Psychologia wychowawcza 12-DS2st02
Opis treści kształcenia
Wprowadzenie do psychologii wychowawczej: pojęcie wychowania, cele wychowania w koncepcjach pedagogicznych i psychologicznych
Środki oddziaływań wychowawczych
Funkcjonowanie kar i nagród
Naśladowanie i modelowanie: koncepcje wyjaśniające naśladowanie, wyznaczniki efektywności modelowania
Kształtowanie postaw i wpajanie norm: proces internalizacji wartości i norm, wychowawcze uwarunkowania rozwoju moralnego
Mechanizmy wychowania w rodzinie
Postawy rodzicielskie: wymiary postaw rodzicielskich, typologie i wyznaczniki postaw rodzicielskich, konsekwencje postaw rodzicielskich dla rozwoju dziecka
Rola rodziny w świetle wybranych koncepcji
Rola ojca w wychowaniu dziecka
Typologie zachowań nauczycielskich i błędów nauczycielskich
Wyznaczniki zachowań nauczycielskich: rola oczekiwań nauczyciela, ukryte programy nauczycieli
Środowiskowe i pedagogiczne uwarunkowania funkcjonowania szkolnego uczniów i wskaźniki powodzenia szkolnego
Biopsychiczne uwarunkowania funkcjonowania szkolnego uczniów: rola czynników biopsychicznych (stanu zdrowia oraz sprawności fizycznej i ruchowej, inteligencji i zdolności, motywacji, czynników temperamentalnych), interakcyjny charakter wpływów
Trudności wychowawcze: typy trudności, geneza trudności
Sposoby diagnozowania środowiska wychowawczego rodziny: Kwestionariuszowe techniki badania postaw rodzicielskich; Test "Rysunek Rodziny", Test Niedokończonych Zdań
Efekty kształcenia
Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student:
definiuje podstawowe pojęcia z zakresu psychologii wychowania
wyjaśnia mechanizmy wpływu wychowawczego, odwołując się do podstawowych koncepcji psychologicznych
wskazuje aspekty środowiska rodzinnego ważne dla rozwoju dziecka
opisuje typologie postaw i stylów wychowawczych rodziców i nauczycieli
wyjaśnia poznawcze wyznaczniki zachowań nauczycieli
wymienia środowiskowe i podmiotowe czynniki warunkujące funkcjonowanie szkolne ucznia
wskazuje rodzaje i przyczyny trudności wychowawczych
charakteryzuje techniki diagnostyczne używane przy badaniu środowiska wychowawczego
wykorzystuje wiedzę o mechanizmach wpływu wychowawczego do wyjaśniania konkretnych zachowań dzieci i młodzieży
stosuje narzędzia psychopedagogiczne do diagnozy środowiska wychowawczego i interpretuje wyniki badań
planuje oddziaływania wychowawcze
ma podstawowe umiejętności w zakresie niesienia pomocy wychowawczej
ma świadomość możliwości i potrzeby ingerencji wychowawczej
szanuje podmiotowość dzieci i wychowawców
pojmuje ideę harmonii między rozwojem dziecka i jego socjalizacją jako dwoma głównymi celami wychowania
Kryteria oceniania
Kryteria oceniania
w semestrze zimowym
wykłady: egzamin pisemno-ustny
5,0 – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
4,5 – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
4,0 – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
3,5 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami określone w efektach kształcenia tego modułu
3,0 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale z licznymi błędami określone w efektach kształcenia tego modułu
2,0 – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
Literatura
Zalecana literatura
Braun-Gałkowska M. (1991). Metody badania systemu rodzinnego. Lublin.
Brzezińska, A. (2000). Psychologia wychowania. W: J. Strelau (red.), Psychologia (t. 3, s. 227-257). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Dembo M., H. (1997). Stosowana psychologia wychowawcza. Warszawa: WSiP
Grochowska, A. (1993). Wybrane metody badania postaw rodzicielskich. W: S. Siek (red.), Wybrane metody badania osobowości. Warszawa: Wydawnictwa ATK.
Gurycka, A. (1990). Błąd w wychowaniu. Warszawa: WSiP.
Jaworowska, A. (1985). Mężczyzna jako ojciec: predyspozycje do rodzicielstwa i uwarunkowania funkcjonowania w tej roli. Psychologia Wychowawcza, 28(5), s. 546-560.
Jaworowska, A. (1986). Specyfika roli ojca: różnice między matką a ojcem w zakresie funkcjonowania w rolach rodzicielskich. Psychologia Wychowawcza, 29(1), s. 69-82.
Jaworowska, A., Matczak, A. (1998). Test Niedokończonych Zdań Rottera (RISB). Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Konarzewski, K. (1987). Podstawowy teorii oddziaływań wychowawczych. Warszawa: PWN.
Łobocki M. (2000). Metody i techniki badań pedagogicznych, Impuls, Kraków.
Margasiński, A. (2009). Skale Oceny Rodziny SOR. Polska adaptacja FACES IV – Flexibility and Cohesion Evaluation Scales Davida H. Olsona. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Plopa, M. (2008). Kwestionariusz Postaw Rodziców (KPR-Roc). Podręcznik. Warszawa: Vizja Press&IT.
Plopa, M. (2008). Skala Postaw Rodzicielskich (SPR). Podręcznik. Warszawa: Vizja Press&IT.
Plopa, M. (2007). Więzi w małżeństwie i rodzinie. Metody badań. Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls".
Przetacznik-Gierowska, M., Włodarski, Z. (2002). Psychologia wychowawcza. T.2.. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
Skorny Z. (1987). Psychologia wychowawcza dla nauczycieli. Warszawa.
Stemplewska-Żakowicz, K. (red.), (1998). Nowe spojrzenie na Test Zdań Niedokończonych J. Rottera. Interpretacja jakościowa. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: