Językoznawstwo ogólne 15-JO-11
1. Wprowadzenie do badań nad językiem: strukturalne i pozastrukturalne obszary badań nad językiem, nauki pokrewne i powiązane z językoznawstwem;
2. Powstanie języka i podejścia do języka: wczesne idee, teorie antropologiczne, ewolucjonizm, dane archeologiczne a ewolucja języka;
3. Semiotyka i cechy języka: teoria znaku, język jako system znaków arbitralnych, onomatopeja, trójkąt semiotyczny, cechy języka ludzkiego;
4. Semantyka: semantyka leksykalna, znaczenie w ujęciu naturalistycznym, kognitywnym i behawioralnym, analiza komponencyjna, Naturalny Metajęzyk Semantyczny i uniwersalia semantyczne, teoria prototypów, relacje semantyczne;
5. Pragmatyka: kontekst a język, presupozycja, implikatura, akty mowy, teoria 'twarzy', grzeczność i niegrzeczność językowa;
6. Analiza Dyskursu: językoznawstwo funkcjonalne, dyskurs jako poziom struktury (budowa tekstu, kryteria tekstualności), jako użycie języka (analiza konwersacyjna) i jako praktyka społeczna (CDA: język a władza, język a tożsamość)
7. Socjolingwistyka: odmiany geograficzne i społeczne języka; język a dialekt a akcent, czynniki socjolingwistyczne a zmienne; sieci społeczne, standard jezykowy;
8. Psycholingwistyka i neurolingwistyka: rozwój mowy u dziecka w ujęciu behawiorystycznym, generatywistycznym i kognitywnym (Critical Period Hypothesis); "dzikie" dzieci, gen FOX2P, język a mózg, zaburzenia mowy i języka; bilingwizm.
9. Kontakt językowy: superstratum, wybrane konsekwencje kontaktu językowego: zmiana kodów, zapożyczenia; pidginizacja i kreolizacja; wymieranie języków świata;
10. Zmiana językowa: językoznawstwo diachroniczne, podejścia deistyczne, strukturalne, ewolucjonistyczne i kognitywne, źródła i typy zmiany językowej, gramatykalizacja, leksykalizacja, pragmatykalizacja;
11. Język i kultura: język a myśl, język a rzeczywistość; hipoteza Sapira i Whorfa, nazewnictwo kolorów; uniwersalia językowe;
Cele kształcenia
Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć
Kierunek studiów
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2018/SZ: | W cyklu 2021/SZ: | W cyklu 2020/SZ: |
Efekty kształcenia
Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student potrafi:
1. Przedstawić i porównać różne nurty językoznawstwa.
2. Definiować podstawowe pojęcia z zakresu językoznawstwa.
3. Zilustrować przykładami podstawowe pojęcia z zakresu językoznawstwa.
4. Nazwać najważniejszych językoznawców i przypisać im typ badań.
5. Posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami teoretycznymi przy analizie problemów i przykładów.
6. Prowadzić notatki z wykładów i organizować materiał.
7. Być świadomym specyfiki ludzkiego języka i komunikacji, kontrowersji i opinii na temat języka, oraz formułować własne oceny.
Kryteria oceniania
Formujące - testy online po niektórych wykładach na platformie Moodle.
Podsumowujące – pisemny egzamin końcowy.
Dodatkowe punkty za udział w eksperymentach prowadzonych na WA.
Literatura
Fromkin, Victoria and Robert Rodman. 2003 [1974]. An introduction to language. New York: Holt, Rinehart & Wilson.
O’Grady, William et al. 2003. Contemporary linguistics. An introduction. London: Longman.
Crystal, David. 1997. The Cambridge encyclopedia of language. Cambridge: CUP.
Yule, G. 2006 [1991]. The study of language. Cambridge: CUP.
Literatura dodatkowa
Aitchison, Jean. 2008 (3rd edition). The articulate mammal. Cambridge: Routledge. (Chapt. 2)
Aronoff, Mark and Janie Rees-Miller (eds.) 2000. The handbook of linguistics. Oxford: Blackwell.
Bussmann, Hadumod. 1996. Routledge dictionary of language and linguistics. London: Routledge.
Crystal, David. 1995. The Cambridge encyclopedia of the English language. Cambridge: CUP.
Lewandowska-Tomaszczyk, Barbara (ed.) 1988. Ways to language. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Lyons, John. 1982. Language and linguistics. Cambridge: CUP.
Trask, R.L. 1995. Language. The basics. London: Routledge.
Trask,R.L. 1998. Key concepts in language and linguistics. London: Routledge.
Trask,R.L. 1997. A student's dictionary of language and linguistics. London: Routledge.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: