Historia teatru i dramatu (XVIII w.) 20-HTD-22WDL
Treści programowe dla przedmiotu:
- teatr XVIII wieku wobec głównych nurtów estetyczno-literackich epoki,
- wybrane przemiany społeczno-polityczne w XVIII wieku i ich wpływ na kształt życia teatralnego oraz dramaturgii,
- kształtowanie się idei i powstawanie teatrów narodowych (na przykładach wybranych krajów),
- sztuka aktorska w teatrze XVIII-wiecznym (na wybranych przykładach tekstów teoretycznych oraz biografii aktorskich),
- życie teatralne w Anglii w XVIII wieku – główne miejsca, nurty i twórcy,
- program reformy teatralnej Lessinga na tle teatru niemieckiego XVIII wieku,
- Carlo Goldoni i reforma komedii dell’arte,
- myśl teatralna Denisa Diderota (Paradoks o aktorze, Rozmowy o „Synu naturalnym”),
- ćwiczenia: omówienie i analiza wybranych tekstów źródłowych; omówienie wybranych tekstów dramatycznych przynależących do kluczowych dla XVIII wieku gatunków i ich odmian (dramat mieszczański, komedia łżawa, komedia poważna, tragedia domowa, opera balladowa etc.).
Cele kształcenia
Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zakończeniu modułu i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się osoba studiująca:
- zna i rozumie kluczowe zjawiska z zakresu historii teatru XVIII wieku, reprezentatywne dla tego okresu formy dramatyczne (i ich przykłady) oraz różnorodne uwarunkowania wpływające na sposób ich inscenizowania, jak również podstawowe metody ich badania, analizy i interpretacji oraz stosowną terminologię; zna dokonania najwybitniejszych twórców teatralnych tego okresu i rozumie ich znaczenie,
- potrafi rozpoznawać różne rodzaje przestrzeni teatralnych i konwencji scenicznych charakterystycznych dla XVIII-wiecznego teatru oraz najważniejsze formy i gatunki dramatyczne tego okresu, jak również dokonywać ich analizy i interpretacji z wykorzystaniem kontekstów literackich, historycznych i społeczno-politycznych,
- potrafi wykorzystać wiedzę i umiejętności do samodzielnego wykonywania złożonych zadań z zakresu historii teatru i dramatu XVIII wieku, wymagających kontekstowych odwołań do podstawowej wiedzy z zakresu pokrewnych dyscyplin nauk humanistycznych,
- jest gotowa do krytycznej oceny odbieranych treści (m.in. tekstów źródłowych) oraz uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych (na podstawie problematyki z zakresu historii teatru XVIII wieku).
Kryteria oceniania
Skala ocen:
bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobry poziom merytoryczny wiedzy dotyczącej najważniejszych zjawisk z zakresu historii teatru i dramatu XVIII wieku (popartej bardzo dobrą znajomością kontekstów, dramatów i literatury przedmiotowej) i umiejętności prezentowanych w odpowiedziach udzielanych podczas kolokwium/egzaminu.
dobry plus (db+; 4,5): jak wyżej, ale z możliwymi drobnymi niedociągnięciami i usterkami.
dobry (db; 4,0): dobry poziom merytoryczny wiedzy dotyczącej najważniejszych zjawisk z zakresu historii teatru i dramatu XVIII wieku (popartej dobrą znajomością kontekstów, dramatów i literatury przedmiotowej) i umiejętności prezentowanych w odpowiedziach udzielanych podczas kolokwium/egzaminu (możliwy szerszy zakres niedociągnięć).
dostateczny plus (dst+;3,5): zadowalający poziom merytoryczny wiedzy dotyczącej najważniejszych zjawisk z zakresu historii teatru i dramatu XVIII wieku oraz umiejętności prezentowanych podczas kolokwium/egzaminu; pojawiające się sporadyczne, ale istotne błędy wynikające ze słabszego opanowania wiedzy dotyczącej omawianych zagadnień i istotnych kontekstów, niepełnej znajomości dramatów i literatury przedmiotowej.
dostateczny (dst; 3,0): jak wyżej, przy czym istotne błędy wynikające ze słabej wiedzy dotyczącej najważniejszych zjawisk z zakresu historii teatru i dramatu XVIII wieku lub częściowego opanowania umiejętności pojawiają się podczas kolokwium/egzaminu w większej liczbie.
niedostateczny (ndst; 2,0): niewystarczający poziom merytoryczny wiedzy dotyczącej najważniejszych zjawisk z zakresu historii teatru i dramatu XVIII wieku i niezadowalająca jakość umiejętności prezentowanych podczas kolokwium/egzaminu; obecność rażących błędów, niewystarczająca znajomość literatury przedmiotowej, kontekstów i dramatów.
Zasady zaliczenia przedmiotu oraz kryteria oceniania wg skali stosowanej w UAM:
- zaliczenie ćwiczeń następuje na podstawie kolokwium pisemnego (obejmującego zagadnienia związane ze znajomością treści wymaganych tekstów dramatycznych, umiejętnościami ich analizowania i interpretowania oraz znajomością analizowanych źródeł) i jest warunkiem koniecznym przystąpienia do egzaminu,
- w zakres zagadnień, których znajomość jest wymagana podczas egzaminu, wchodzą treści omawiane zarówno na wykładzie, jak na ćwiczeniach,
- obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa, dopuszcza się dwie nieusprawiedliwione nieobecności (4 godziny zajęć). Usprawiedliwione nieobecności przekraczające ten limit należy odrobić w formie ustalonej z osobą prowadzącą zajęcia, jednak poza szczególnymi przypadkami losowymi (za zgodą dziekana) osoby, które opuszczą więcej niż 10 godzin zajęć, nie uzyskają zaliczenia.
Literatura
Zalecana literatura:
Opracowania ogólne:
M. Berthold, Historia teatru, przeł. D. Żmij-Zielińska, Warszawa 1980 (tu rozdział: Epoka mieszczańska, s. 383-457).
Historia teatru, pod red. J. R. Browna, przeł. H. Baltyn-Karpńska, Warszawa 1999 (tu rozdział: P. Holland, M. Patterson, Teatr XVIII wieku, s. 255-298).
A. Nicoll, Dzieje dramatu. Od Ajschylosa do Anouilha, przeł. H. Krzeczkowski, W Niepokólczycki, J. Nowacki, Warszawa 1962 (tu część VI: Wiek ogłady, filozofii i sentymentalizmu, s. 332-384).
D. Ratajczakowa, Galeria gatunków widowiskowych, teatralnych i dramatycznych, Poznań 2015 (wybrane rozdziały).
D. Ratajczakowa, Teatr i dramat europejski w XVIII wieku, w: tejże, W krysztale i w płomieniu. Studia i szkice o dramacie i teatrze, t. 1, Wrocław 2006, s. 305-341.
Teorie dramatyczne Oświecenia francuskiego, przeł. i oprac. E. Rzadkowska, Wrocław 1958, s. 5-71.
Teksty źródłowe:
C. Goldoni, Teatr komediowy, tłum., oprac. oraz wstęp J. Dygul, Gdańsk 2011.
F. Lang, O działaniu scenicznym, tłum. i komentarz Justyna Zaborowska-Musiał, red. naukowa i wstęp B. Judkowiak, Gdańsk 2010.
G.E. Lessing, Dramaturgia hamburska, przeł. i oprac. O. Dobijanka-Witczakowa, Warszawa 1956.
F. Riccoboni, Sztuka teatru, tłum., oprac. oraz wstęp M. Dębowski, Gdańsk 2005.
Teksty dramatyczne:
P. de Beaumarchais, Wesele Figara, przeł. T. Boy-Żeleński (wyd. dowolne).
J. Gay, Opera żebracza, przeł. J. Żuławski, Warszawa 1959.
C. Goldoni, Kawiarenka wenecka, w: tegoż, Kawiarenka wenecka. Mirandolina, przeł. Z. Jachimecka, oprac. M. Brahmer, Wrocław 1951 (BN II/69).
A.R. Lesage, Turcaret, czyli finansista, przeł. T. Boy-Żeleński, wstęp i oprac. A. Jakubiszyn, Wrocław 1951 (BN II/68).
G.E. Lessing, Minna von Barnhelm, czyli Żołnierska dola, przeł. H. Zymon-Dębicki, oprac. O. Dobijanka, Wrocław 1958 (BN II/112).
G. Lillo, Kupiec londyński, w: Angielski dramat mieszczański XVIII wieku, przeł. i oprac. G. Sinko, Wrocław 1955 (BN II/95)
P. Marivaux, Igraszki trafu i miłości, przeł. T. Żeleński, [w:] idem, Pułapka miłości. Arlekin w szkółce miłości. Igraszki trafu i miłości, przeł. i oprac. T. Żeleński, Warszawa [b. d. w.], s. 113-174;
F. Schiller, Zbójcy, przeł. F. Konopka, oprac. O. Dobijanka-Witczakowa, Wrocław 1986.
Wolter, Syn marnotrawny, przeł. S. Trembecki, oprac. J. Adamski, Wrocław 1951 (BN II/63).
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: