Historia idei i doktryn estetycznych 13-LSL3XHID11

Celem modułu jest przekazanie uporządkowanej wiedzy związanej z ideami kulturotwórczymi i doktrynami estetycznymi, które miały bezpośredni związek ze sztuką od starożytności do XIX wieku; wyjaśnianie łączności refleksji teoretycznej z artystyczną praxis; odkrywanie obszaru problemów, zainteresowań, świadomości estetycznej i założeń ideowych artystów i odbiorców sztuk plastycznych w poszczególnych okresach historycznych; wyrobienie praktycznej umiejętności analizy źródłowych tekstów teoretycznych, oraz rozwijanie umiejętności wypowiadania się o sztuce zgodnie ze standardami współczesnej humanistyki i wyrobienie umiejętności samodzielnej pracy prowadzącej do opracowania tematu ustnego i pisemnego w oparciu o różnorodne, wielokierunkowe źródła, z umiejętnością naukowego opracowania tekstu. Duży nacisk jest położony na samodzielną analizę tekstów źródłowych, ich rozumienie w kontekście sytuacji kulturowej i artystycznej.
Treści kształcenia:
Estetyka i teoria sztuki w starożytności. Analiza tekstów źródłowych i dzieł sztuki starożytnej (Sokrates, Platon, Arystoteles, teoria architektury greckiej, pojęcia Witruwiusza, rzymska teoria sztuki; rzeźba grecka, architektura, sztuka rzymska) ze wskazaniem ich kontekstów i związków.
Wpływ antyku i religii chrześcijańskiej na kształtowanie refleksji estetycznej w okresie późnego Cesarstwa i we wczesnym średniowieczu. Analiza tekstów źródłowych i dzieł sztuki wczesnochrześcijańskiej (Pismo Św., Ojcowie Kościoła, Św. Augustyn, spór o obrazy, malarstwo katakumbowe, pierwsze bazyliki i mozaiki, ikona) ze wskazaniem ich kontekstów i związków.
Chrześcijański charakter estetyki i teorii sztuki średniowiecza. Analiza tekstów źródłowych i dzieł sztuki romańskiej i gotyckiej ( spór Sugera z Bernardem, teoria sztuki średniowiecza, rzeźba i architektura, malarstwo gotyckie) ze wskazaniem ich kontekstów i związków.
Estetyka i teoria sztuki Odrodzenia. Analiza traktatów renesansowych i dzieł sztuki renesansu (Alberti, Vasari, Leonardo da Vinci, Michał Anioł, Rafael) ze wskazaniem ich kontekstów i związków.
Estetyka i teoria sztuki w okresie baroku. Analiza tekstów źródłowych i dzieł sztuki barokowej (Manieryzm, ikonologia i emblematyka, Pousin, Rubens) ze wskazaniem ich kontekstów i związków.
Klasycyzm i akademizm. Analiza tekstów źródłowych i dzieł sztuki klasycystycznej ( teoria akademii, J.L. Dawid, Winckelmann) ze wskazaniem ich kontekstów i związków.
Teoria sztuki XIX wieku. Analiza tekstów źródłowych i dzieł sztuki europejskiej i polskiej romantyzmu, realizmu, akademizmu ze wskazaniem ich kontekstów i związków.
Awangarda i teoria sztuki w końcu XIX i początkach XX wieku. Analiza tekstów źródłowych i dzieł sztuki impresjonizmu, postimpresjonizmu i modernizmu ze wskazaniem ich kontekstów i związków.

Cele kształcenia

- przekazanie uporządkowanej wiedzy historycznej związanej z ideami kulturotwórczymi i doktrynami estetycznymi, które miały bezpośredni związek ze sztuką; - wskazanie łączności refleksji teoretycznej z artystyczną praxis; - wyrobienie praktycznej umiejętności analizy źródłowych tekstów teoretycznych, oraz rozwijanie umiejętności wypowiadania się o sztuce zgodnie ze standardami współczesnej humanistyki; - rozwinięcie umiejętności samodzielnej pracy prowadzącej poprzez zebranie materiałów do opracowania tematu ustnego i pisemnego w oparciu o różnorodne, wielokierunkowe źródła

Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć

Tego typu materiały są udostępniane w pracowni.

Kierunek studiów

Edukacja artystyczna w zakresie sztuk plastycznych

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

Wykład problemowy, prezentacja multimedialna,prezentacja przygotowanych samodzielnie tematów problemowych wykazujących związki między dziełem sztuki a refleksją teoretyczną, analiza tekstów źródłowych i dzieł sztuki,ćwiczenia z analizy prezentowanych tekstów źródłowych,ćwiczenia z analizy prezentowanych dzieł sztuki pod kątem zawartych w nich refleksji teoretycznych,Wskazanie opracowanego tematu, omówienie sposobu jego realizacji, omówienie podczas dyskusji postępów prac nad opracowywanym zagadnieniem, dyskusja dydaktyczna sprawdzająca umiejętność argumentacji i krytycznej interpretacji informacji

Nakład pracy studenta (punkty ECTS)

Poziom przedmiotu

I stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

II rok

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

Posiadanie wiedzy z historii, języka polskiego i wiedzy o kulturze na poziomie szkoły średniej

Koordynatorzy przedmiotu

Iwona Barańska

Efekty kształcenia

HID_01 - Zna idee kulturotwórcze i doktryny estetyczne charakterystyczne dla poszczególnych okresów w dziejach sztuki;
HID_02 - Charakteryzuje związki pomiędzy dziełem sztuki a refleksją teoretyczną i estetyczną od starożytności do końca XIX wieku;
HID_03 - Analizuje teksty źródłowe z zakresu teorii sztuki i estetyki;
HID_04 - Analizuje konkretne dzieła sztuki pod kątem zawartej w nich refleksji teoretycznej;
HID_05 - Samodzielnie zbiera, analizuje, argumentuje i interpretuje krytycznie informacje;
HID_06 - Wykorzystuje w podstawowym zakresie warsztat naukowy tworząc prace pisemne i wystąpienia ustne na temat idei estetycznych i teorii sztuki zawartych w dziełach sztuki

Kryteria oceniania

metody oceniania:
F /ocena formująca/- sprawdzenie wiedzy z historii idei i doktryn estetycznych w formie ustnej podczas zajęć – dyskusja, analiza tekstów i dzieł sztuki, ocena samodzielnej pracy studenta w toku zajęć, udział w dyskusji, analiza jego wypowiedzi,- poprawności opracowania tematu, przedstawionego materiału źródłowego i ikonograficznego, prezentacji multimedialnej, obserwacja studenta, obserwacja pracy studenta, ocena umiejętności rozumienia analizowanych tekstów źródłowych pod kątem rozumienia języka wypowiedzi, pojęć i znaczenia ideowego,obserwacja pracy studenta, ocena umiejętności analizy dzieła sztuki i wskazania w nim elementów związanych z teorią sztuki, ocena umiejętności sformułowania tematu, kompletności zebranych informacji, umiejętności krytycznej oceny zebranych informacji,ocena umiejętności naukowego opracowania tekstu, opanowania zasad warsztatu naukowego.
P /podsumowująca/:
egzamin pisemny z zakresu omawianego materiału, ocena przygotowanego i zaprezentowanego tematu pod kątem samodzielności jego opracowania, ocena przygotowanej pracy semestralnej pod kątem zastosowania warsztatu naukowego
Kryteria oceniania:
bardzo dobry (bdb; 5,0):
student w znakomitym stopniu zna idee kulturotwórcze i doktryny estetyczne charakterystyczne dla poszczególnych okresów w dziejach sztuki, charakteryzuje związki pomiędzy dziełem sztuki a refleksją teoretyczną i estetyczną od starożytności do końca XIX wieku, bezbłędnie analizuje teksty źródłowe z zakresu teorii sztuki i estetyki i konkretne dzieła sztuki pod kątem zawartej w nich refleksji teoretycznej, zbiera, analizuje, argumentuje i interpretuje krytycznie informacje wykazując się bardzo dużą samodzielnością myślenia, wykorzystuje bezbłędnie warsztat naukowy, tworząc prace pisemne i wystąpienia ustne na temat idei estetycznych i teorii sztuki zawartych w dziełach sztuki
dobry plus (+db; 4,5):
student w stopniu bardzo dobrym zna idee kulturotwórcze i doktryny estetyczne charakterystyczne dla poszczególnych okresów w dziejach sztuki, charakteryzuje związki pomiędzy dziełem sztuki a refleksją teoretyczną i estetyczną od starożytności do końca XIX wieku, bardzo dobrze analizuje teksty źródłowe z zakresu teorii sztuki i estetyki i konkretne dzieła sztuki pod kątem zawartej w nich refleksji teoretycznej, zbiera, analizuje, argumentuje i interpretuje krytycznie informacje wykazując się dużą samodzielnością myślenia, wykorzystuje bardzo dobrze warsztat naukowy, tworząc prace pisemne i wystąpienia ustne na temat idei estetycznych i teorii sztuki zawartych w dziełach sztuki.
dobry (db; 4,0):
student w stopniu dobrym zna idee kulturotwórcze i doktryny estetyczne charakterystyczne dla poszczególnych okresów w dziejach sztuki, charakteryzuje związki pomiędzy dziełem sztuki a refleksją teoretyczną i estetyczną od starożytności do końca XIX wieku, z niewielkimi błędami analizuje teksty źródłowe z zakresu teorii sztuki i estetyki i konkretne dzieła sztuki pod kątem zawartej w nich refleksji teoretycznej, zbiera, analizuje, argumentuje i interpretuje krytycznie informacje wykazując się samodzielnością myślenia, wykorzystuje poprawnie warsztat naukowy, tworząc prace pisemne i wystąpienia ustne na temat idei estetycznych i teorii sztuki zawartych w dziełach sztuki.
dostateczny plus (+dst; 3,5):
student w stopniu zadowalającym, ale ze znacznymi niedociągnięciami zna idee kulturotwórcze i doktryny estetyczne charakterystyczne dla poszczególnych okresów w dziejach sztuki, zadowalająco ale ze znacznymi niedociągnięciami charakteryzuje związki pomiędzy dziełem sztuki a refleksją teoretyczną i estetyczną od starożytności do końca XIX wieku, zadowalająco, choć z pewnymi błędami analizuje teksty źródłowe z zakresu teorii sztuki i estetyki i konkretne dzieła sztuki pod kątem zawartej w nich refleksji teoretycznej, zbiera, analizuje, argumentuje i interpretuje krytycznie informacje, ale nie wykazuje się w pełni samodzielnością myślenia, wykorzystuje zadowalająco, choć z pomocą warsztat naukowy, tworząc prace pisemne i wystąpienia ustne na temat idei estetycznych i teorii sztuki zawartych w dziełach sztuki.
dostateczny (dst; 3,0):
student w stopniu zadowalającym, ale z licznymi błędami zna idee kulturotwórcze i doktryny estetyczne charakterystyczne dla poszczególnych okresów w dziejach sztuki, zadowalająco, ale z licznymi błędami charakteryzuje związki pomiędzy dziełem sztuki a refleksją teoretyczną i estetyczną od starożytności do końca XIX wieku, ma trudności przy analizie tekstów źródłowych z zakresu teorii sztuki i estetyki i konkretnych dzieł sztuki pod kątem zawartej w nich refleksji teoretycznej, ma trudności przy zbieraniu, analizie, argumentowaniu i interpretacji krytycznej informacji, nie wykazuje się w pełni samodzielnością myślenia, wykorzystuje z pomocą warsztat naukowy tworząc prace pisemne i wystąpienia ustne na temat idei estetycznych i teorii sztuki zawartych w dziełach sztuki.
niedostateczny (ndst; 2,0):
student w stopniu niezadowalającym zna idee kulturotwórcze i doktryny estetyczne charakterystyczne dla poszczególnych okresów w dziejach sztuki, nie potrafi scharakteryzować związków pomiędzy dziełem sztuki a refleksją teoretyczną i estetyczną od starożytności do końca XIX wieku, nie opanował umiejętności analizy tekstów źródłowych z zakresu teorii sztuki i estetyki i konkretnych dzieł sztuki pod kątem zawartej w nich refleksji teoretycznej, nie potrafi zbierać, analizować, argumentować i interpretować krytycznie informacji, nie wykazuje się samodzielnością myślenia, nie potrafi wykorzystać warsztatu naukowego tworząc prace pisemne i wystąpienia ustne na temat idei estetycznych i teorii sztuki zawartych w dziełach sztuki.

Literatura

1 W. Tatarkiewicz, Dzieje sześciu pojęć, PWN 2011. – wybrane fragmenty
2.W. Tatarkiewicz, Historia estetyki, t. 1-3 , PWN 2015 -2017. – wybrane fragmenty
3. Myśliciele, kronikarze i artyści o sztuce, Od starożytności do 1500r., (Wybór i oprac.) Jan Białostocki, 2003. – wybrane fragmenty
4.Teoretycy, pisarze i artyści o sztuce 1500 – 1600, (wybór i oprac.) Jan Białostocki, Słowo/Obraz/Terytoria 2007. Dostępna również pdf - https://bon.edu.pl/media/book/pdf/Teoretycy_historiografowie_i_artysci-MP.pdf – wybrane fragmenty
5.Teoretycy, historiografowie i artyści o sztuce 1600 – 1700, (wybrał i opracował) Jan Białostocki, (red. naukowa i uzupełnienia) Maria Poprzęcka i Antoni Ziemba, - dostępna w pdf - https://bon.edu.pl/media/book/pdf/Teoretycy_historiografowie_i_artysci-MP.pdf – wybrane fragmenty
6. E. Grabska, M. Morawska, Teoretycy, pisarze i artyści o sztuce 1700 – 1870, Warszawa 1987– wybrane fragmenty
7. E. Grabska, M. Morawska, Artyści o sztuce. Od van Gogha do Picassa, Warszawa 1969– wybrane fragmenty
9. U. Eco, Sztuka i piękno w średniowieczu, Znak 2006.– wybrane fragmenty
10. J. Białostocki, Refleksje i syntezy , PWN 1978 – 1987.– wybrane fragmenty
11. E. Grabska, Moderniści o sztuce , PWN 1971.– wybrane fragmenty

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 13-LSL3XHID11 w USOSweb