Etyka i kultura życia publicznego 22-KSDU-EZP

1. Omówienie podstawowych nurtów dyskutowanych współcześnie w kontekście sfery publicznej: a) kontraktualizm; b) etyka dyskursu
2. Charakterystyka pojęć przestrzeni i opinii publicznej
3. Omówienie dwóch modeli sfery publicznej: a) burżuazyjny (Hegel – wczesny Habermas) oraz b) postburżuazyjny (późny Habermas)
4. Analiza koncepcje rozumu publicznego:
Johna Rawlsa i Jürgena Habermasa
5. Charakterystyka porównawcza osoby jako podmiotu moralnego oraz jako podmiotu prawnego
6. Wprowadzenie do zagadnienia konstytucjonalizacji Unii Europejskiej: typy procesów i typy sfer publicznych, w których zachodzą
7. Analiza wybranych tekstów

SZACUNKOWA, CAŁKOWITA ILOŚĆ GODZIN, KTÓRE STUDENT POWINIEN PRZEZNACZYĆ W CELU OSIĄGNIĘCIA ZDEFINIOWANYCH DLA PRZEDMIOTU EFEKTÓW UCZENIA SIĘ:

Forma aktywności /Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności
Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem / 60 h (30 w +30 ćw)
Czytanie wskazanej literatury 45 h
Przygotowania do ustnego sprawdzianu wiedzy 45 h
SUMA GODZIN 150 h

Cele kształcenia

C1: Nabycie przez studenta wiedzy z zakresu etyki i kultury życia publicznego (podstawowe pojęcia, współczesne problemy oraz koncepcje, na gruncie których są one artykułowane, czołowi współcześni badacze sfer publicznych, rozumu publicznego, legitymizacji prawa w społeczeństwie demokratycznym, ze szczególnym uwzględnieniem Unii Europejskiej) C2: Poznanie podstawowych strategii argumentacyjnych uzasadniających określone konceptualizacje: opinii publicznej, sfer publicznych oraz rozumu publicznego a także relacji pomiędzy prawem a moralnością w społeczeństwie demokratycznym a także w odniesieniu do instytucji społeczeństwa demokratycznego ze szczególnym uwzględnieniem Unii Europejskiej C3: Wykształcenie umiejętności analizy i interpretacji tekstów filozoficznych z zakresu etyki i kultury życia publicznego C4: Wykształcenie umiejętności posługiwania się pojęciami z zakresu etyki normatywnej w celu rekonstruowania bądź samodzielnego konstruowania strategii argumentacyjnych służących konceptualizacji bądź rozwiązaniu dylematów moralnych, etyczno-moralnych oraz pragmatyczno-etycznych i/lub pragmatyczno-moralnych we współczesnym społeczeństwie demokratycznym a także w odniesieniu do instytucji społeczeństwo demokratycznego ze szczególnym uwzględnieniem Unii Europejskiej C5: Wzmocnienie kompetencji związanych ze zrozumieniem zakresu posiadanej wiedzy i umiejętności oraz potrzeby ustawicznego dokształcanie się C6: Zwiększenie i umocnienie otwartości na nowe idee a także gotowości do redefiniowania własnych sądów w oparciu o dostępne argumenty oraz informacje C7: Pogłębienie świadomości znaczenia filozofii praktycznej dla rozwoju humanistyki oraz nauk społecznych w kontekście kultury europejskiej i zachodniej w ogóle

Kierunek studiów

Filozofia - specjalność KOMUNIKACJA SPOŁECZNA

Poziom przedmiotu

II stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

I rok

Koordynatorzy przedmiotu

Karolina Cern

Efekty kształcenia

Symbol efektów kształcenia /Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student:/ Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów

KSDU_EKZP_01
Student/ka wie i rozumie, że ład prawno-polityczny choć jest zastany, to jednak nie jest on „dany z góry”, lecz właśnie społecznie kształtowany. Ponadto, to społeczne kształtowanie ładu prawno-politycznego wymaga wielopłaszczyznowych uzasadnień, które są konceptualizowane również za pomocą pojęć roszczących sobie pretensje do uniwersalnej ważności
KS_2_W_K_W01; KS_2_K_U03,U05

KSDU_EKZP_02
Student/ka zna na poziomie podstawowym i rozumie zależności pomiędzy zmianami społecznymi, procesami racjonalizacji światów życia oraz refleksją filozoficzną. Odróżnia też byt (tutaj: procesy społeczne oraz instytucje społeczne, w których uzyskują one swój wyraz) od powinności (tutaj: konstruowane w publicznym dyskursie instytucjonalnym regulacje normatywne)
KS_2_K_W15; KS_2_K_U06

KSDU_EKZP_03
Student/ka zna i rozumie na poziomie podstawowym relacje, struktury, instytucje oraz procesy społeczne, poprzez które kształtowana jest legitymizacja ładu prawno-politycznego, a także w których dokonuje się racjonalizacja światów życia, a zatem tych, które są też wyrazem dynamicznej, procesualnej refleksyjności podmiotów moralnych.
KS_2_K_W14; KS_2_K_U05;

KSDU_EKZP_04
Student/ka zna i w stopniu elementarnym rozumie na czym polega wykroczenie pojęcia rozumu ze sfery podmiotowych (subiektywnych) struktur refleksji do sfery intersubiektywnej, w której dokonuje się kooperatywne i publiczne konstruowanie wspólnych, podstawowych zasad ładu prawno-politycznego.
Student/ka potrafi zrekonstruować dwa najważniejsze filozoficzne modele kształtowania uzasadnień (czyli rozumy publiczne) dla polityczno-prawnego ładu
KS_2_K_W05; KS_2_K_U05

