Filozofia przyrody i początki medycyny 22-FLFA-FPR

Pojęcie terapii racjonalnej i początki działań „medycznych”
Uzasadnienia dla podejmowanych działań leczniczych w początkach medycyny: magia i religia, koncepcje przyczyn chorób w starożytności,
Demitologizacja przyczyn chorób w koncepcji Hipokratesa. Próba zrozumienia przyczyn i mechanizmów chorób (teoria humoralna i opis ukł. ukrwionośnego).
Empiryzm a racjonalizm w medycynie vs. empiryzm a racjonalizm w epistemologii. Racjonaliści szkoły aleksandryjskiej, przedstawiciele i poglądy. Stanowisko empiryzmu, przedstawiciele i poglądy.

Medycyna w Rzymie – Asklepiades, Tessales
Medycyna Galena i medycyna w dobie upadku Cesarstwa (zachowanie medycyny greckiej w Bizancjum i osiągnięcia medycyny arabskiej vs. programowy irracjonalizm medycyny wieków średnich w Europie Zachodnie)

Idea racjonalizacji terapii a kształtowanie dyscyplin medycznych: anatomia, patoanatomia, fizjologia, patofizjologia, mikrobiologia, genetyka.

Nieusystematyzowana obserwacja jako podstawa wczesnych etapów rozwoju wiedzy medycznej w badaniach anatomicznych w starożytności i średniowieczu.

Usystematyzowana obserwacja w badaniach anatomicznych końca średniowiecza Mondino de Luzi. Intersubiektywność badań anatomicznych (sprawdzalność i rozwój aparatu pojęciowego)

Anatomia animata, czyli rozwój protofizjologii i zwrot ku badaniom eksperymentalnym. Metodologia Bacona i badania W. Harveya nad układem krwionośnym oraz wcześniejsze badania Ibn an Nafisa i Serveto.

Trzy fazy badań w zakresie anatomopatologii – powiązanie obserwacji patoanatomicznych z obrazem klinicznym pacjenta
Szkoła wiedeńska i paryska – nihilizm terapeutyczny i jego znaczenie dla idei terapii racjonalnej, porównanie ze sporem racjonalizm vs. empiryzm w starożytności.
C. Bernard i doniosłość postulatu pozyskiwania czystych danych
Problem uzasadniania terapii – pierwsze badania „protokliniczne” – badanie skuteczności krwioupustów – początki pozyskiwania danych statystycznych w uzasadnianiu terapii
Główne problemy rozwoju chirurgii od starożytności do XIX wieku (brak wiedzy o drobnoustrojach i antyseptyce)
Główne problemy rozwoju położnictwa
Etapy identyfikacji przyczyn chorób zakaźnych: Kitcher, Leveenhoek, gorączka połogowa i badania Semmelweisa,
Badania nad ospą – wariolizacja i opracowanie szczepionek przez Jennera bez wiedzy o drobnoustrojach
Badanie epidemiologiczne J. Snowa nad cholerą
Identyfikacja bakterii i wirusów w badaniach L. Pasteura
Badania Kocha – triada diagnostyczna, metoda barwienia,
Terapia „celowana” P. Ehrlicha jako realizacja idei terapii racjonalnej – wiedza o mechanizmie choroby jako podstawa projektowania terapii w I połowie XX wieku
Rozwój farmakologii – ujęcie klasyczne vs. forward pharmacology
Koncepcja evidence-based medicine i zmiana sposobu uzasadniania terapii