Podstawy pedagogiki dla nauczycieli 12-PPed-1W
Treści programowe dla zajęć/przedmiotu:
Zjawisko wychowania i jego relacje wobec enkulturacji, socjalizacji, edukacji, opieki, kształcenia. Struktura i dynamika procesu wychowania
Sposoby myślenia o wychowaniu wyodrębnione ze względu na przyjmowane w nich założenia dotyczące natury rozwoju człowieka (ich założenia filozoficzne i psychologiczne)
Specyfika interakcji edukacyjnych/wychowawczych: rodzaje interakcji nauczyciel-uczeń i ich edukacyjne/wychowawcze konsekwencje
Metody oddziaływania wychowawczego w pracy z uczniem/klasą
Zadania wychowawcy klasy i autorytet nauczyciela (rodzaje, konsekwencje, rozwojowo zróżnicowane potrzeby ucznia)
Modele współczesnej szkoły: od podejść tradycyjnych do alternatywnych. Ideologie edukacyjne i ich odzwierciedlenie w praktyce szkolnej
Zróżnicowanie koncepcyjne szkół alternatywnych: wybrane egzemplifikacje. Alternatywne formy edukacji (unschooling, edukacja domowa)
Ukryty program szkoły- identyfikacja przejawów, interpretacja, funkcje
Ocena jakości pracy placówki światowej (szkoły) z wykorzystaniem EWD. Wymierne i niewymierne efekty edukacyjne. EWD jako wskaźnik ewaluacyjny w analizach edukacyjnych.
Specjalne potrzeby edukacyjne, integracja, inkluzja – ustalenia definicyjne, charakterystyka praktyki szkolnej
Charakterystyka uczniów z SPE , ich funkcjonowanie w szkole i metody pracy z nimi
Międzynarodowe porównania systemów edukacji (potencjał i ograniczenia). Diagnoza osiągnięć systemu oświatowego na podstawie wyników badań OECD/PISA (przypadek Polski)
Efekty kształcenia
Po zakończeniu zajęć i potwierdzeniu osiągnięcia EU student /ka:
Zna i rozumie specyfikę, istotę oraz funkcje wychowania i jego aksjologiczne, filozoficzne i antropologiczne założenia
Zna i rozumie relacje zachodzące między rozwojem a wychowaniem, potrafi powiązać modele wychowania z określonymi koncepcjami rozwoju człowieka
Potrafi zanalizować interakcje nauczyciel-uczeń realizowane w różnych modelach wychowania, potrafi wskazać ich przejawy oraz ocenić skutki
Zna strukturę, właściwości i dynamikę procesu wychowania oraz metody oddziaływania wychowawczego, Rozumie mechanizmy wpływu oraz potencjał i ograniczenia każdej z metod
Zna i rozumie funkcje i cele edukacji szkolnej (na różnych jej szczeblach) we współczesnym społeczeństwie
Potrafi scharakteryzować przejawy ukrytego programu szkoły. Rozumie ich skutki i znaczenie
Potrafi omówić wybrane koncepcje szkół alternatywnych, zna alternatywne formy edukacji
Potrafi scharakteryzować tradycyjne i alternatywne podejście do edukacji szkolnej, potrafi tę wiedzę wykorzystać w analizie praktyki szkolnej (z uwzględnieniem różnych wymiarów tej analizy m. in.: filozofii kształcenia, organizacji procesu uczenia się – nauczania, relacji nauczyciel – uczeń)
Zna tematykę oceny jakości pracy szkoły (oraz systemu edukacyjnego) w świetle wyników pomiarów diagnostycznych
Zna i rozumie pojęcie specjalne potrzeby edukacyjne, edukacja włączająca, integracja i inkluzja. Rozumie konieczność dostosowywania procesu kształcenia do SPE uczniów (projektowania wsparcia, konstruowania indywidualnych programów). Potrafi scharakteryzować sytuację ucznia z SPE (niepełnosprawność fizyczna, intelektualna, zaburzenia ze spektrum autyzmu, ADHD, specyficzne trudności w uczeniu się)
Zna zasady pracy z uczniem z SPE, rozumie potrzebę doboru odpowiednich metod pracy do specjalnych potrzeb uczniów. Potrafi pracować z uczniami ze specjalnymi potrzebami w edukacyjnymi
Potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę pedagogiczną w analizie i interpretacji zjawisk życia szkolnego
Kryteria oceniania
Kryteria oceniania wg skali stosowanej w UAM:
5,0 – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
4,5 – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
4,0 – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
3,5 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami określone w efektach kształcenia tego modułu
3,0 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale z licznymi błędami określone w efektach kształcenia tego modułu
2,0 – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
Literatura
Zalecana literatura (wybrane fragmenty, wskazane w trakcie zajęć)
Appelt K., Osoba znacząca - cóż to znaczy?, „Remedium”, 2006, nr 7/8.
Brzezińska A.I., Psychologia wychowania, w: Psychologia. Podręcznik akademicki, red. J. Strelau, Gdańsk 2000.
Brzezińska, A., Dzieci z układu ryzyka. w: Ukryte piętno. Zagrożenia rozwoju w okresie dzieciństwa, A. Brzezińska, S. Jabłoński, M. Marchow (red.), Poznań 2003.
Dolata R., Edukacyjna wartość dodana jako metoda oceny efektywności nauczania, CKE 2007.
Guza A., Krzyżyk D. (red.), Praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych, Tom I, Kielce 2012.
Guza A., Niesporek-Szamburska B. (red.), Praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych, Tom II, Kielce 2012.
Janowski A., Pedagogika praktyczna. Zarys problematyki-zdrowy rozsądek-wyniki badań, Warszawa 2009.
Kaufman R. K., Autyzm. Przełom w podejściu, Białystok 2016.
Klim-Klimaszewska A., Praca z dzieckiem ryzyka dysleksji i dysgrafii, Warszawa 2015.
Kołakowski A., Pisula A., Sposób na trudne dziecko, Gdańsk 2007.
Limont W., Uczeń zdolny. Jak go rozpoznać i jak z nim pracować, Gdańsk 2012.
Łobocki M., Teoria wychowania w zarysie, Warszawa 2004.
Mazurkiewicz G., (red.) Jak być jeszcze lepszym? Ewaluacja w edukacji, Kraków 2012.
Meighan R., Socjologia edukacji, Toruń 1993.
Niemierko B., Diagnostyka edukacyjna: podręcznik akademicki, Warszawa 2009.
Nowak M. Teorie i koncepcje wychowania, Warszawa 2008.
Nowosad I., Kultura szkoły w rozwoju szkoły, Kraków 2019.
Nowotniak J., Ukryty program szkolnej rzeczywistości, Szczecin 2002.
Okoń W. , Dziesięć szkół alternatywnych, Warszawa 1997.
Schaffer H.R., Rozwój społeczny. Dzieciństwo i młodość, Kraków 2006.
Wiliński P., Dorośli jako autorytety dla dzieci i młodzieży, „Remedium”, 2005, nr 11/12.
Żłobicki W., Ukryty program w edukacji. Między niewiedzą a manipulacją, Kraków 2002
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: