Prowadzony w cyklu: 2023/SZ

Punkty ECTS: 3

Język: język polski

Organizowany przez: Wydział Filozoficzny

Bioetyka 22-FUFA-BIO

Problematyka poszczególnych bloków tematycznych:

1. Status i dylematy bioetyki jako dziedziny interdyscyplinarnej – wykład pierwszy, wprowadzający

2. Podstawy etyki biomedycznej – 5 wykładów

3. Etyka wobec medycyny XXI w. – 2 wykłady

4.Bionika i bio art – 1 wykład

5.Podstawy etyki środowiskowej – 4 wykłady

6.Postęp cywilizacyjny a społeczeństwo światowego ryzyka. Antropocen – 2 wykłady

Cele kształcenia

Celem zajęć jest przekazanie podstawowej wiedzy bioetycznej – uwzględniającej bioetykę medyczną oraz etykę środowiskową – drugiej połowy XX wieku oraz dwóch pierszych dziesięcioleci wieku XXI – we wskazaniu na filozoficzny, niezbywalny charakter wielu zagadnień oraz na kontynuację wielu refleksji z lat 80.-90.-tych XX w. debacie bieżącej. Studenci poznają problematykę etyki medycznej i bioetycznych kodeksów medycznych oraz środowiskowych/ekologicznych. Zaprezentowane będą kazusy i sytuacje dylematu moralnego dyskutowane w literaturze przedmiotu jako wzorcowe oraz te najnowsze, z ostatnich 10 lat.

Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć

Wszystkie materiały (w tym prezentacje z wykładów) są przesyłane Studentom - używana jest przy tym wyłącznie poczta uczelniana!

Kierunek studiów

Filozofia (specjalność: Filozofia, Komunikacja Społeczna, Etyka)

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

wykład, wykład konwersatoryjny, praca z tekstem (heureza, interpretacja, recepcja), w tym analiza kazusów bioetycznych, praca w grupach, burza mózgów typu 2x4x8

Moduł zajęć/przedmiotu prowadzony zdalnie (e-learning)

Bez e-learningu

Poziom przedmiotu

II stopień

Rodzaj przedmiotu

fakultatywne

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

Nie ma żadnych wymagań wstępnych poza bardzo dobrą znajomością języka polskiego oraz podstawową (A2/B1) znajomością języka angielskiego.

Koordynatorzy przedmiotu

Małgorzata Bogaczyk-Vormayr

Efekty kształcenia

1. Studenci rozumieją interdyscyplinarną specyfikę dziedziny wiedzy jaką jest bioetyka.

2. Studenci potrafią sklasyfikować argumentację bioetyczną na dowolny temat (prawo do aborcji, klauzula sumienia, prawo pacjenta do informacji, paternalizm lekarski, samobójstwo wspomagane niemedycznie itd.) według stanowisk wiodących w debacie bioetycznej (np. utylitaryzm, etyka chrześcijańska, etyka eudajmonistyczna, etyka perfekcjonalistyczna itd.)

3.Studenci znają historyczny przebieg zmiany ustawodawstwa - w co najmniej dwóch europejskich krajach oraz w USA - dotyczącego ochrony życia poczętego i prawa do jego przerwania

4. Studenci znają historyczny przebieg zmiany ustawodawstwa dotyczącego ochrony życia pacjenta i prawa do odstąpienia od leczenia lub przerwania życia pacjenta (USA, Japonia, co najmniej dwa kraje europejskie).

5.Studenci potrafią zdefiniować terapię uporczywą, stan terminalny, opiekę paliatywną, eutanazję bierną, eutanazję czynną, samobójstwpo wspomagane medycznie oraz samobójstwo wspomagane niemedycznie.

6. Studenci znają aktualne polskie ustawodawstwo dotyczące transplantologii, aborcji, badań prenatalnych, opieki paliatywnej, ochrony praw pacjenta w stanie wegetatywnym.

7.Studenci znają stanowisko tzw. Wielkich Religii w kwestii medycznej definicji śmierci (tj. śmierci mózgu) oraz transplantologii.

8. Studenci rozumieją rozróżnienie pomiędzy Biokonserwatyzmem a Transhumanizmem i potrafią podać zarys historyczny jak i tematyczną definicję obu stanowisk.

9.Studenci znają podstawowe założenia posthumanizmu, alterity studies i krytyki antropocenu.

10.Studenci rozumieją specyfikę badań na gruncie bioniki, potrafią wskazać kilka przykładów odkryć na tym polu

11.Studenci poznali przykłady bio artu w jego wymiarze artystycznym, proekologicznym i naukowym.

12.Studenci znają historię kształtowania się tematyki praw zwierząt i ochrony środowiska naturalnego w obrębie dwudziestowiecznej etyki środowiskowej oraz stanowiska wiodące współcześnie w tej subdyscyplinie filozoficznej.

13.Studenci rozumieją usytuowanie w obszarze „Bioetyki XXI” zagadnień z obszaru: bioetyki medycznej, etyki środowskowej, etyk zawodowych, filozofii kultury, filozofii polityki, antopologii filozoficznej

14.Studenci potrafią wykorzystać zdobyte informacje, wykazują gotowość do podejmowania działań inspirowanych zdobytą wiedzą.

Kryteria oceniania

Studenci przystępują do zaliczenia ustnego (zaliczenie z notą). Obowiązuje ich przygotowanie jednego wybranego zagadnienia (z listy ok. 10).

Kryteria ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): Ocena bardzo dobra na zaliczeniu.

dobry plus (+db; 4,5): Ocena dobry plus na zaliczeniu .

dobry (db; 4,0): Ocena dobra na zaliczeniu.

dostateczny plus (+dst; 3,5): Ocena dostateczny plus na zaliczeniu.

dostateczny (dst; 3,0): Ocena dostateczna na zaliczeniu.

niedostateczny (ndst; 2,0): Student/ka albo (1) nie przystąpił/a do egzaminu i nie odpowiedział/a na mailowe zapytania o przyczynę nieobecności i braku informacji, tj. nie usprawiedliwił/a swej nieobecności, albo (2) był/a nieprzygotowana z zagadnień wybranych z ich oficjalnej listy – zarówno w pierwszym, jak i drugim terminie egzaminu.

Praktyki zawodowe

Nie dotyczy

Literatura

Baza kazusów bioetycznych z opracowaniem K.Szewczyna: Interdyscyplinarne Centrum Etyki UJ: http://bazy.incet.uj.edu.pl/dzialy.php?l=pl&i=388&p=31&m=27&z=0&kk=1 (dostęp: 30.09.2018)

„Ekologia. Przewodnik Krytyki Politycznej”, Warszawa 2009.

„Ethos” – nr 102, kwiecień-czerwiec 2013; tytuł numeru: Nasi „bracia mniejsi”, Lublin 2013.

S. Bednarz (red.), Etyczne aspekty transplantacji, Kraków 2009.

R. Braidotti, Po człowieku, tłum. J. Bednarek, PWN, Warszawa 2014.

M.Bogaczyk-Vormayr, Botanical Microphotography in the Perspective of the Philosophy of Culture, “Ethics in Progress”, Vol. 10 (2019). No. 2,

W. Chańska, J. Różyńska (red.), Bioetyka, Warszawa 2013.

B.Chyrowicz, Bioetyka. Anatomia sporu, Kraków 2015.

J.S. Foer, Zjadanie zwierząt, tłum. D.Dymińska, Warszawa 2013.

W. Galewicz (red.), Wokół śmierci i umierania, Kraków 2009.

J.Habermas, Przyszłość natury ludzkiej. Czy zmierzamy do eugeniki liberalnej?, tłum. M. Łukasiewicz, Warszawa 2003.

J.Hartman, Czym jest bioetyka?, https://biotechnologia.pl/informacje/czym-jest-dzisiaj-bioetyka-jan-hartman,11973 (dostęp: 30.09.2018).

P.Singer et J.Mason, Etyka a to, co jemy, tłum.E.Lazari, Warszawa 2012.

P.Singer, Jeden świat. Etyka globalizacji, tłum. C.Cieśliński, Warszawa 2006.

M.Soniewicka, Transhumanizm: kilka uwag na temat filozoficznych źródł sporu o ideę biomedycznego ulepszania moralnego, „Ethics in Progress”, vol. 6 (2015). No. 1, p. 38-55: https://www.elearning.amu.edu.pl/wns/pluginfile.php/21310/mod_resource/content/1/Soniewicka.pdf (dostęp: 30.09.2018).

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 22-FUFA-BIO w USOSweb