Prowadzony w cyklach: 2022/SL, 2023/SL

Punkty ECTS: 3

Język: język polski

Organizowany przez: Wydział Antropologii i Kulturoznawstwa

Miejskie studia nad zwierzętami 20-KUDL-F-MSZ

1. Zajęcia wprowadzające

2. Czy studia miejskie muszą być antropocentryczne?

3. Krytyczne studia nad zwierzętami, antropozoologia i geografia zwierząt – przegląd podstawowych zagadnień i pojęć

4. Jak nie-ludzkie zwierzęta współtworzą i zamieszkują miasto?

5. Nie-ludzkie zwierzęta i miasto przemysłowe (I) – zwierzęcy proletariat

6. Nie-ludzkie zwierzęta i miasto przemysłowe (II) – Wielka Separacja

7. U progu nowoczesności – czystki zwierzęce jako narzędzie modernizacji miast

8. Narodziny miejskiego spektaklu i nowoczesne performansy zwierząt

9. Ciepło zażyłości, czyli jak zwierzęta domowe czynią nas ludźmi

10. O niewidzialnej pracy miejskich zwierząt

11. Kiedy wzywa nas dzicz – o kłopotliwej (?) obecności nowych nie-ludzkich sąsiadów

12. Nie-ludzkie zwierzęta i „nowe” procesy przestrzenne – deindustrializacja, suburbanizacja, gentryfikacja

13. Czy zwierzęta mają prawo do miasta?

14. W stronę zoopolis – jak projektować miasta przyjazne nie-ludzkim zwierzętom

15. Zaliczenie

Cele kształcenia

Uzyskanie podstawowej wiedzy z zakresu krytycznych studiów nad zwierzętami z akcentem położonym na analizę ludzko-zwierzęcych relacji, do których dochodzi w miastach przemysłowych i poprzemysłowych, jak również zdobycie umiejętności w zakresie analizowania i interpretowania „zwierzęcej strony” podstawowych zjawisk z obszaru miejskiej gospodarki, polityki i kultury.

Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć

Materiały zostaną udostępnione za pośrednictwem platformy MS Teams.

Kierunek studiów

Kulturoznawstwo ogólne - stacjonarne

Poziom przedmiotu

I stopień

Rodzaj przedmiotu

fakultatywne

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

1. Podstawowa wiedza z zakresu socjologii kultury.

Koordynatorzy przedmiotu

Piotr Juskowiak

Kryteria oceniania

Praca w trakcie zajęć. Kryterium: obecność i aktywny udział w zajęciach.

Sprawdzian ustny z podstawowych zagadnień dotyczących problematyki miejskiej ekonomii kultury. Kryterium: znajomość podstawowych zagadnień i literatury przedmiotu.

Literatura

Lektury obowiązkowe:

E. Swyngedouw, N.C. Heynen, Miejska ekologia kultury, sprawiedliwość i problem skali, w: Ekologie, red. A. Jach, P. Juskowiak, A. Kowalczyk, Łódź 2014.

M. Bakke, Studia nad zwierzętami: Od aktywizmu do akademii i z powrotem?, „Teksty Drugie” 2011, nr 3.

E. Baratay, Żywoty proletariuszy (fragmenty), w: Tegoż, Zwierzęcy punkt widzenia: Inna wersja historii, Gdańsk 2014.

J. Berger, Po cóż patrzeć na zwierzęta, w: Tegoż, O patrzeniu, Warszawa 1999.

G. Jarzębowska, Retoryka deratyzacji w PRL: Od czystki etnicznej i politycznej do czystki gatunkowej, „Teksty Drugie” 2018, nr 2.

Z. Jakubowicz-Prokop, Zooptykon: O zwierzętach i ludziach w dziewiętnastowiecznych ogrodach zoologicznych, w: Zwierzęta, gender i kultura: Perspektywa ekologiczna, etyczna i krytyczna, red. A. Barcz, M. Dąbrowska, Lublin 2014.

D. Jedzok, Znikające pręty: U progu trzeciego wieku ogrodów zoologicznych, „Zoophilologica: Polish Journal of Animal Studies” 2019, nr 5.

D. Haraway, Manifest gatunków stowarzyszonych, w: Teorie wywrotowe: Antologia przekładów, red. A. Gajewska, Poznań 2012.

D. Haraway, Zwierzęta laboratoryjne i ich ludzie, „Krytyka Polityczna” 2008, nr 15.

R. Louv, Kiedy wzywa nas dzicz: Jak więź ze zwierzętami może zmienić nasze – i ocalić ich – życie, Warszawa 2020 (fragmenty).

K. Jakubowski, Czwarta przyroda: Sukcesja przyrody i funkcji nieużytków miejskich, Kraków 2020 (fragmenty).

S. Donaldson, W. Kymlicka, Zoopolis: Teoria polityczna praw zwierząt, Warszawa 2018 (fragmenty).

M. Schilthuizen, Ewolucja w miejskiej dżungli: Jak zwierzęta i rośliny dostosowują się do życia wśród nas, Łódź 2019 (fragmenty).
A. Tsing, Krnąbrne krawędzie: Grzyby jako gatunki towarzyszące, w: Feministyczne nowe materializmy, red. O. Cielemęcka, M. Rogowska-Stangret, Lublin 2018.

Lektury uzupełniające:

Animal Cities: Beastly Urban Histories, ed. P. Atkins, Farnham 2012.

Animal Geographies: Place, Politics, and the Identity in the Nature-Culture Borderlands, ed. J. Wolch and J. Emel, London-New York 1998.

Animal History in the Modern City, ed. C. Wischermann, A. Steinbrecher and P. Howell, London-New York 2019.

J. Bradshaw, Zwierzęta wśród nas: Jak zwierzęta czynią nas ludźmi, Warszawa 2019.

Ekologie, red. A. Jach, P. Juskowiak, A. Kowalczyk, Łódź 2014.

R. Braidotti, Po człowieku, Warszawa 2014.

Critical animal geographies: Politics, Intersections, and Hierarchies in a Multispecies World, ed. R-C. Collard, K. Gillespie, London-New York 2015.

M. DeMello, Animals and Society: An Introduction to Human-Animal Studies, New York 2012.

D. Haraway, When Species Meet, Minneapolis-London 2008.

T. Holmberg, Urban Animals: Crowding in Zoocities, London-New York 2015.

T. Ingold, Splatać otwarty świat: Architektura, antropologia, design, Kraków 2018.

K.T. Konecki, Ludzie i ich zwierzęta: Interakcjonistyczno-symboliczna analiza społecznego świata właścicieli zwierząt domowych, Warszawa 2005.

E. Meijer, Języki zwierząt, Warszawa 2021.

P. Singer, Wyzwolenie zwierząt, Warszawa 2018.

J. Urbanik, Placing Animals: An Introduction to the Geography of Human-Animal Relations, Lanham, MA 2012.

D.J. Wadiwel, The War against Animals, Leiden-Boston 2015.

K. Weil, Zwrot ku zwierzętom: Sprawozdanie, w: Zwierzęta, gender i kultura: Perspektywa ekologiczna, etyczna i krytyczna, red. A. Barcz, M. Dąbrowska, Lublin 2014.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 20-KUDL-F-MSZ w USOSweb