Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej z grupą 13-PSL5OMPO
Podstawowe pojęcia, założenia i terminologia w pracy opiekuńczo – wychowawczej: wychowanie, opieka, metodyka pracy opiekuńczo – wychowawczej, opieka jako kategoria rodzinna, moralna, prawna, wychowawcza. Relacje opieka a wychowanie, wychowanie przez opiekę, zakres wychowania przez opiekę, zasady opieki wychowawczej. Sytuacja wychowawcza i opiekuńcza
Interakcje międzyludzkie analiza z punktu widzenia różnych koncepcji, spostrzeganie – źródła spostrzeżeń, spostrzeganie cech partnerów (proces atrybucji), interakcja wychowawcza, modele prawidłowej i nieprawidłowej interakcji, wychowawca manipulator, wychowawca pomagający w rozwoju
Problematyka małych grup społecznych: pojęcie grupy, cele, normy, struktura, więzi grupowe – charakterystyka. Osobotwórczy wpływ grupy na jednostkę. Mechanizmy oddziaływania grupy na jednostkę. Grupa jako szansa albo zagrożenie w rozwoju dziecka.
Klasa szkolna jako grupa społeczna. Kierunki pracy wychowawcy z grupą. Kierowanie/zarządzanie grupą: poznawanie, ustalanie reguł, organizacja czasu, organizacja przestrzeni, integracja grupy, wzmacnianie pozycji w grupie Poznawanie się uczniów, kreowanie relacji w grupie – poczucie własnej wartości, empatia, emocje.
Praca wychowawcza a zdobywanie informacji – miejsce rozpoznania w procesie wychowawczym, dziedziny rozpoznania, zasięg działań rozpoznawczych, opracowanie i wykorzystanie Diagnoza – zasady, uwarunkowania procesu diagnostycznego, charakterystyka wybranych technik. Zjawiska zachodzące w zespole wychowanków – cele, role, struktura, normy, przywództwo. Badanie socjometryczne i jego analiza. Środowisko społeczne i zajęcia pozaszkolne – zainteresowania, czas wolny – rozpoznawanie
Komunikacja interpersonalna w grupie – wyjaśnienia terminologiczne, bariery w zakresie efektywnego porozumiewania. Trening umiejętności komunikacyjnych, ćwiczenia praktyczne w zakresie skutecznego porozumiewania się w grupie.
Teoretyczne podstawy metod, technik oraz form wychowania i opieki. Kryteria doboru metod. Warunki skuteczności i możliwości stosowania
Problemy związane z dyscypliną w procesie opieki i wychowania, modele dyscypliny
Zagrożenia dla procesu rozwoju, wychowania i opieki we współczesnym świecie. Trudności wychowawcze i opiekuńcze. Istota, przyczyny, rozmiary, przejawy, sposoby zapobiegania. Przemoc w wychowaniu istota, przyczyny, przejawy, rozmiary, sposoby zapobiegania. Przemoc w szkole. Szkoła bez przemocy - działania
Kompetencje opiekuna - wychowawcy. W poszukiwaniu dobrego pedagoga, opiekuna, wychowawcy. Wychowawca – jego predyspozycje, zadania, zasady pracy.
Profilaktyka – potrzeba działań profilaktycznych, elementy działania profilaktycznego, czynniki ryzyka i czynniki chroniące, poziomy profilaktyki, strategie profilaktyczne.
Współpraca z rodzicami – cele, zadania, formy, modele. Środowisko rodzinne – poznawanie właściwości. Organizacja spotkań z rodzicami.