KSDU_EKZP_05
Student/ka ma podstawową wiedzę o możliwych korelacjach pomiędzy różnymi systemami regulacyjnymi (kulturowym, prawnym i moralnym), a także o różnych strategiach argumentacyjnych, które uzasadniają poszczególne typy tych korelacji.
KS_2_K_W06; KS_2_K_W_13

KSDU_EKZP_06
Student/ka posiada podstawową wiedzę o nurtach etyki jako refleksji mającej za przedmiot autoregulacje społeczne (moralne, normatywne, włącznie z ustawodawstwem krajowym i Unii Europejskiej oraz zagadnieniem konstytucji na poziomie krajowym czy Unijnym) i rozumie relacje pomiędzy nimi. Student jest świadomy swego europejskiego obywatelstwa, posiada wiedzę o jego normatywnym uzasadnieniu a także ma rozbudzoną świadomość swego obywatelstwa światowego (ius cosmopoliticum). Rozumie wagę szerzenia i pogłębiania jego filozoficzno-teoretycznych uzasadnień na poziomie prawnym oraz politycznym.
KS_2_K_W_20; ET_2_K_W07; KS_2_K_W15;

KSDU_EKZP_07
Zna zakres swojej wiedzy, rozumie konieczność nieustannego dokształcania się – jako osoba, podmiot moralny, student czy obywatel - poprzez zarówno zdobywanie wiedzy w różnorodny (czytanie tekstów źródłowych, udział w dyskusjach podczas których publicznie formułuje się argumenty za /przeciw określonym stanowiskom) sposób jak i zaangażowanie się w środowisko społeczne (akademickie/lokalne/Unijne/międzynarodowe).
KS_2_K_W05,W09; KS_2_K_W10, W14; KS_2_K_U04,U08; KS_K_U12,U13; KS_K_K01,K03,K05

Kryteria oceniania

Efekty kształcenia dla przedmiotu /Treści kształcenia /Sposoby prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych efektów kształcenia Typy / metody oceniania (D – ocenianie diagnostyczne, F – ocenianie formujące, P – ocenianie podsumowujące)

_01 TK_01-06 WYKŁADY
P

_02 TK_01-06 Dyskusja nad problemami związanymi z dostarczaną wiedzą (w kontekście filozofii praktycznej, refleksji filozoficznej w ogóle oraz innych typów refleksji naukowej)
D, F

_03 TK_01-06 Dyskusja nad problemami związanymi z aplikacją wiedzy, jej odniesieniem do dylematów moralnych
D, F

_04 TK_01-06 Kolokwium pisemne z wykładów oraz materiałów wskazanych na pierwszym spotkaniu
P

_05 TK_01-06 Interpretacja i analiza tekstów; dyskusje nad problemami wynikającymi z interpretacji i analizy tekstów
D, F

_06 TK_07 Kolokwium z interpretowanych i analizowanych lektur
P

Ocenianie formujące:

Zadaniem oceniania formującego jest bieżące monitorowanie stanu wiedzy studentów, a zatem informowanie ich o jego postępach (lub niszach czy zapętleniach).
1. Dyskusje nad problemami a) filozoficzno-teoretycznymi, b) aplikacyjnymi;
2. Krótkie sprawdzenie wiedzy (ustne bądź pisemne);
3. Powtórne dostarczenie wiedzy, ale inaczej sformułowanej/z innej perspektywy; wskazanie nisz i zapętleń w posiadanej przez studentów wiedzy i dostarczenie drogowskazów (lektur, wykładów etc.), odniesienie wiedzy do innych obszarów wiedzy filozoficznej czy z zakresu nauk społecznych;
4. Trening (kształtowanie, wzmacnianie, uzupełnianie) umiejętności oraz wiedzy z zakresu filozofii praktycznej, dla której kluczowa jest KONIUNKCJA refleksji i działania.

Ocenianie podsumowujące:
Z wykładu – Kolokwium pisemne;
Z ćwiczeń – kolokwium pisemne

Praktyki zawodowe

Nie dotyczy

Literatura

Zalecana literatura do wykładów:
- Karolina M. Cern, Bartosz Wojciechowski, O koniecznych związkach między dyskursem prawnym amoralnym, [w:] PRINCIPIA, Tom LIV-LV, Kraków 2011, ss.191-221.
- Karolina M. Cern, Jürgena Habermasa koncepcja sfery publicznej – komunikacyjne kształtowanie opinii oraz woli obywateli, czyli idea samokonstytucjonalizacji, [w:] Piotr Orlik, Krzysztof Przybyszewski (red.) Filozofia a sfera publiczna, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii, Poznań 2012, ss. 341-358.
- Tadeusz Buksiński, Publiczne sfery i religie, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii, Poznań 2011.
- Marta Soniewicka, Granice sprawiedliwości, sprawiedliwość ponad granicami, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa 2010.

LEKTURY NA ĆWICZENIA:

1. Instytucje Justyniana, Ks. I, Ks. II, RI, Ks. IV, RXVIII;
2. Immanuel Kant, Uzasadnienie metafizyki moralności,
3. John Stuart Mill, O wolności,
4. G.W.F. Hegel, Zasady filozofii prawa, Część III, §158-229;
5. Karl-Otto Apel, Etyka dyskursu jako etyka odpowiedzialności, PRINCIPIA Tom V 1992;
6. Jürgen Habermas, Faktyczność i obowiązywanie, RIII;
7. Nancy Fraser, Axel Honneth, Redystrybucja czy uznanie, ss.114-179 lub 214-237.
8. Martha C. Nussbaum, Creating Capabilities. The Human Development Approach, pp. 17-46.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 22-KSDU-EZP w USOSweb