Cele kształcenia

- Poznanie mechanizmów powstawania i leczenia zaburzeń́ psychicznych w ramach teorii i praktyki psychoterapii poznawczo-behawioralnej i terapii schematów - Zdobycie wiedzy, rozwinięcie rozumienia i umiejętności pozwalających na samodzielną analizę̨ zachowania osoby cierpiącej na niepowikłane najbardziej rozpowszechnione zaburzenia psychiczne zgodną ze specyfiką podejścia poznawczego - Zdobycie wiedzy, rozumienie i umiejętność́ rozwiazywania problemów emocjonalnych jednostki, niespełniających kryteriów rozpoznawania zaburzeń́ psychicznych określonych klasyfikacjami DSM i ICD zgodne ze specyfiką podejścia poznawczego - Poznanie specyficznych dla psychoterapii poznawczej i behawioralnej technik i metod pracy - - Dostarczenie podstawowej wiedzy i umiejętności związanych z pracą psychoterapeutyczną w modalności poznawczej: terapia poznawczo- behawioralna i terapia schematów - Wykształcenie umiejętności projektowania w zakresie strategii postepowania i planowania interwencji psychoterapeutycznej w oparciu o założenia terapii poznawczej - Zaznajomienie z zagadnieniami etycznymi i prawnymi w psychoterapii oraz metodami weryfikacji empirycznej skuteczności oddziaływań́ terapeutycznych

Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć

materiały przekazywane przez prowadzących zajęcia z wykorzystaniem środowiska MSTeams

Kierunek studiów

Psychologia

Kod ECTS

23-PSZ5-PTP

Liczba godzin przedmiotu

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

‒ Wykład z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień ‒ Wykład konwersatoryjny ‒ Wykład problemowy ‒ Dyskusja ‒ Metoda analizy przypadków ‒ Uczenie problemowe (Problem-based learning) ‒ Gra dydaktyczna/symulacyjna ‒ Metoda ćwiczeniowa ‒ Metoda warsztatowa ‒ Pokaz i obserwacja ‒ Demonstracje dźwiękowe i/lub video ‒ Praca w grupach ‒ Inne (jakie?) - wykład syntetyczny, wykład analityczny, wykład problemowy

Moduł zajęć/przedmiotu prowadzony zdalnie (e-learning)

nie

Nakład pracy studenta (punkty ECTS)

Poziom przedmiotu

jednolite magisterskie

Rodzaj przedmiotu

fakultatywne

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

V rok

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

zaliczenie zajęć: diagnoza psychologiczna, wprowadzenie do psychologii stosowanej: psychologia kliniczna

Koordynatorzy przedmiotu

Aleksandra Parobkiewicz-Jasielska

Efekty kształcenia

Student/ka
‒ Przedstawia wiedzę z zakresu historii podejścia poznawczo-behawioralnego do zaburzeń psychicznych i wskazać jego podobieństwa i różnice w relacji do innych podejść
‒ Referuje specyficzne założenia terapii poznawczych: terapii poznawczo behawioralnej i terapii schematów
‒ Zaprojektuje i przeprowadzi postępowanie diagnostyczne, którego celem jest stwierdzenie rodzaju zaburzenia lub problemu emocjonalnego pacjenta
‒ Dysponuje podstawową wiedzą z zakresu klinicznej diagnozy psychologicznej
‒ Wyjaśnia mechanizm powstawania wybranych zaburzeń psychicznych zgodny z podejściem poznawczym
‒ Wyjaśnia mechanizm zachowania człowieka w oparciu o założenia podejścia poznawczego: terapii poznawczo- behawioralnej i terapii schematów
‒ Poddaje analizie relację terapeutyczną z punktu widzenia terapeuty poznawczo-behawioralnego lub terapeuty schematów
‒ Dobiera i stosuje odpowiednie narzędzia pomiarowe wspomagające proces diagnostyczny i psychoterapeutyczny w ramach terapii poznawczo-behawioralnej i terapii schematu
‒ Przedstawia i stosuje podstawowe, techniki i metody poznawcze oraz behawioralne odziaływania terapeutycznego
‒ Omawia warsztat psychoterapeuty poznawczo-behawioralnego i terapeuty schematu w tym elementarne zagadnienia etyczne i prawne w psychoterapii
‒ Poddaje weryfikacji empirycznej elementy terapii poznawczo-behawioralnej i/lub terapii schematu

Kryteria oceniania

Metody oceniania:
- Egzamin pisemny
- Kolokwium pisemne
- Test
- Egzamin praktyczny (obserwacja wykonawstwa)
Kryteria oceniania:
‒ bardzo dobry (bdb; 5,0): znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne oraz minimum obecności na zajęciach ćwiczeniowych i konwersatoryjnych wymaganych regulaminem studiów
‒ dobry plus (+db; 4,5): bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne oraz minimum obecności na zajęciach ćwiczeniowych i konwersatoryjnych wymaganych regulaminem studiów
‒ dobry (db; 4,0): dobra wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne oraz minimum obecności na zajęciach ćwiczeniowych i konwersatoryjnych wymaganych regulaminem studiów
‒ dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne, ale ze znacznymi brakami oraz minimum obecności na zajęciach ćwiczeniowych i konwersatoryjnych wymaganych regulaminem studiów
‒ dostateczny (dst; 3,0): zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne, ale z licznymi błędami oraz minimum obecności na zajęciach ćwiczeniowych i konwersatoryjnych wymaganych regulaminem studiów
‒ niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne oraz przekroczenie minimum obecności na zajęciach ćwiczeniowych i konwersatoryjnych wymaganych regulaminem studiów

Praktyki zawodowe

- - -

Literatura

Zalecana literatura:
Cwalina, E. (2007). Przegląd terapii poznawczo-behawioralnych stosowanych w leczeniu zaburzeń osobowości typu borderline. Psychoterapia, 2(141), 41-55.
Jakuszkowiak-Wojten, K., Gałuszko-Węgielnik, M., Wojtas, A. (2012). Rola psychoterapii poznawczo- behawioralnej w leczeniu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych. Psychiatria, 9(1), 36-41.
Górska, D., Jasielska, A (2016). Kierunki behawioralne i podejście poznawcze w psychologii. W: L. Cierpiałkowska & H. Sęk, Psychologia Kliniczna (s.127-156), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Kołakowsk, A., Pawełczyk, A. (2010). Uczenie wstępnej konceptualizacji poznawczej na podstawie postaci z bajek i literatury pięknej. Psychiatria i psychologia kliniczna, 10(4), 303-310.
Leahy R.L. (2014). Pokonaj depresję, zanim ona pokona ciebie. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. (s. 45-46).
Leahy R.L. (2015). Emotional Schema Therapy. New York: The Guliford Press
Leahy R.L. (2019) Emotional Schema Therapy: Distinctive Features. London: Taylor & Francis Ltd Leahy, R. L., Tirch,D. , Napolitano, L. A. (2011). Emotion Regulation in Psychotherapy: A Practitioner's Guide. New York: The Guliford Press.
Leahy, R. L., Tirch,D., Napolitano, L. A. (2014). Regulacja emocji w psychoterapii. Kraków: Wyd. UJ Legierski, J. (2018). Terapia akceptacji i zaangażowania w leczeniu zaburzeń lękowych w relacji do klasycznej terapii poznawczo-behawioralnej. Psychiatria i Psychologia kliniczna, 18(3), 290-295.
3
‒
‒
‒
‒
‒
Pawełczyk, A., Kołakowski, A., Rabe-Jabłońska, J. (2010). Zastosowanie eksperymentów behawioralnych w terapii lęku społecznego. Psychiatria i Psychologia Kliniczna, 10(1), 52-58.
Popiel, A., Pragłowska, E. (2008). Psychoterapia poznawczo-behawioralna. Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Paradygmat.
Wojtas, A., Jakuszkowiak- Wojten (2010). Terapia lęku panicznego w ujęciu poznawczo- behawioralnym. Psychiatria, 7(6), 227-233.
Young, J. E., Klosko, J. S. (2012). Program zmiany sposobu życia. Uwalnianie się od pułapek psychologicznych. Warszawa: Insytut Psychologii Zdrowia PTP. (s. 32-35; 38-47)
Young, J. E., Klosko, J. S., Weishaar, M. E. (2015). Terapia schematów. Przewodnik praktyka. Gdańsk: GWP. (s. 55-64; 68-69, 212;;309-315).
Literatura uzupełniająca
‒ Bartosiewicz, A., Strzelecki, D. (2019). „Trzecia fala” terapii poznawczo-behawioralnej w leczeniu
zaburzeń odżywiania. Psychiatria i Psychologia Kliniczna, 19(2), 204-209.
‒ Całun-Nadulska, P., Sikora, J. M. (2019). Terapia zaburzenia obsesyjno- kompulsyjnego w podejściu
poznawczo-behawioralnym. Psychiatria i Psychologia kliniczna, 19(2), 210-215.
‒ Grabowski, K. (2011). Terapia poznawczo-behawioralna bezsenności. Psychiatra, 8(2), 53-63.
‒ Huńczak M. (2018). Siła niedoskonałości. Dlaczego perfekcyjnie nie zawsze oznacza najlepiej.
Warszawa: Wydawnictwo Samo Sedno.
‒ Kitłowska, M. (2006). Poznawczo-behawioralne rozumienie zaburzenia obsesyjno-kompulsywnego-
Model Salkovskisa. Psychoterapia, 2 (137), 35-43.
‒ Kryteria Diagnostyczne z DSM-5. American Psychiatric Association (2015). Wrocław: Edra
Urban&Partner.
‒ Kuty-Pachecka, M. (2017). Psychoterapia poznawczo-behawioralna a łysienie plackowate. Psychiatria
i Psychologia kliniczna, 17(2), 129-136.
‒ Kuty-Pachecka, M., Trzebińska, M. (2018). Ból przewlekły- definicje modele i terapia poznawczo-
behawioralna, Psychiatria i Psychologia kliniczna, 18(1), 41-48.
‒ Link-Dratkowska, E. (2011). Depresja dzieci i młodzieży- podejście poznawczo-behawioralne. Teoria i
Terapia. Psychiatria, 8(3), 84-90.
‒ Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych. Rewizja dziesiąta.
Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń́ zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki
diagnostyczne. (2000). Kraków – Warszawa Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”.
‒ Rabe-Jabłońska (2007). Diagnoza i leczenie zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego. Psychiatria, 4(4),
160-174.
‒ Stec-Szczęsna, B., Żebrowski, M. (2016). Zastosowanie terapii poznawczo-behawioralnej w leczeniu
lęku o zdrowie. Psychiatria, 13(2), 77-83.
‒ Sulej, J., Kołakowski. (2011). Zastosowanie psychoterapii poznawczo-behawioralnej zespołu
obsesyjno-kompulsyjnego u dzieci i młodzieży. Prowadzenie psychoterapii poza gabinetem.
Psychiatria i Psychologia Kliniczna, 11 (2), 92-99.
‒ Telichowska-Leśna, A. (2007). Zastosowanie i skuteczność terapii poznawczo-behawioralnej w
leczeniu schizofrenii. Psychiatria, 4(2), 60-68.
‒ Walacik- Ufnal. E. (2015). Zastosowanie terapii poznawczo-behawioralnej w leczeniu bezsenności.
Psychiatria, 12(2)90-98.
‒ Wilkowska, J. (2006). Zastosowanie terapii poznawczo-behawioralnej w leczeniu geriatrycznych
pacjentów depresyjnych. Psychiatria, 3(2), 70-73
‒ Witkowski, T. (2018). Psychoterapia bez makijażu. Wrocław: Wydawnictwo Bez Maski.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 23-PSZ5-PTP w USOSweb