Konstruowanie programu profilaktycznego i wychowawczego 12-DDS65m
Wykłady:
Opis treści kształcenia
Profilaktyka w systemie wychowania. Podstawowe wiadomości o profilaktyce
Poziomy działań profilaktycznych
Wychowawczy kontekst profilaktyki. Praktyczne sposoby wdrażania profilaktyki
Akty prawne i dokumenty oświatowe o wychowaniu i prawnych uwarunkowaniach profilaktyki w systemie oświatowym
Zasady tworzenia szkolnego programu wychowawczego: cele i strategie wychowawcze
szkolnego zestawu programów i systemów: nauczania, oceniania, profilaktyki
Zasady tworzenia szkolnego programu wychowawczego: szkolny zestaw programów i systemów: nauczania, oceniania, profilaktyki
Etapy i procedury konstruowania Szkolnego Programu Wychowawczego: tworzenie wstępu do SPW, ustalenie przez społeczność szkolną ważnych wartości, cele ogólne (strategiczne), kalendarz świąt i uroczystości, diagnoza potrzeb i zasobów oraz analiza wyników diagnozy, priorytety dla programu wychowawczego, analiza przyczyn problemów i wybór zasobów służących ich rozwiązywaniu, określenie celów szczegółowych (operacyjnych), formułowanie zadań, ustalanie planu działań, ewaluacja planu
Etapy i procedury konstruowania Szkolnego Programu Wychowawczego: ważne wartości, cele ogólne (strategiczne), kalendarz świąt i uroczystości
Etapy i procedury konstruowania Szkolnego Programu Wychowawczego diagnoza potrzeb i zasobów oraz analiza wyników diagnozy, priorytety dla programu wychowawczego
Etapy i procedury konstruowania Szkolnego Programu Wychowawczego: analiza przyczyn problemów i wybór zasobów służących ich rozwiązywaniu
Etapy i procedury konstruowania Szkolnego Programu Wychowawczego: określenie celów szczegółowych (operacyjnych), formułowanie zadań
Etapy i procedury konstruowania Szkolnego Programu Wychowawczego: ustalanie planu działań, ewaluacja planu
Identyfikacja i werbalizacja niepokojących objawów oraz problemów wychowawczych
Struktura konstruowania Szkolnego Programu Profilaktyki - SPP:
Faza wstępnej identyfikacji:
KROK 1. identyfikacja objawów
KROK 2. werbalizacja problemu
KROK 3. teoretyczna perspektywa rozumienia problemu
Faza diagnozy:
KROK 4. identyfikacja populacji przeznaczonej do diagnozy
KROK 5. dobór narzędzi badawczych
KROK 6. realizacja procedury badawczej
KROK 7. analiza wyników badan
KROK 8. werbalizacja zaleceń dla SPP
Faza konceptualizacji programu:
KROK 9. określenie celu SPP
KROK 10. określenie zadań dla SPP
KROK 11. określenie struktury i treści SPP
KROK 12. określenie sposobu realizacji.
KROK 13. określenie strategii ewaluacyjnej
Etapy konstruowania Szkolnego Programu Profilaktyki: Faza wstępnej identyfikacji:
identyfikacja objawów, werbalizacja problemu,
teoretyczna perspektywa rozumienia problemu
Etapy konstruowania Szkolnego Programu Profilaktyki: Faza diagnozy: identyfikacja populacji przeznaczonej do diagnozy, dobór narzędzi badawczych
Etapy konstruowania Szkolnego Programu Profilaktyki: Faza diagnozy: realizacja procedury badawczej, analiza wyników badan, werbalizacja zaleceń dla SPP
Etapy konstruowania Szkolnego Programu Profilaktyki: Faza konceptualizacji programu: określenie celu SPP, określenie zadań dla SPP, określenie struktury i treści SPP
Etapy konstruowania Szkolnego Programu Profilaktyki: Faza konceptualizacji programu: określenie sposobu realizacji, określenie strategii ewaluacyjnej
Program wychowawczy dla różnych placówek i środowisk oświatowo-wychowawczych
Tworzenie Szkolnego Programu Profilaktyki
Ćwiczenia
Opis treści kształcenia
Profilaktyka w systemie wychowania. Podstawowe wiadomości o profilaktyce
Poziomy działań profilaktycznych
Wychowawczy kontekst profilaktyki. Praktyczne sposoby wdrażania profilaktyki
Akty prawne i dokumenty oświatowe o wychowaniu i prawnych uwarunkowaniach profilaktyki w systemie oświatowym
Zasady tworzenia szkolnego programu wychowawczego: cele i strategie wychowawcze
szkolnego zestawu programów i systemów: nauczania, oceniania, profilaktyki
Zasady tworzenia szkolnego programu wychowawczego: szkolny zestaw programów i systemów: nauczania, oceniania, profilaktyki
Etapy i procedury konstruowania Szkolnego Programu Wychowawczego: tworzenie wstępu do SPW, ustalenie przez społeczność szkolną ważnych wartości, cele ogólne (strategiczne), kalendarz świąt i uroczystości, diagnoza potrzeb i zasobów oraz analiza wyników diagnozy, priorytety dla programu wychowawczego, analiza przyczyn problemów i wybór zasobów służących ich rozwiązywaniu, określenie celów szczegółowych (operacyjnych), formułowanie zadań, ustalanie planu działań, ewaluacja planu
Etapy i procedury konstruowania Szkolnego Programu Wychowawczego: ważne wartości, cele ogólne (strategiczne), kalendarz świąt i uroczystości
Etapy i procedury konstruowania Szkolnego Programu Wychowawczego diagnoza potrzeb i zasobów oraz analiza wyników diagnozy, priorytety dla programu wychowawczego
Etapy i procedury konstruowania Szkolnego Programu Wychowawczego: analiza przyczyn problemów i wybór zasobów służących ich rozwiązywaniu
Etapy i procedury konstruowania Szkolnego Programu Wychowawczego: określenie celów szczegółowych (operacyjnych), formułowanie zadań
Etapy i procedury konstruowania Szkolnego Programu Wychowawczego: ustalanie planu działań, ewaluacja planu
Identyfikacja i werbalizacja niepokojących objawów oraz problemów wychowawczych
Struktura konstruowania Szkolnego Programu Profilaktyki - SPP:
Faza wstępnej identyfikacji:
KROK 1. identyfikacja objawów
KROK 2. werbalizacja problemu
KROK 3. teoretyczna perspektywa rozumienia problemu
Faza diagnozy:
KROK 4. identyfikacja populacji przeznaczonej do diagnozy
KROK 5. dobór narzędzi badawczych
KROK 6. realizacja procedury badawczej
KROK 7. analiza wyników badan
KROK 8. werbalizacja zaleceń dla SPP
Faza konceptualizacji programu:
KROK 9. określenie celu SPP
KROK 10. określenie zadań dla SPP
KROK 11. określenie struktury i treści SPP
KROK 12. określenie sposobu realizacji.
KROK 13. określenie strategii ewaluacyjnej
Etapy konstruowania Szkolnego Programu Profilaktyki: Faza wstępnej identyfikacji:
identyfikacja objawów, werbalizacja problemu,
teoretyczna perspektywa rozumienia problemu
Etapy konstruowania Szkolnego Programu Profilaktyki: Faza diagnozy: identyfikacja populacji przeznaczonej do diagnozy, dobór narzędzi badawczych
Etapy konstruowania Szkolnego Programu Profilaktyki: Faza diagnozy: realizacja procedury badawczej, analiza wyników badan, werbalizacja zaleceń dla SPP
Etapy konstruowania Szkolnego Programu Profilaktyki: Faza konceptualizacji programu: określenie celu SPP, określenie zadań dla SPP, określenie struktury i treści SPP
Etapy konstruowania Szkolnego Programu Profilaktyki: Faza konceptualizacji programu: określenie sposobu realizacji, określenie strategii ewaluacyjnej
Program wychowawczy dla różnych placówek i środowisk oświatowo-wychowawczych
Tworzenie Szkolnego Programu Profilaktyki
Efekty kształcenia
Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student:
posiada wiedzę o roli profilaktyki w systemie wychowania oraz praktycznych sposobów jej wdrażania
zna akty prawne i dokumenty oświatowe mówiące o wychowaniu i prawnych uwarunkowaniach profilaktyki w systemie oświatowym.
zna zasady tworzenia szkolnego programu wychowawczego uwzględnieniem celów, strategii wychowawczych, szkolnego zestawu programów i systemów: nauczania, oceniania, profilaktyki
uczestniczy aktywnie w tworzeniu programu wychowawczego dla różnych placówek i środowisk oświatowo-wychowawczych
zna etapy i procedury konstruowania Szkolnego Programu Wychowawczego
potrafi scharakteryzować wychowawczy kontekst profilaktyki
potrafi dokonać identyfikacji niepokojących objawów. Werbalizuje i identyfikuje problemy
animuje oraz wspiera wychowawczy kontekst profilaktyki
zna etapy konstruowania Szkolnego Programu Profilaktyki
współuczestniczy w budowaniu Szkolnego Programu Profilaktyki
Kryteria oceniania
Przykładowe zadania/pytania służące ocenie osiągnięcia opisanych efektów kształcenia.
1. Przygotowanie pokazu multimedialnego na wybrany przez siebie temat ćwiczeń /na wybrane zajęcia/
2. Przygotowanie programu wychowawczego lub profilaktycznego dla wybranej przez siebie grupy (dzieci, młodzież, dorośli, szkoła, grupa duszpasterska, określona grupa zadaniowa, zespół pracowników) na wybrany temat/problem).
Kryteria oceniania
wykłady: praca pisemna na podstawie lektur oraz test sprawdzający wiedzę lub dopytanie
ćwiczenia: aktywny udział w ćwiczeniach, przygotowanie programu profilaktycznego i wychowawczego dla wybranej przez siebie grupy społecznej
5,0 – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
4,5 – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
4,0 – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
3,5 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami określone w efektach kształcenia tego modułu
3,0 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale z licznymi błędami określone w efektach kształcenia tego modułu
2,0 – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
Literatura
Zalecana literatura
Chałas K., Klasa autorska mikroszkołą wychowania zdrowotnego, „Kwartalnik Edukacyjny”, 3-4/2004, s. 4-10.
Chałas K., Program wychowawczy szkoły – podstawa aksjologiczna i struktura budowy, „Dyrektor Szkoły”, nr 10/2000, s. 12-19.
Chałas K., Program wychowawczy szkoły – elementy teorii i praktyki, „Edukacja – Szkoła Nauczyciel, Programy szkolne”, nr 2/2000, s. 4-13.
Chałas K., Wychowanie ku wartościom. Elementy teorii i praktyki. Tom I: Godność, wolność, odpowiedzialność, tolerancja, Lublin-Kielce 2006
Chałas K. (red.), Wychowanie ku wartościom w świetle nauczania Jana Pawła II. Elementy teorii i praktyki. Tom III. Solidarność, mądrość, wspólnota, wierność, młodość. Lublin-Kielce 2006
Dobrzyński J. (red.), Ministerstwo Edukacji Narodowej, O programie wychowawczym szkoły, Warszawa 2001
Elsner D., Kierowanie placówka oświatową, Chorzów 1999
Garstka T., Leśniewska K., Jak tworzyć program wychowawczy szkoły?, http://www.cmppp.edu.pl/node/26796
Gas Z. B., (red.), Badanie zapotrzebowania na profilaktykę w szkole. Poradnik dla szkolnych liderów profilaktyki, Warszawa 2004
Gaś Z. B., Od wychowania do profilaktyki, „Remedium” 7 - 8, 2002.
Gas Z. B., (red.), Profilaktyka uzależnień, Warszawa 1993
Gas Z. B. Szkolny program profilaktyki: istota, konstruowanie, ewaluacja, Warszawa 2003
Gaś Z. B., Psychoprofilaktyka. Procedury konstruowania programów wczesnej interwencji, Lublin 1998.
Gas Z. B., Profilaktyka w szkole, Warszawa 2006
Gogacz M., Podstawy wychowania, Niepokalanów 1993
Głowacki A., Jędryka G., Budujemy ciekawy program wychowawczy, Kraków 2001
Jan Paweł II, W imię przyszłości kultury, Przemówienie w UNESCO, Paryż, 2.06.1980, w: Radwan M., Gorzkula T., Cywińska K. (red.), Wiara i kultura. Dokumenty, przemówienia, homilie, Rzym 1986
Jan Paweł II, Homilia w czasie liturgii słowa skierowana do młodzieży zgromadzonej na placu Mickiewicza, Poznań 03.06.1999, w: tenże, Pielgrzymki do Ojczyzny: 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997,1999, 2002. Przemówienia, homilie, Kraków 2006
Gałkowski S., Rozwój i odpowiedzialność. Antropologiczne podstawy koncepcji wychowania moralnego, Lublin 2003
Kamińska-Busko B., (red.), Zapobieganie uzależnieniom uczniów, Warszawa 1997
Koszewska K., Tołwińska-Królikowska E., Szkolny program wychowawczy. Materiały dla rad pedagogicznych i edukatorów, Warszawa 2002
Konarzewski K., Podstawy teorii oddziaływań wychowawczych, Warszawa 1987
Ministerstwo Edukacji Narodowej o wychowaniu w szkole, „Biblioteczka Reformy” 13 (1999)
Noga H., Wzór osobowy jako nośnik wartości, „Wychowawca” 6 (2004), s. 12
Ostaszewski K., Skuteczność profilaktyki używania substancji psychoaktywnych,Warszawa 2003
Ostaszewski K., Nowe definicje poziomów profilaktyki, „Remedium” Nr 7-8, 2005
Ostaszewski K., Borucka A., Obszary diagnozy w szkole, „Remedium” Nr 9, 2005
Ostrowska K., Wartości w naszym życiu, „Wychowawca” 6 (2004), s. 5-6.
Pasek M., Narkotyki przy tablicy, Warszawa 2000
Rylke H., Tuszewski T., Powrót do źródeł. O profilaktyce w szkołach, Kielce 2004
Simm M., Węgrzyn-Jonek E., Budowanie programu wychowawczego szkoły, Kraków 2000
Struzik Z., Program Wychowawczy oparty na wartościach według nauczania Jana Pawła II, Warszawa 2009
Szymańska J. (red.), Profilaktyka w szkole. Poradnik dla nauczycieli, Warszawa 2005
Szymańska J., Programy profilaktyczne. Podstawy profesjonalnej psychoprofilaktyki,Warszawa 2002
Szymańska J., Co chodzi w szkołach, czyli oferta programów profilaktycznych,„Remedium” Nr 11-12, 2005
Szymańska J. , Zamecka J., Przegląd koncepcji i poglądów na temat profilaktyki, w:
Świątkiewicz G. (red.), Profilaktyka w środowisku lokalnym, Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, Warszawa 2002
Śmiech J., Szkolny Program Profilaktyki w zreformowanej szkole ( artykuł opublikowany na stronie internetowej Świętokrzyskiego Kuratorium Oświaty w Kielcach.
„Wychowawca” Nr 9/2002, Refleksja nad programem szkolnej profilaktyki.
Podstawowe akty prawne
– Powszechna Deklaracja Praw Człowieka z 10 grudnia 1948 r.
– Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z 4 listopada 1950 r.
– Deklaracja Praw Dziecka z 1959 r.
– Konwencja o Prawach Dziecka Narodów Zjednoczonych z 20 listopada 1989 r.
– Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. (art. 48, 53, 70)
– Ustawa o systemie oświaty z 7.09.1991 r. (art. 1, 5, 33, 34a, 40)
– Ustawa z 26.01.1982 r. Karta Nauczyciela (art. 6)
– Program Polityki Prorodzinnej Państwa z 17.11.1998 r.
– Rozporządzenie MEN z 15.02.1999 r. w sprawie ramowego statutu szkoły publicznej (§ 2.1, § 2.2)
– Rozporządzenie MEN z 15.02.1999 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego
– Ramowy Statut szkoły
– Podstawa Programowa kształcenia ogólnego.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: