Psychologia stosowana - Specjalność: Seksuologia kliniczna II 23-PSDM-SEK2
Celem zajęć jest zapoznanie uczestników ze współczesną wiedzą seksuologiczną oraz uznawanymi na gruncie nauki podejściami do patologii funkcjonowania psychoseksualnego człowieka, ich rozpoznawania, klasyfikowania oraz leczenia. Wiedza ta uwzględnia perspektywy przyjmowane przez medycynę i psychologię oraz, kontekstualnie, przez inne dziedziny wiedzy społecznej (socjologię, prawo, antropologię kulturową).
Celem zajęć wykładowych jest dostarczenie wiedzy na temat metod diagnozy oraz pomocy pacjentom zmagającym się z zaburzeniami tożsamości, preferencji i dysfunkcji seksualnych. Wykład ma dostarczyć informacji stanowiących ramy teoretyczne dla kształtowania umiejętności poprawnego diagnozowania i planowania oddziaływań wobec określonych problemów i zaburzeń seksualnych.
Konwersatoria mają stworzyć okazję do dyskusji na temat istoty i źródeł kontrowersji wokół zagadnień diagnozy i interwencji seksuologicznej oraz możliwość refleksyjnego odczytywania literatury, dostrzegania obszarów uzgodnionych na gruncie nauki oraz podlegających polemikom (zagadnień niejasnych, wciąż badanych, podlegających wpływom sporów społecznych). Zajęcia te mają za zadanie tworzyć także okazję do refleksji własnych postaw studentów na temat omawianych zagadnień oraz analizy ich znaczenia dla praktyki klinicznej.
Celem zajęć ćwiczeniowych jest stworzenia możliwości nabycia przez uczestników umiejętności prowadzenia rozmowy i obserwacji klinicznej oraz wywiadu o rozwoju seksualnym na użytek procesu diagnostycznego. Studenci w czasie zajęć uczą się używania tych metod, interpretacji ich wyników i odnoszenia ich do problemu zgłaszanego przez osobę diagnozowaną.
Cele kształcenia
Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Moduł zajęć/przedmiotu prowadzony zdalnie (e-learning)
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zakończeniu modułu i potwierdzeniu osiągnięcia EU student /ka:
a) stosuje świadomie wybrane ujęcia teoretyczne do analizy zachowań seksualnych dzieci, młodzieży i dorosłych
b) przeprowadzia adekwatne postępowanie diagnostyczne w przypadku różnych trudności o charakterze seksualnym
c) projektuje adekwatne oddziaływania edukacyjne i terapeutyczne w obszarze funkcjonowania psychoseksualnego
d) wykazuje refleksję na temat własnych preferencji i ograniczeń w zakresie podejmowania pracy w obszarze seksuologii
Kryteria oceniania
Konwersatoria:
Warunki zaliczenia:
a) 80% obecności na zajęciach, przygotowanie do zajęć (zapoznanie się z literaturą) i aktywnym w nich udział;
b) uzyskanie pozytywnej oceny z kolokwium ustnego (omówienie wylosowanych dwóch zagadnień z tematyki omawianej w czasie zajęć oraz opisanych w literaturze obowiązkowej, lista zagadnień dostępna w module elearningu). Ocena według skali ocen na UAM:
bardzo dobry (bdb; 5,0): odpowiedź zawiera prawidłowo odtworzoną wiedzę (wyczerpujące omówienie modeli teoretycznych lub ich pojęć, wyników badań) oraz ilustrowana jest adekwatnymi samodzielnie przywołanymi przykładami lub komentarzami
dobry plus (+db; 4,5): odpowiedź zawiera prawidłowo odtworzoną wiedzę (omówienie modeli teoretycznych lub ich pojęć, wyników badań) oraz ilustrowana jest adekwatnymi przykładami, zawiera przy tym drobne braki
dobry (db; 4,0): odpowiedź zawiera prawidłowo odtworzoną wiedzę (podstawowe omówienie modeli teoretycznych lub ich pojęć, wyników badań) oraz prawidłową analizę podanego przez egzaminatora/kę przykładu; odpowiedź zawiera drobne braki lub pomniejsze błędy
dostateczny plus (+dst; 3,5): odpowiedź zawiera zasadniczo prawidłowo odtworzoną wiedzę (podstawowe omówienie modeli teoretycznych lub ich pojęć, wyników badań) oraz zasadniczo prawidłową analizę podanego przez egzaminatora/kę przykładu; odpowiedź zawiera braki lub pomniejsze błędy
dostateczny (dst; 3,0): odpowiedź zawiera zasadniczo prawidłowo odtworzoną wiedzę (podstawowe omówienie modeli teoretycznych lub ich pojęć, wyników badań) oraz zasadniczo prawidłową analizę podanego przez egzaminatora/kę przykładu; odpowiedź zawiera wyraźne braki lub błędy, które jednak nie zniekształcają istoty omawianych zagadnień
niedostateczny (ndst; 2,0): odpowiedź jest znacząco niepełna lub zawiera liczne istotne błędy
Ćwiczenia:
Warunki zaliczenia:
a) 80% obecności na zajęciach, przygotowanie do zajęć (zapoznanie się z literaturą) i aktywny w nich udział;
b) uzyskanie pozytywnej oceny z prac pisemnych. Ocena według skali ocen na UAM.
bardzo dobry (bdb; 5,0): praca w pełni spełnia postawione wymagania dla realizacji poszczególnych zadań diagnostycznych
dobry plus (+db; 4,5): praca spełnia postawione wymagania dla realizacji zadań, zawiera pojedyncze i drobne błędy lub niedociągnięcia
dobry (db; 4,0): praca spełnia zasadniczo postawione wymagania dla realizacji zadań, zawiera drobne błędy lub niedociągnięcia
dostateczny plus (+dst; 3,5): praca spełnia zasadniczo postawione wymagania dla realizacji zadań, zawiera większe błędy lub niedociągnięcia, jednak nie zniekształcające istoty wyników diagnozy
dostateczny (dst; 3,0): praca spełnia w podstawowym wymiarze postawione wymagania dla realizacji zadań, zawiera liczne i większe błędy lub niedociągnięcia, jednak nie zniekształcające istoty wyników diagnozy
niedostateczny (ndst; 2,0): praca nie spełnia nawet w podstawowym wymiarze postawionych wymagań dla realizacji zadań, zawiera liczne większe błędy lub niedociągnięcia zniekształcające istotę wyników diagnozy
Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie pozytywnej oceny z zaliczenia konwersatoriów i ćwiczeń.
Ocena z egzaminu jest średnią dwóch składowych: 4 śródsemestralnych testów wiedzy w module e-learningu oraz pisemnego egzaminu problemowego odbywającego się w czasie sesji egzaminacyjnej.
Kryteria oceny testu śródsemestralnego:
bardzo dobry (bdb; 5,0): 91-100 % poprawnych odpowiedzi
dobry plus (+db; 4,5): 81-90 % poprawnych odpowiedzi
dobry (db; 4,0): 71-80 % poprawnych odpowiedzi
dostateczny plus (+dst; 3,5): 61-70 % poprawnych odpowiedzi
dostateczny (dst; 3,0): 51-60% poprawnych odpowiedzi
niedostateczny (ndst; 2,0): 50 i niżej poprawnych odpowiedzi
Kryteria oceny egzaminu problemowego: każde z trzech równoważnych pytań podlega odrębnej ocenie, zgodnie z kryteriami opisanymi przy punkcie dotyczącym konwersatoriów. Pozytywna ocena pracy możliwa jest gdy co najmniej dwie odpowiedzi na pytania uzyskały pozytywną ocenę.
Literatura
Bancroft, J. (2011). Seksualność człowieka. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, r. 6,8, 9,10,11,12,16.
Beisert, M., Izdebska, A. (2012). Wykorzystywanie seksualne dzieci. Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 2 (39), 48-66
Beisert, M., Izdebska, A. (2014). Zaburzenia seksualne w zaburzeniach osobowości. W: L. Cierpiałkowska (red.). Zaburzenia osobowości. Zagadnienia diagnozy klinicznej. Wydawnictwo Naukowe UAM.
Bonner, B. (2006). Dzieci przejawiające problemy z zachowaniami seksualnymi - diagnoza i terapia. Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 16.
De Barbaro, B. (1997). Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Kraków: Wydawnictwo UJ. (rozdz. I i IV-VI).
Dołęga, Z. (2010). Wprowadzenie do diagnozy psychologicznej dzieci szkolnych. W: Z. Dołęga (red.) Diagnoza psychologiczna dzieci w wieku szkolnym. Tom 1. (s. 11-51). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Gierowski, J.K., Jaśkiewicz-Obydzińska, T., Najda, M. (2010). Psychologia w postępowaniu karnym. Warszawa: LexisNexis (Cześć druga. Rozdział II Psycholog jako biegły sądowy. s. 202-216)
Henault, I. (2015). Zespół Aspargera a Seksualność. Gdańsk: Harmonia Universalis (Rozdział 6. Program edukacji socjoseksualnej, s. 114-120).
Izdebska, A. (2009). Konsekwencje przemocy seksualnej wobec dzieci. Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 4, 29.
Izdebska, A., Zielona-Jenek, M. (2019). Relacja lekarza z małoletnim, który doświadczył wykorzystania seksualnego. Uwarunkowania przebiegu kontaktu i jego znaczenie dla procesu diagnozy. Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 18(4), 38–64.
Kaplan, H. (1983) The evaluation of sexual disorders. New York: Brunner/Mazel (Rozdział 1, s. 15-73 – tłumaczenie na użytek dydaktyczny).
Kepner, J.I. (1991). Ciało w procesie psychoterapii Gestalt. Warszawa: Wydawnictwo Pusty Obłok. (część I Podstawowe zasady, rozdziały 1-3, Wprowadzenie do części II).
Kernberg, O. (1995). Związki miłosne. Poznań: Zysk i S-ka (Rozdział 10, Narcyzm, s. 172 – 193).
Kratochvil, S. (2002). Leczenie zaburzeń seksualnych. Warszawa: Iskry.
Lew-Starowicz, Z., Skrzypulec, V. (2010). Podstawy seksuologii. Warszawa: PZWL., R.10 Metody badań seksuologicznych (s. 355-370).
Mandal E., Sitko-Dominik, M. (2015). Style przywiązania i narcyzm a taktyki wywierania wpływu w bliskich związkach. W: E. Mandal, D. Doliński (red.). Wpływ społeczny w sytuacjach codziennych i niecodziennych.
Osajda, K. (2009). Cywilnoprawne aspekty zmiany płci u transseksualistów. W: R. Wieruszewski, M. Wyrzykowski (red.). Orientacja seksualna i tożsamość płciowa. Aspekty prawne i społeczne. Warszawa: Instytut Wydawniczy EuroPrawo. (s. 179-202)
Pridal, C.G., LoPiccolo, J. (2005). Wieloczynnikowa terapia zaburzeń pożądania. W: S.R. Leiblum, R.C. Rosen (red.), Terapia zaburzeń seksualnych (s. 79-103). Gdańsk: GWP.
Pospiszyl, K. (2002). Narcyzm u przestępców seksualnych. Przegląd Psychologiczny, 45, 2, 197-208.
Rothschild, B. (2014). Ciało pamięta. Psychofizjologia traumy i terapia osób po urazie psychicznym. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego (r. r Zrozumienie pamięci somatycznej).
Rutkowski, R., Sroka, W. (2007). Projekt systemu oddziaływań terapeutycznych wobec sprawców przestępstw na tle seksualnym w okresie odbywania kary pozbawienia wolności. Seksuologia Polska, 5, 1, 1-8.
Skowroński, D., Waszyńska, K. (2015). Czeropoziomowy model interwencji w poradnictwie i terapii seksuologicznej. W: K. Waszyńska, M. Filipak (red.). Współczesne konteksty psychoterapii i socjoterapii (s. 79-92). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Stusiński, J. Lew-Starowicz, Z. (2015). Kontrowersyjne rodzaje i metody leczenia seksuologicznego. W: Z. Lew-Starowicz, A. Przyłuska-Fiszer, J. Stusiński (red.). Normy i kontrowersje etyczne e seksuologii. Sopot: GWP.
Shapiro, S.L., Carlson, L.E., Astin, J.A., Freedman, B. (2006). Mechanisms of Mindfulness. Journal of Clinical Psychology, 62(3), 373–386. Doi: 10.1002/jclp.20237
Szymańska-Pytlińska, M., Chodecka, A. (2014). Zagrożenia wtórną wiktymizacją dziecka – ofiary wykorzystywania seksualnego związane z badaniami sądowymi. Dziecko Krzywdzone, 13, 1, 72-93.
Zielona–Jenek M. (2003), Wykorzystanie seksualne — trauma nadużycia czy trauma ujawnienia? W: A. Brzezińska, S. Jabłoński, M. Marchow (red.), Ukryte piętno. Zagrożenia rozwoju w okresie dzieciństwa (s. 223–243), Poznań : Wydawnictwo Humaniora.
Zielona-Jenek, M. (2009). Poradnictwo dla opiekunów jako forma wspierania terapii dziecka wykorzystanego seksualnie. Dziecko Krzywdzone, Teoria Badania Praktyka, 96-110.
Zielona-Jenek, M. (2020). Zaburzenia seksualności u dzieci i młodzieży. [w:] I. Grzegorzewska, L. Cierpiałkowska, A.R. Borkowska (red.). Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży. Warszawa: WN PWN.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: