Prowadzony w cyklach: 2021/SZ, 2022/SZ, 2023/SZ

Kod Erasmus: 08.1

Kod ISCED: 0223

Punkty ECTS: 2

Język: język polski

Organizowany przez: Wydział Filozoficzny

Współczesne dylematy moralne 22-FLDL-WDM

Relatywizm (etyczny, kulturowy, aksjologiczny), absolutyzm, fundamentalizm.
Problem norm uniwersalnych. Dylematy związane z wielokulturowością
Etyka cnót i jej waga w życiu społecznym. Współczesne dylematy związane ze wspólnotowością i tożsamością moralną
Etyka deontologiczna a utylitaryzm. Zastosowanie i krytyka dwóch różnych strategii rozwiązywania dylematów moralnych
Pluralizm światopoglądowy i tolerancja. Problem granic tolerancji
Dylematy moralne związane z kryzysem ekologicznym
Bioetyczne dylematy moralne
"Bieda i jej stygmatyzacja. Problem "urasawiania" biednych"
Mechanizmy społecznej stygmatyzacji.

W cyklu 2021/SZ:

Treści szczegółowe:
1. Współczesne dylematy moralne – dwa wykłady wprowadzające w problematykę
2. Prawo do życia, prawo do ochrony życia i zdrowia (do informacji i samostanowienia). Kazus bioetyczny
3. Prawo do samostanowienia i prawo do śmierci. Kazus bioetyczny
4. Naruszanie zasad równosci i godności obywatelskiej: Związki par jednopłciowych w Polsce
5. Wielokulturowość: Azyl, prawo stalego pobytu (przyklady z krajów UE)
6. Globalizacja jako sytuacja dylematu moralnego: Niesprawiedliwy podział dóbr
7. Naruszanie zasad równości i godności: Prawa kobiet i dzieci, wykluczenie w krajach azjatyckich i afrykańskich
8. Tzw. wojna sprawiedliwa. Etyczne usasadnienie wojny z terroryzmem
9. Ekologia i wojny klimatyczne. Niewiedza i zaniechanie wobec kryzysu ekologicznego
10.Dylematy etyki mediow: naruszanie i sprzedaż prywatnosci, estetyzacja przemocy, prawda czy news, koncepcja post-prawdy
11. Krzywda i zadośćuczynienie (ujęcie etyczne i egzystencjalne). Sytuacja „pułapki” a DM.

Cele szczegółowe:
C1: Kształcenie Studentów w analizie tekstu naukowego (filozoficznego, etycznego, bioetycznego etc.), reportażowego, publicystycznego oraz literackiego jako materiału prezentującego zagadnienie DM.
C2: Przedstawienie spektrum podstawowych dylematów moralnych życia osobowego, społecznego, publicznego (sfery prywatnej i publicznej; mikro- i makroetyki) oraz umiejscowienie ich zarówno w obrębie dziedzin/dyscyplin filozofii
C3: Wykazanie konieczności interdyscyplinarnego charakteru analizy sytuacji DM (rola prawa, medycyny, ekonomii itd.)
C4: Pogłębianie umiejętności dyskursywnych i argumentacyjnych jako podstawowych narzędzi pracy filozofa moralności. Tworzenie modeli euporii dla konkretnych sytuacji dylematu
C5: Wskazanie na znaczenie zagadnień etyki praktycznej oraz refleksji nt. DM we współczesnej humanistyce, na ich rolę w tworzeniu standardów demokratycznych, poszanowania praw człowieka i obywatela

W cyklu 2022/SZ:

Cele kształcenia

Przekazanie wiedzy na temat wybranych stanowisk etycznych Zaznajomienie z podstawową terminologią etyczną Rozwijanie zdolności analitycznego i krytycznego myślenia Rozwijanie umiejętności argumentacji, uzasadniania własnego stanowiska i wyciągania wniosków Rozwijanie umiejętności dyskusji, komunikacji i pracy w grupie Rozwijanie tolerancji, umiejętności rozumienia oraz doceniania różnorodności kulturowej i światopoglądowej Rozwijanie kreatywności

Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć

Platforma e-learningowa UAM - Wydział Filozoficzny

Kierunek studiów

Filozofia

Kod ECTS

22-FLDL-WDM

Liczba godzin przedmiotu

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

Praca z tekstem, analiza i interpretacja; praca z materiałem video (np. film dokumnetalny, film fabularny), odpowiedź na pytania do materiału źródłowego, dyskusja, burza mózgów (np. typu 2 x 4 x 8)

Moduł zajęć/przedmiotu prowadzony zdalnie (e-learning)

Zajęcia prowadzone z wykorzystanieme elementów e-learningu: - 22 godz. zajęć wspólnych - grupowych (dwa wykłady oraz 8 laboratorów) - 8 godz. jako e-learning, tj. 4 moduły

Nakład pracy studenta (punkty ECTS)

2 punkty (30 godz. zajęć - w tym 8 jako e-learning oraz 30 godz. pracy własnej) Nakład pracy własnej: Przygotowanie do zajęć - literatura obowiązkowa: 20 godz. Czytanie dodatkowej wskazanej literatury: 2 godz. Przygotowanie pracy pisemnej (zadanie e-learningowe): 8 godz. UWAGA: Godzina lekcyjna - 45 min.

Poziom przedmiotu

I stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

I rok

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

Nie ma żadnych wymagań wstępnych poza podstawową znajomością dyscyplin filozoficznych (materiał wykładu/ćwiczeń „Wstęp do filozofii”)

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2021/SZ:

Paweł Mazur
Anna Ziółkowska-Juś

W cyklu 2019/SZ:

Małgorzata Bogaczyk-Vormayr

W cyklu 2022/SZ:

Karolina Napiwodzka

W cyklu 2023/SZ:

Anna Ziółkowska-Juś

W cyklu 2020/SZ:

Paweł Mazur
Anna Ziółkowska-Juś

Efekty kształcenia

Po zakończeniu zajęć student:
Wylicza podstawowe zagadnienia i problemy moralne współczesnego świata
Opisuje podstawowe problemy moralne współczesnego świata
Identyfikuje racje i różnice występujące pomiędzy stanowiskami etycznymi
Dostrzega zależności występujące pomiędzy etyka a warunkami kulturowymi, historycznymi, społecznymi i praktyką naukową
Uzasadnia swoje poglądy etyczne i zna techniki prowadzenia dyskusji etycznych
Samodzielnie dobiera treści i selekcjonuje informacje
Docenia znaczenie refleksji etycznej dla rozwoju kultury symbolicznej i materialnej

Kryteria oceniania

Zaliczenie na podstawie: frekwencja (tylko 2 nieusprawiedliwione chorobą lub wypadkiem losowym nieobecności), praca pisemna, przygotowanie do zajęć (aktywność)

Praktyki zawodowe

nie dotyczy

Literatura

Literatura dla przedmiotu - niezależnie od roku jego prowadzenia, wybranych w danym roku materiałów
Arystoteles, „Etyka nikomachejska”, PWN, Warszawa 1982.
Bauman Z., „Etyka ponowoczesna”, PWN, Warszawa 1996.
Chyrowicz B., „O sytuacjach bez wyjścia w etyce. Dylematy moralne, ich natura, rodzaje i sposoby rozstrzygania”, Znak, Kraków 2008.
Hoffe J., „Pluralizm i tolerancja” [w:] J. Hoffe, „Etyka państwa i prawa”, Znak, Kraków 1993.
Hołówka J., „Relatywizm etyczny”, Warszawa 1981.
Hołówka J., „Etyka w działaniu”, Warszawa 2001.
Klee E., Auschwitz. Medycyna III Rzeszy i jej ofiary, Kraków 2005
Lazari-Pawłowska I., „Relatywizm etyczny” [w:] „Etyka. Pisma wybrane”, Warszawa 1992.
MacIntyre, „Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności”, PWN, Warszawa 1996.
Nowak E., Cern K., „Ethos w życiu publicznym”, PWN, Warszawa 2008.
Opara S., „Jak żyć? Wykłady z etyki”, Akademia Humanistyczna, Pułtusk 2011.
Ricoeur P., Miłość i sprawiedliwość” [w:] „Filozofia osoby”, PAT, Kraków 1992.
Singer P., Wyzwolenie zwierząt, Warszawa 2004.
Szahaj A., „Relatywizm i fundamentalizm”, WN UMK, Toruń 2008.
Taylor Ch., „Etyka autentyczności”, Znak, Warszawa 2001.
Woleński J., Hartman J., „Wiedza o etyce”, Warszawa 2008.
Wroński M., Czy plagiat popłaca (w: FORUM AKADEMICKIE), 4/2007

W cyklu 2021/SZ:

Wybrana literatura:
Z.Bauman, Straty uboczne. Nierówności społeczne w dobie globalizacji, tłum. J. Hunia, Wyd. UJ, Kraków 2012.
W. Galewicz (red.), Wokół śmierci i umierania (Antologia bioetyki, t.1), Universitas, Kraków 2009.
D.R.Griffin, Umysły zwierząt. Czy zwierzęta mają świadomość?, tłum. M. Ślósarska, A. Tabaczyńska, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2004.
J. Hołówka, Etyka w działaniu, Prószyński i S-ka, Warszawa 2001.
J. Hołówka (red.), Filozofia moralności: wina, kara, wybaczenie, Aletheia, Warszawa 2000.
W. Osiatyński, Prawa człowieka i ich granice, tłum. S. Kowalski, Znak, Kraków 2011.
L. Ostałowska, Bolało jeszcze bardziej, Wyd. Czarne, Wołowiec 2012.
R. Piłat, Krzywda i zadośćuczynienie, IfiS PAN, Warszawa 2003.
K.Saja, O dyskryminacji par jednopłciowych, „Diametros” nr 34, grudzień 2012, s. 92-115.
M. Środa (red.), O wartościach, normach i problemach moralnych. Wybór tekstów..., PWN, Warszawa 1994.
R.Tokarczyk, Etyka prawnicza, LexisNexis, Warszawa 2005.
H.Welzer, Wojny klimatyczne. Za co będziemy zabijać w XXI wieku?, tłum. M. Sutowski, Krytyka Polityczna, Warszawa 2010.

W cyklu 2022/SZ:

Uwagi

W cyklu 2021/SZ:

Wyboru rozważanych na zajęciach laboratoryjnych zagadnień dokonali sami Studenci - z zaproponowanej przez Prowadzącą listy, na pierwszych zajęciach

W cyklu 2022/SZ:

Wyboru rozważanych na zajęciach laboratoryjnych zagadnień dokonali sami Studenci - z zaproponowanej przez Prowadzącą listy, na pierwszych zajęciach

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 22-FLDL-WDM w USOSweb