W cyklu 2020/SZ:
Treści kształcenia: Podstawowe pojęcia, założenia i terminologia w pracy opiekuńczo – wychowawczej: wychowanie, opieka, metodyka pracy opiekuńczo – wychowawczej, opieka jako kategoria rodzinna, moralna, prawna, wychowawcza. Relacje opieka a wychowanie, wychowanie przez opiekę, zakres wychowania przez opiekę, zasady opieki wychowawczej. Sytuacja wychowawcza i opiekuńcza. |
W cyklu 2021/SZ:
Treści kształcenia: Podstawowe pojęcia, założenia i terminologia w pracy opiekuńczo – wychowawczej: wychowanie, opieka, metodyka pracy opiekuńczo – wychowawczej, opieka jako kategoria rodzinna, moralna, prawna, wychowawcza. Relacje opieka a wychowanie, wychowanie przez opiekę, zakres wychowania przez opiekę, zasady opieki wychowawczej. Sytuacja wychowawcza i opiekuńcza. |
Cele kształcenia
Kierunek studiów
Kod ECTS
Liczba godzin przedmiotu
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Zna podstawowe terminy pedagogiczne pozwalające analizować zjawiska opiekuńczo – wychowawcze.
Zna współczesne poglądy dotyczące istoty wychowania i opieki, właściwości oraz wieloaspektowe podstawy (wymiary) procesu wychowania i opieki pozwalające na planowanie (projektowanie) działalności opiekuńczo - wychowawczej.
Rozróżnia style i postawy wychowawcze, metody i techniki oraz formy wychowania i opieki - potrafi je analizować w odniesieniu do sytuacji opiekuńczo -wychowawczych.
Potrafi zademonstrować umiejętności diagnostyczne, komunikacyjne, organizacyjne w zakresie planowania i organizowania działań własnych i wychowanka, a także współpracy w relacjach międzyludzkich.
Zdobywa umiejętność kreatywnego rozwiązywania problemów opiekuńczo - wychowawczych i radzenia sobie w trudnych sytuacjach z uczniami i rodzicami.
Kryteria oceniania
Egzamin pisemny
Projekt
Raport
Prezentacja multimedialna
Literatura
• Clifford H.Edwards – „Dyscyplina i kierowanie klasą”, Wyd. PWN, Warszawa 2000.
• Dąbrowski Zdzisław – „Pedagogika opiekuńcza w zakresie” tom 1 i 2,Wyd. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2000.
• Gajewska Grażyna, „Pedagogika opiekuńcza. Elementy metodyki”, Wyd. PEKW „GAJA”, Zielona Góra 2009.
• Janowski Andrzej – „Pedagogika praktyczna”, Wyd. Fraszka Edukacyjna Sp.z o.o., Warszawa 2004.
• Janowski Andrzej – „Psychologia społeczna a zagadnienia wychowania”, Wyd. Zakład Narodowy im Ossolińskich, Wrocław 1980.
• Janowski Andrzej –„Poznawanie uczniów. Zdobywanie informacji w pracy wychowawczej”, Wyd. Fraszka Edukacyjna Sp. z o.o., Warszawa 2002.
• Jarosz Ewa, Wysocka Ewa – „Diagnoza psychopedagogiczna – podstawowe problemy i rozwiązania”
• Kamińska U., „Zarys metodyki pracy opiekuńczo-wychowawczej w rodzinnych i instytucjonalnych formach wychowania”, Wyd. UŚ, Katowice 2004
• Kinga Kaleta, Justyna Mróz – „Psychologiczne aspekty trudności w wychowaniu dzieci z zaburzeniami rozwoju i zachowania”
• Marzec H., „Działania opiekuńczo-wychowawcze wobec dziecka w rodzinach zamożnych i ubogich: analiza porównawcza”, wyd. Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce 2011.
W cyklu 2020/SZ:
• Rylke Hanna, Klimowicz Grażyna – „Szkoła dla ucznia. Jak uczyć życia z ludźmi”, Wyd. WSiP, Warszawa 1992. |
W cyklu 2021/SZ:
• Rylke Hanna, Klimowicz Grażyna – „Szkoła dla ucznia. Jak uczyć życia z ludźmi”, Wyd. WSiP, Warszawa 1992. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: