Psychologia stosowana - Ścieżka: Determinanty typowego i nietypowego rozwoju seksualnego 23-PSZ5-DTR
Zajęcia ścieżki stanowią jedną merytoryczną całość, która zmierza do przedstawienia studentom koncepcji rozwoju seksualnego człowieka podporządkowanego dwom zasadom: ciągłości rozwoju seksualnego oraz integralności seksualności ludzkiej i innych sfer życia.
Dla realizacji tego celu wykorzystano następujące teorie:
• teorię rozwoju life-span,
• scalony, ekologiczny, model ludzkiej seksualności jako efektu interakcji czynników biologicznych, psychologicznych i społecznych,
• teorie neopsychoanalityczne wyjaśniające naturę wzorców, norm i dążeń w zakresie seksualności ludzkiej.
Dobór tematów został dokonany ze względu na dwa kryteria: rozpowszechnienia i przydatności społecznej. Znaczna ilość godzin poświęcona jest obszarowi normy, mniejsza zachowaniom od niej odbiegającym. Ma to na celu odzwierciedlenie rzeczywistych proporcji normy i zaburzeń oraz udokumentowanie konieczności skupiania się na zachowaniach promujących zdrowie, prewencyjnych, a w dalszej kolejności na wynikających z niej działaniach interwencyjnych. Podejście rozwojowe służy umiejscawianiu źródeł ewentualnych zakłóceń funkcjonowania seksualnego człowieka we wczesnych etapach rozwoju i potwierdza sensowność działań tworzących pozytywne warunki wczesnego rozwoju seksualnego. Nacisk na dwa okresy w rozwoju seksualnym człowieka (dzieciństwo i dorastanie) pokazuje znaczenie obszarów krytycznych dla zdrowego funkcjonowania w obszarze seksualnym. Kryterium przydatności społecznej zdecydowało o włączeniu do tematyki zajęć problematyki seksualności osób niepełnosprawnych oraz wykorzystania seksualnego dziecka. Kontakt z tymi dwoma trudnymi obszarami seksualności zmierza do pokazania studentom, ze istnieje konieczność odpowiadania na nowe wyzwania społeczne (potrzeba obejmowania uwagą seksuologów różnych osób oraz rosnąca ilość ujawnianych sytuacji wykorzystania seksualnego) oraz konieczność dokonania pewnych osobistych wyborów (decyzje co do ewentualnej pracy w dziedzinie zdrowia czy w dziedzinie zaburzeń). Konwersatoria pomyślane są jako zajęcia aktywizujących, podczas których wiedza zdobyta w czasie wykładów zostaje wykorzystana dla celów aplikacyjnych. Student w ten sposób uczy się, że w trakcie pracy w obszarze seksualności ludzkiej (jak i w każdym innym) istnieje konieczność odwoływania się do wybranej teorii oraz konieczność uświadamiania sobie przyczyn wyboru określonej teorii. Z drugiej strony ma możliwość aplikowania teorii do obszaru rzeczywistych zachowań i sprawdzenia jej użyteczności. Pokazuje to dwutorowość zależności teoria-aplikacja oraz przydatność oparcia się na naukowych podstawach w obszarze obciążonym wpływami ideologicznymi, stereotypami oraz w wysokim stopniu stabuizowanym.
Cele kształcenia
Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Moduł zajęć/przedmiotu prowadzony zdalnie (e-learning)
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024/SZ: | W cyklu 2021/SZ: | W cyklu 2019/SZ: | W cyklu 2023/SZ: | W cyklu 2022/SZ: | W cyklu 2020/SZ: |
Efekty kształcenia
Po zakończeniu zajęć i potwierdzeniu osiągnięcia EU student/ka:
- potrafi scharakteryzować rozwój seksualny człowieka jako proces ciągły oraz wskazać jego powiązania z innymi sferami życia
- potrafi opisać wybrane teoretyczne modele rozwoju seksualności człowieka
- potrafi wyjaśniać mechanizmy kształtowania się poszczególnych zaburzeń seksualnych poprzez odwołanie się do czynników związanych z przebiegiem rozwoju seksualnego
- stosuje świadomie wybrane ujęcia teoretyczne do analizy zachowań seksualnych dzieci i młodzieży oraz projektowania oddziaływań edukacyjnych i interwencyjnych
- potrafi opisać problemy społeczne związane ze sferą seksualności człowieka
- potrafi opisać specyfikę pomocy psychologicznej w obszarze seksualności dzieci i młodzieży
- wykazuje refleksję na temat własnych preferencji i ograniczeń w zakresie podejmowania pracy w obszarze seksuologii.
Kryteria oceniania
Konwersatoria: 80% obecności na zajęciach, przygotowanie do zajęć (zapoznanie się z literaturą) i aktywnym w nich udział; uzyskanie pozytywnej oceny z pracy zaliczeniowej (projekt materiału edukacyjnego wraz z opisem), udział w omówieniu informacji zwrotnych na temat pracy
Wykłady: uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu ustnego (omówienie wylosowanych dwóch zagadnień z tematyki omawianej w czasie wykładów oraz opisanych w literaturze obowiązkowej). Ocena według skali ocen na UAM:
bardzo dobry (bdb; 5,0): odpowiedź zawiera prawidłowo odtworzoną wiedzę (wyczerpujące omówienie modeli teoretycznych lub ich pojęć, wyników badań) oraz ilustrowana jest adekwatnymi samodzielnie przywołanymi przykładami lub komentarzami
dobry plus (+db; 4,5): odpowiedź zawiera prawidłowo odtworzoną wiedzę (omówienie modeli teoretycznych lub ich pojęć, wyników badań) oraz ilustrowana jest adekwatnymi przykładami, zawiera przy tym drobne braki
dobry (db; 4,0): odpowiedź zawiera prawidłowo odtworzoną wiedzę (podstawowe omówienie modeli teoretycznych lub ich pojęć, wyników badań) oraz prawidłową analizę podanego przez egzaminatora/kę przykładu; odpowiedź zawiera drobne braki lub pomniejsze błędy
dostateczny plus (+dst; 3,5): odpowiedź zawiera zasadniczo prawidłowo odtworzoną wiedzę (podstawowe omówienie modeli teoretycznych lub ich pojęć, wyników badań) oraz zasadniczo prawidłową analizę podanego przez egzaminatora/kę przykładu; odpowiedź zawiera braki lub pomniejsze błędy
dostateczny (dst; 3,0): odpowiedź zawiera zasadniczo prawidłowo odtworzoną wiedzę (podstawowe omówienie modeli teoretycznych lub ich pojęć, wyników badań) oraz zasadniczo prawidłową analizę podanego przez egzaminatora/kę przykładu; odpowiedź zawiera wyraźne braki lub błędy, które jednak nie zniekształcają istoty omawianych zagadnień
niedostateczny (ndst; 2,0): odpowiedź jest znacząco niepełna lub zawiera liczne istotne błędy.
Literatura
a) Bancroft, J. (2011). Seksualność człowieka. Wrocław: Elsevier Urban & Partner.
b) Beisert, M. (2017). Seksualność w cyklu życia człowieka (r. 2.2, 5, 6, 8). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
c). Beisert, M. (2020). Dzieci jako ofiary przemocy seksualnej. W: I. Grzegorzewska, L. Cierpiałkowska, A.R. Borkowska (red.), Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży (s. 569-587). Warszawa: WN PWN.
d) Chodecka, A., Zielona-Jenek, M. (2010). Jestem dziewczynką, jestem chłopcem. Gdańsk:GWP.
e) Lew-Starowicz, M., Lew-Starowicz, Z., Skrzypulec-Plinta, V. (red.) (2017). Seksuologia. Warszawa: WL PZWL
f) Fornalik, I. (2017). Mam autyzm. Mam seksualność. I co dalej? Fundacja JiM.
g) Lamb, S., Gilbert, J. (red.) (2019). The Cambridge Handbook of Sexual Development: Childhood and Adolescence. Cambridge University Press.
h) Czub, M. (2014). Zrozumieć dziecko wykorzystywane seksualnie. Sopot: GWP.
i). Zielona-Jenek, M. (2020). Trudności i zaburzenia seksualności u dzieci i młodzieży. Medycyna Praktyczna - Pediatria.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: