Archeologia regionów i stref kulturowych_część 1 19-ARSK1-11-ArchU
Wykład "Archeologia regionów i stref kulturowych, część 1: paleolit - neolit - eneolit" zakończony wspólnym egzaminem, składający się z dwóch części, zatytułowanych:
- Węzłowe problemy archeologii w Europie Środkowej: paleolit-neolit
- Węzłowe problemy archeologii w Europie Środkowej i Wschodniej: neolit-eneolit
Kurs przeznaczony jest dla studentów, którzy uzyskali już podstawowe wykształcenie przede wszystkim z zakresu archeologii lub innej dyscypliny (na studiach pierwszego stopnia), i którzy wykazują się wystarczającą dojrzałością i wiedzą do podejmowania własnych problemów badawczych.
Węzłowe problemy archeologii w Europie Środkowej: paleolit-neolit
Wybrane tematy kluczowe– niezbędne do podjęcia pogłębionych studiów szczegółowych epoki kamienia w Europie Środkowej (paleolit dolny a środkowy, paleolit górny a schyłkowy, kontrowersje wokół mezolitu, neolityzacja, kompleks kultur wstęgowych, kompleks kultur pucharowych).
Węzłowe problemy archeologii w Europie Środkowej i Wschodniej: neolit-eneolit
Prezentacja innowacyjnych kierunków w studiach nad problematyką pogranicza Zachodu i Wschodu Europy (etapy rozwoju społeczeństw subneolitycznych – neolitycznych/eneolitycznych oraz wczesnobrązowych). Zestaw eksponowanych problemów obejmuje projekty badawcze w istotnym zakresie korygujące klasyczne ujęcia, prezentowane, między innymi, w podstawowym kursie archeologii powszechnej. Preferowane są programy mogące pełnić rolę ofert intelektualnych Instytutu Prahistorii UAM.
Cele kształcenia
Kierunek studiów
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Węzłowe problemy archeologii w Europie Środkowej: paleolit – neolit
Jako efekty kształcenia student zna najważniejsze etapy w procesie rozwoju człowieka w epoce kamienia (paleolit – neolit) i ich najnowszą interpretację. Rozumie znaczenie tych momentów kluczowych dla rozwoju kultury ludzkiej. Potrafi użyć swej wiedzy do rozwiązywania problemów szczegółowych.
Węzłowe problemy archeologii w Europie Środkowej i Wschodniej: neolit-eneolit
Celem wykładu jest przygotowanie studenta do wyboru samodzielnych zadań badawczych (etapy magisterski i doktorancki). Przedkładana oferta uzupełnia „klasyczny”, bałkańsko-środkowoeuropejski, obraz prahistorii Europy (tzw. Starej Europy, w ujęciu M. Gimbutas), wyniesiony z obiegowego dla dydaktyki uniwersyteckiej zestawu syntez-lektur (por. Prahistoria Ziem Polskich). W konstrukcji wykładu dostrzec należy reakcję na nowe szanse współpracy naukowej, na styku Zachodu i Wschodu Europy, uformowane w ostatnim dwudziestoleciu.
W efekcie wykładu student posiada zaawansowaną wiedzę o najważniejszych etapach w procesie rozwoju społeczeństw subneolitu/neolitu i epok wczesnego metalu na pograniczu Zachodu i Wschodu Europy oraz potrafi użyć swej wiedzy do rozwiązywania problemów szczegółowych.
Kryteria oceniania
Egzamin
Literatura
Węzłowe problemy archeologii w Europie Środkowej: paleolit-neolit.
- Jankowska D., Społeczności strefy południowo-zachodniobałtyckiej w dobie neolityzacji, Poznań 1990.
- Kobusiewicz M., Ludy zbieracko-łowieckie północno-zachodniej Polski, Poznań 1999.
- Kośko A., Udział południowo-wschodnioeuropejskich wzorców kulturowych w rozwoju niżowych społeczeństw kultury pucharów lejkowatych. Grupa mątewska, Poznań 1981.
- Kruk J., Milisauskas S., Rozkwit i upadek społeczeństw rolniczych neolitu, Kraków 1999.
- Kruk J., Wzory przeszłości. Studia nad neolitem środkowym i późnym, Kraków 2008.
- Krzak Z., Megality Europy, Warszawa 1994.
- Nowak M., Drugi etap neolityzacji ziem polskich, Kraków 2009.
- Rzepecki S., U źródeł megalityzmu w kulturze pucharów lejkowatych, Łódź 2011.
- Wierzbicki J., Symbolika wody w ornamentyce naczyń ceramicznych kultury pucharów lejkowatych, [w:] A. Jaszewska, A. Michalak (red.), Woda — żywioł ujarzmiony i nieujarzmiony, Zielona Góra 2015, s. 19–39.
Węzłowe problemy archeologii w Europie Środkowej i Wschodniej: neolit-eneolit.
1. J. Czebreszuk, M. Krywalcewicz, P. Makarowicz (red.), Od neolitu do początków epoki brązu, Poznań 2001.
Artykuły: J. Czebreszuk; M. Daszkiewicz, D. Prinke; D. Gaskevič; M. Gaździk, B. Jozwiak; W. Gumiński; V. Kločko; A. Kośko; P. Makarowicz; M. Szmyt.
2. A. Kośko, M. Szmyt (red.), Nomadyzm a pastoralizm w miedzyrzeczu Wisły i Dniepru (neolit, eneolit, epoka brązu), Poznań 2004.
Artykuły: J. Górski, P. Makarowicz; A. Kośko, M. Szmyt; J. Kruk; S. Kadrow; V. Kločko; M. Makohonienko; A. Marciniak; V. Otroščenko; M. Szmyt.
3. M. Dębiec, M. Wołoszyn (red.), U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej: pogranicze polsko-ukraińskie w perspektywie badań archeologicznych, Rzeszów 2007.
Artykuły: A. Pelisiak; M. Rybicka.
4. J. Bednarczyk, J. Czebreszuk, P. Makarowicz, M. Szmyt (red.), Na pograniczu światów. Studia pradziejów międzymorza bałtycko-pontyjskiego, Poznań 2008.
Artykuły: L. Domańska, S. Rzepecki; P. Hauser; S. Kadrow; J. Kruk; J. J. Langer, S. Pietrzak; J. Machnik; P. Makarowicz; D. Prinke; K. Ślusarska; P. Włodarczak.
5. M. Ignaczak, A. Kośko, M. Szmyt (red.), Między Bałtykiem a Morzem Czarnym. Szlaki międzymorza IV-I tys. przed Chr., Poznań 2011.
Artykuły: V. Kločko, A. Kośko; A. Kośko, V. Kločko; A. Kośko, M. Szmyt; J. Machnik; P. Makarowicz; M. Makohonienko; V. Otroščenko; W. Rączkowski; K. Ślusarska; W. Tyborowski.
6. U. Stankiewicz, A. Wawrusiewicz (red.), Na rubieży kultur. Badania nad okresem neolitu i wczesną epoką brązu, Białystok 2011.
Atrykuły: B. Józwiak, S. Domaradzka; W. Gumiński; A. Kośko; M. Kryvalcevič; S. Kukawka; V. Lakiza; P. Makarowicz; M. Rybicka, A. Sznajdrowska.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: