Kalendarze jako zwierciadło i przekaz kultury 20-KUDL-F-KZK
1. Kalendarz – oparty na zjawiskach przyrodniczych kulturowy system rachuby i podziału czasu. Dzień i doba jak podstawowe jednostki czasu
w życiu codziennym.
2. Sposoby wyznaczania roku jako jednostki czasu: lunarny, solarny
i lunisolarny. Od kalendarza księżycowego do kalendarza solarnego - kalendarze epoki starożytnej.
3. Kalendarz juliański jako kalendarz ogólnoeuropejski. Reforma kalendarza - kalendarz gregoriański.
4. Od zapisów rocznej rachuby czasu do wydawnictw kalendarzowych.
5. Polskie historyczne wydawnictwa kalendarzowe. Od kalendarzy astrologicznych do kalendarzy wielodziedzinowych. Przegląd wydawnictw kalendarzowych - charakterystyka wybranych dawnych kalendarzy polskich.
6. Odzwierciedlenie historycznego stanu kultury i przekaz nowych treści, na przykładzie wybranych kalendarzy - wiedza o świecie a prognostyki i przepowiednie pogody, tradycyjne wzory gospodarowania a wiedza rolnicza, praktyki lecznicze a astrologia i upowszechniane elementy wiedzy medycznej, wychowanie i edukacja dzieci a wiedza pedagogiczna, odzwierciedlone i propagowane kulturowe wzory kobiet i mężczyzn, dobre obyczaje, obrzędowość doroczna, ubiór i moda.
|
W cyklu 2021/SZ:
1. Kalendarz – oparty na zjawiskach przyrodniczych kulturowy system rachuby i podziału czasu. Dzień i doba jak podstawowe jednostki czasu |
W cyklu 2022/SZ:
1. Kalendarz – oparty na zjawiskach przyrodniczych kulturowy system rachuby i podziału czasu. Dzień i doba jak podstawowe jednostki czasu |
Cele kształcenia
Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć
Kierunek studiów
Kod ECTS
Liczba godzin przedmiotu
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Moduł zajęć/przedmiotu prowadzony zdalnie (e-learning)
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji
W cyklu 2021/SZ: Podstawowa wiedza z zakresu historii kultury. | Ogólnie: Podstawowa wiedza z zakresu historii kultury. | W cyklu 2022/SZ: Podstawowa wiedza z zakresu historii kultury. | W cyklu 2020/SZ: Podstawowa wiedza zakresu historii Polski iświata. |
Koordynatorzy przedmiotu
Cele kształcenia przedmiotu cyklu
W cyklu 2021/SZ: Zapoznanie studentów z problematyką teoretyczno-historyczną "kultury kalendarzowej", tj. z kalendarzami rozumianym dwojako: jako uwarunkowanymi kulturowo sposobami rachuby czasu i ich zapisami, które zaowocowały powstaniem specjalnych wydawnictw kalendarzowych. W obu przypadkach kalendarze są wytworami kultury: odzwierciedlają ją (kontekst historyczno-kulturowy, w którym wprowadzono dany sposób rocznej rachuby czasu, np. kalendarz starorzymski, kalendarz juliański, kalendarz gregoriański i wydano tekst kalendarzowy) i przekazują określone treści. Charakterystyka wybranych wydawnictw kalendarzowych oraz zawartych w nich treści: wiedzy o świecie, zjawiskach przyrodniczych, praktyk leczniczych, wzorów gospodarowania, elementów wiedzy historycznej i politycznej, istniejących i zalecanych obyczajów, obchodów świątecznych i świętowania, mody i innych, obrazują stan kultury w danym momencie historycznym i równocześnie zakres i poziom przekazywanej wiedzy danego rodzaju. | W cyklu 2022/SZ: Zapoznanie studentów z problematyką teoretyczno-historyczną "kultury kalendarzowej", tj. z kalendarzami rozumianym dwojako: jako uwarunkowanymi kulturowo sposobami rachuby czasu i ich zapisami, które zaowocowały powstaniem specjalnych wydawnictw kalendarzowych. W obu przypadkach kalendarze są wytworami kultury: odzwierciedlają ją (kontekst historyczno-kulturowy, w którym wprowadzono dany sposób rocznej rachuby czasu, np. kalendarz starorzymski, kalendarz juliański, kalendarz gregoriański i wydano tekst kalendarzowy) i przekazują określone treści. Charakterystyka wybranych wydawnictw kalendarzowych oraz zawartych w nich treści: wiedzy o świecie, zjawiskach przyrodniczych, praktyk leczniczych, wzorów gospodarowania, elementów wiedzy historycznej i politycznej, istniejących i zalecanych obyczajów, obchodów świątecznych i świętowania, mody i innych, obrazują stan kultury w danym momencie historycznym i równocześnie zakres i poziom przekazywanej wiedzy danego rodzaju. | W cyklu 2020/SZ: Zapoznanie studentów z problematyką teoretyczno-historyczną "kultury kalendarzowej", tj. z kalendarzami rozumianym dwojako: jako uwarunkowanymi kulturowo sposobami rachuby czasu i ich zapisami, które zaowocowały powstaniem specjalnych wydawnictw kalendarzowych. W obu przypadkach kalendarze są wytworami kultury: odzwierciedlają ją (kontekst historyczno-kulturowy, w którym wprowadzono dany sposób rocznej rachuby czasu, np. kalendarz starorzymski, kalendarz juliański, kalendarz gregoriański i wydano tekst kalendarzowy) i przekazują określone treści. Charakterystyka wybranych wydawnictw kalendarzowych oraz zawartych w nich treści: wiedzy o świecie, zjawiskach przyrodniczych, praktyk leczniczych, wzorów gospodarowania, elementów wiedzy historycznej i politycznej, istniejących i zalecanych obyczajów, obchodów świątecznych i świętowania, mody i innych, obrazują stan kultury w danym momencie historycznym i równocześnie zakres i poziom przekazywanej wiedzy danego rodzaju.
|
Efekty kształcenia
1. Zna i rozumie terminologię oraz koncepcje opisujące relacje i procesy zachodzące w kulturze, a także koncepcje człowieka jako uczestnika i twórcy kultury. K_W02
2. Potrafi dokonać rozpoznania, obserwacji interpretacji i krytycznej oceny wytworów kultury, przypisując je do właściwej tradycji. K_U02
3. Gotów jest do wykazania się wyobraźnią, wrażliwością społeczną i krytycyzmem w ocenie procesów i zjawisk kulturowych. K_K02.
4. Gotów jest do wyjaśniania istotnych zjawisk w kulturze (konflikty społeczne, etniczne i religijne, przemiany obyczajowe, nowe praktyki kulturowe i nowe formy uczestnictwa w kulturze). K_K03
Kryteria oceniania
Wystąpienie (referat, prezentacja multimediialna) wybranych zagadnień dotyczących zakresu przekazywanych treści jako odzwierciedlających egzystujące przekonania kulturowe i przekazywane nowe treści,
w szczególności elementy wiedzy naukowej.
Kryteria oceniania:
bardzo dobry (bdb; 5,0):
– Student opanował wiedzę wyczerpującą treści kształcenia założone w programie przedmiotu, zna w stopniu wysoce zadowalającym teoretyczną i historyczną problematykę kultury kalendarza jako wytworu kultury, którą bezbłędnie stosuje do identyfikowania i charakterystyki dawnych wydawnictw kalendarzowych, charakteryzując je we właściwym kontekście społeczno-kulturowym i ocenić je krytycznie jako odzwierciedlenie i przekaz kultury swego czasu.
dobry plus (+db; 4,5):
– Student posiada bardzo szeroki zakres wiedzy w zakresie problematyki przedmiotu, zna w stopniu wysoce zadowalającym teoretyczną i historyczną problematykę „kultury kalendarzowej”, którą trafnie stosuje do identyfikowania i charakterystyki dawnych wydawnictw kalendarzowych, charakteryzując je we właściwym im kontekście społeczno-kulturowym i adekwatnie uzasadnić ujęcie ich jako zwierciadła i przekazu kultury swego czasu.
dobry (db; 4,0):
– Student posiada szeroki zasób wiedzy, z pewnymi niedostatkami w porównaniu z zakresem treści kształcenia, zadowalającą znajomość teoretycznej i historycznej problematyki „kultury kalendarzowej, którą w dużej mierze trafnie stosuje do identyfikowania i charakterystyki dawnych wydawnictw kalendarzowych, charakteryzując je we właściwym im kontekście społeczno-kulturowym i adekwatnie ująć je jako zwierciadło i przekaz kultury swego czasu.
dostateczny plus (+dst; 3,5):
– Student posiada zadowalający ogólnie zasób wiedzy, orientuje się w teoretyczno-historycznej problematyce „kultury kalendarzowej”, która pozwala mu na identyfikację i charakterystykę kalendarzy jako wytworów kultury we właściwym im konkretnym kontekście historycznym stopniu wystarczającym dla uzasadnienia tezy, że stanowią one zwierciadło i przekaz kultury swego czasu.
dostateczny (dst; 3,0):
– Student posiada wiedzę w zakresie niezbędnym dla uzyskania założonych w programie przedmiotu efektów kształcenia, orientuje się w teoretyczno-historycznej problematyce „kultury kalendarzowej” na tyle, aby móc dokonać właściwej charakterystyki kalendarz w ich kontekście historyczno-kulturowym i uzasadnić ujęcie ich jako zwierciadła i przekazu kultury.
niedostateczny (ndst; 2,0):
– Student ma zasadnicze braki w wymaganej wiedzy teoretycznej i historyczno-faktograficznej, uniemożliwiające osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia.
Praktyki zawodowe
Nie przewiduje się praktyk zawodowych.
Literatura
Zbigniew Czerwiński, Poskramiacze czasu, Edica S.A., Poznań 2006.
David Ewing Duncan, Historia kalendarza. Jak człowiek nauczył się określać rok. Fakty. Grupa wydawnicza Bertelsmann Media, Warszawa 2002
Małgorzata Gorczyńska, Popularyzacja wiedzy w polskich kalendarzach okresu Oświecenia (1737-1821), Wyd. UMCS, Lublin 1999.
Maciej Janik, Polskie kalendarze astrologiczne epoki saskiej, Wyd. DiG, Warszawa 2003.
Bogdan Rok, Kalendarze polskie czasów saskich, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1985.
Ewa Wójcik, Kalendarze dwudziestolecia międzywojennego. Dzieje, problemy literatury i kultury, bibliografia, Wyd. Akademii Pedagogicznej, Kraków 2000.
|
W cyklu 2021/SZ:
Zbigniew Czerwiński, Poskramiacze czasu, Edica S.A., Poznań 2006. |
W cyklu 2022/SZ:
Zbigniew Czerwiński, Poskramiacze czasu, Edica S.A., Poznań 2006. |
Uwagi
|
W cyklu 2021/SZ:
Poza wymienionymi pozycjami literatury do każdego z tematów opracowywanych przez studentów należy wykorzystać dodatkowe publikacje (artykuły i monografie). |
W cyklu 2022/SZ:
Poza wymienionymi pozycjami literatury do każdego z tematów opracowywanych przez studentów należy wykorzystać dodatkowe publikacje (artykuły i monografie). |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: