Pedagogika 12-DDS33r
Cel (cele) modułu kształcenia
a)przekazanie wiedzy o pedagogice jako nauce: historia, pojęcia i definicje, podział, związki z innymi dziedzinami naukowymi. Podstawy ontologiczne, antropologiczne, aksjologiczne
b) wskazanie na myśl pedagogiczną XX i XXI wieku: przegląd głównych nurtów i ich przedstawicieli. Uwrażliwienie na te kierunki i nurty refleksji pedagogicznej, które znacząco wpłynęły na proces kształtowania się argumentacji teologicznej, a także języka i pojęć pedagogiki chrześcijańskiej
c) zapoznanie w stopniu rozszerzonym z wiedzą na temat założeń antropologicznych i aksjologicznych personalistycznego wychowania chrześcijańskiego. Przekazanie wiedzy o personalistycznej pedagogice chrześcijańskiej
d) rozwinięcie umiejętności komunikacji i pracy przy poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie: kim jest człowiek i jak się nim staje?
e) nabycie umiejętności projektowania oddziaływań wychowawczych i pedagogicznych pozwalających na rozumienie procesów rozwoju, socjalizacji, wychowania i nauczania - uczenia się
f) przekazanie wiedzy o elementach składowych sytuacji wychowawczej: wychowanek- wychowawca- sytuacja wychowawcza. Wyrobienie umiejętności oddziaływania wychowawczego
g) wyrobienie umiejętności stwarzania i realizacji relacji wychowawczej. Ukazanie perspektywy i kierunków rozwoju teorii i praktyki wychowawczej – analiza prognostyczna, Wyrobienie wrażliwości etycznej, empatii, otwartości, refleksyjności oraz kształtowanie postaw prospołecznych i poczucia odpowiedzialności
h) wyrobienie umiejętności interpretacji tekstów pedagogicznych i doboru literatury przedmiotu , zdobyci umiejętność uczenia się i doskonalenia własnego warsztatu pedagogicznego z wykorzystaniem nowoczesnych środków i metod pozyskiwania, organizowania i przetwarzania informacji i materiałów
i) umiejętnie komunikuje się przy użyciu różnych technik, zarówno z osobami będącymi podmiotami działalności pedagogicznej, jak i z innymi osobami współdziałającymi w procesie dydaktyczno-wychowawczym oraz specjalistami wspierającymi ten proces
Wykłady:
Symbol treści kształcenia Opis treści kształcenia
TK_01 Pedagogika jako nauka: historia, pojęcia i definicje, podział
TK_02 Związki pedagogiki z innymi dziedzinami naukowymi. Interpretacja tekstów pedagogicznych i doboru literatury przedmiotu
TK_03 Źródła, kierunki i nurty refleksji pedagogicznej. Podstawy ontologiczne, antropologiczne, aksjologiczne
TK_04 Podstawowa terminologia zjawisk pedagogicznych. Środowiska wychowawcze, ich specyfika i procesy w nich zachodzących
TK_05 Założenia antropologiczne i aksjologiczne wychowania personalistycznego
TK_06 Chrześcijańska pedagogika personalno-egzystencjalna i współczesne nurty wychowania
TK_07 Pedagogika dialogu
TK_08 Struktury i funkcje systemu edukacji; cele, podstawy prawne, organizacja i funkcjonowanie różnych instytucji edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, terapeutycznych, kulturalnych i pomocowych, a także pastoralno-charytatywnych
TK_09 Projektowanie oddziaływań wychowawczych
TK_10 Oddziaływania wychowawcze. Budowanie autorytetu
TK_11 Metody wychowawcze
TK_12 Komunikacja werbalna i niewerbalna z wychowankiem, rodzicami wychowanka i z różnymi podmiotami wychowawczymi
TK_13 Relacja wychowawcza
TK_14 Analiza i interpretowanie problemów edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych i pomocowych, a także motywów i wzorów ludzkich zachowań
TK_15 Metodyka wykonywania typowych zadań, norm, procedur i dobrych praktyk stosowanych w różnych obszarach działalności pedagogicznej (przedszkola, szkoły ogólnodostępne, szkoły specjalne, oddziały integracyjne)
TK_16 Działalność edukacyjna, wychowawcza, opiekuńcza, kulturalna, pomocowa oraz o specyfika funkcjonowania dzieci i młodzieży w kontekście prawidłowości i nieprawidłowości rozwojowych
TK_17 Działania pedagogiczne w odniesieniu do uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjno-formacyjnych
TK_18 Bezpieczeństwo i higiena pracy w instytucjach edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych i pomocowych
TK_19 Perspektywy i kierunków rozwoju teorii i praktyki wychowawczej – analiza prognostyczna
TK_20 Projektowania ścieżki własnego rozwoju i awansu zawodowego oraz etyki zawodu nauczyciela
Ćwiczenia:
Symbol treści kształcenia Opis treści kształcenia
TK_01 Pedagogika jako nauka: historia, pojęcia i definicje, podział
TK_02 Związki pedagogiki z innymi dziedzinami naukowymi. Interpretacja tekstów pedagogicznych i doboru literatury przedmiotu
TK_03 Źródła, kierunki i nurty refleksji pedagogicznej. Podstawy ontologiczne, antropologiczne, aksjologiczne
TK_04 Podstawowa terminologia zjawisk pedagogicznych. Środowiska wychowawcze, ich specyfika i procesy w nich zachodzących
TK_05 Założenia antropologiczne i aksjologiczne wychowania personalistycznego
TK_06 Chrześcijańska pedagogika personalno-egzystencjalna i współczesne nurty wychowania
TK_07 Pedagogika dialogu
TK_08 Struktury i funkcje systemu edukacji; cele, podstawy prawne, organizacja i funkcjonowanie różnych instytucji edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, terapeutycznych, kulturalnych i pomocowych, a także pastoralno-charytatywnych
TK_09 Projektowanie oddziaływań wychowawczych
TK_10 Oddziaływania wychowawcze. Budowanie autorytetu
TK_11 Metody wychowawcze
TK_12 Komunikacja werbalna i niewerbalna z wychowankiem, rodzicami wychowanka i z różnymi podmiotami wychowawczymi
TK_13 Relacja wychowawcza
TK_14 Metodyka wykonywania typowych zadań, norm, procedur i dobrych praktyk stosowanych w różnych obszarach działalności pedagogicznej (przedszkola, szkoły ogólnodostępne, szkoły specjalne, oddziały integracyjne)
TK_15 Metodyka wykonywania typowych zadań, norm, procedur i dobrych praktyk stosowanych w różnych obszarach działalności pedagogicznej (przedszkola, szkoły ogólnodostępne, szkoły specjalne, oddziały integracyjne)
TK_16 Działalność edukacyjna, wychowawcza, opiekuńcza, kulturalna, pomocowa oraz o specyfika funkcjonowania dzieci i młodzieży w kontekście prawidłowości i nieprawidłowości rozwojowych
TK_17 Działania pedagogiczne w odniesieniu do uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjno-formacyjnych
TK_18 Bezpieczeństwo i higiena pracy w instytucjach edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych i pomocowych
TK_19 Perspektywy i kierunków rozwoju teorii i praktyki wychowawczej – analiza prognostyczna
TK_20 Projektowania ścieżki własnego rozwoju i awansu zawodowego oraz etyki zawodu nauczyciela
Efekty kształcenia
Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student:
posiada wiedzę o pedagogice jako nauce: historia, pojęcia i definicje, podział, związki z innymi dziedzinami naukowymi. Podstawy ontologiczne, antropologiczne, aksjologiczne
potrafi interpretować teksty pedagogiczne i dokonuje doboru literatury przedmiotu
zna kierunki i nurty refleksji pedagogicznej, które znacząco wpłynęły na proces kształtowania się pedagogiki chrześcijańskiej
posiada wiedzę na temat założeń antropologicznych i aksjologicznych personalistycznego wychowania chrześcijańskiego (przedstawiciele, cele i treści)
posiada umiejętność komunikacji interpersonalnej; posiada umiejętność prezentowania własnych pomysłów, wątpliwości i sugestii
posiada umiejętności stwarzania i realizacji relacji wychowawczej
animuje prace związane z rozwojem uczestników procesów pedagogicznych, także tych o specjalnych potrzebach edukacyjnych, oraz wspiera ich w procesie samowychowania
potrafi wykorzystać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki i psychologii w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych i pomocowych, a także motywów i wzorów ludzkich zachowań
posiada wiedzę o strukturze i funkcjach systemu edukacji; celach, podstawach prawnych, organizacji i funkcjonowaniu różnych instytucji edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, terapeutycznych, kulturalnych i pomocowych, a także pastoralno-charytatywnych
w działaniach pedagogicznych umiejętnie prezentuje własne pomysły, wątpliwości i sugestie; potrafi zaprojektować ścieżkę własnego rozwoju i awansu zawodowego oraz etyki zawodu nauczyciela
Kryteria oceniania
Przykładowe zadania służące ocenie osiągnięcia opisanych efektów kształcenia.
1. Przygotowanie pokazu multimedialnego na wybrany przez siebie temat ćwiczeń /na wybrane zajęcia/
2. Przygotowanie scenariusza działań wychowawczo-pedagogizujących dla wybranej przez siebie grupy (dzieci, młodzież, dorośli, szkoła, grupa duszpasterska, określona grupa zadaniowa, zespół pracowników) na wybrany temat/problem). Czas trwania zajęć: 1,5 h. Opisać problem i cel danych zajęć. Podać ile czasu jest przewidziane na poszczególne działania (w minutach). Opisać ćwiczenia/zabawy. Podać źródło przedstawionych zabaw integracyjnych (bibliografia, także strony internetowe).
Kryteria oceniania
wykłady: praca pisemna na podstawie lektur oraz test sprawdzający wiedzę lub dopytanie
ćwiczenia: aktywny udział w ćwiczeniach, praca pisemna na podstawie lektur lub przygotowanie scenariusza zajęć integracyjnych dla wybranej przez siebie grupy
5,0 – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
4,5 – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
4,0 – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
3,5 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami określone w efektach kształcenia tego modułu
3,0 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale z licznymi błędami określone w efektach kształcenia tego modułu
2,0 – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
Literatura
Zalecana literatura
Adamski Franciszek (red.), Wychowanie w rodzinie, Kraków l983.
Adamski Franciszek (red.), Wychowanie na rozdrożu. Personalistyczna filozofia wychowania, Kraków 1999.
Aceti Ezio, Rośniemy razem, Przewodnik dla nauczycieli i wychowawców, WAM 2000.
Błasiak Anna, Młodzież-świat wartości, wyd. WAM, Kraków 2002.
Cencini Amadeo, Etapy w procesie wychowania, w: Zeszyty Formacji Duchowej nr 26.
Dziekoński Stanisław, Wychowanie w nauczaniu Kościoła, Warszawa 2000.
Dziewiecki Marek, Odpowiedzialna pomoc wychowawcza, Radom 1999.
Dziewiecki Marek, Osoba i wychowanie. Pedagogika personalistyczna w praktyce, Kraków 2003.
Dziewiecki Marek, Psychologia porozumiewania się, Kielce wyd. Jedność 2000
Faber Adele, Mazlish Elanie, Jak mówić do nastolatków żeby nas słuchały jak słuchać żeby z nami rozmawiały, jak mówić do nastolatków żeby nas słuchały jak słuchać żeby z nami rozmawiały, wyd. Media Rodzina 2006.
Finke Marian, Pedagogika wiary, PWT Poznań 1996.
Gordon Thomas, Wychowanie bez porażek. Rozwiązywanie konfliktów między rodzicami a dziećmi, Warszawa 2003 .
Hamer Hanna, Klucz do efektywności nauczania, Poradnik dla nauczycieli, Veda 1994
Jarkiewicz K. (red.),, Oblicza pedagogii, wyd. WAM, Kraków 2005.
Kaźmierczak Paweł, Personalistyczna koncepcja wychowania w nauczaniu Jana Pawła II, wyd. WAM, Kraków 2003.
Korczak Janusz, Jak kochać dziecko, Warszawa 1992.
Konarzewski Krzysztof, Podstawy teorii oddziaływań wychowawczych, PWN 1982.
Kubik Władysław (red.), Jakiego człowieka chcemy wychować?, wyd. WAM, Kraków 2002.
Kubik Władysław (red.), Rodzina. Szkoła. Kościół, wyd. WAM, Kraków 2000.
Kubik Władysław Jaka jesteś rodzino, wyd. WAM, Kraków 1999.
Kuczkowski Stanisław, Przyjacielskie spotkania wychowawcze, wyd. WAM 1985.
Łobocki Mieczysław (red.), Praca wychowawcza z dziećmi i młodzieżą, Lublin 1998.
MEN o wychowaniu w szkole. Biblioteczka reformy - zeszyt 13, Warszawa 1999.
Madej-Babula Magdalena, Edukacja zintegrowana w dialogu z wychowaniem religijnym, wyd. WAM, Kraków 2006.
Marek Zbigniew, Podstawy wychowania moralnego, Wyd. WSFP "Ignatianum" - WAM, Kraków 2005.
Mierzwa- Hudzik Małgorzata, O roli rodziców w rozwoju dziecka, w: Zeszyty Formacji Duchowej nr 26.
Nowak Mieczysław, Pedagogika personalistyczna. W: Pedagogika. Podręcznik akademicki, Warszawa 2005 s. 232 – 247.
Mitek Eugeniusz, Pedagogika dla teologów, Opole 1996 Tarnowski Janusz, Człowiek - dialog - wychowanie. Zarys chrześcijańskiej pedagogiki personalno-egzystencjalnej, w: „Znak" 1991, nr 436, s. 69-78.
Szewczyk Kazimierz, Wychować człowieka mądrego. Zarys etyki nauczycielskiej, PWN 1999.
Śnieżyński Marian (red.), Pedagogika w katechezie, Kraków 1998.
Tarnowski Janusz, Jak wychowywać, Warszawa 1993.
Tarnowski Janusz, Podstawy teorii wychowania, Warszawa 1993 (2005).
Tarnowski Janusz, Wychowanie do pokoju z Bogiem i ludźmi, Poznań 1984.
Thomson Peter, Sposoby komunikacji interpersonalnej, Poznań 1998.
Włodarski Ziemowit, Człowiek jako wychowawca i nauczyciel, Wyd. Szk. i Pęd. 1992.
Śliwerski Bogusław, „Pedagog wobec pluralizmu współczesnych teorii wychowania", „Horyzonty Wychowania", nr 3/2004(6).
Tejera de Meer Manuel, Pierwsze konflikty dziecka, Kraków 1995.
Tejera de Meer Manuel, Dziecko i szkoła, Kraków 1997.
Walijewska Urszula, Dialog w edukacji wczesnoszkolnej, http://www.vulcan.edu.pl/eid/archiwum/1999/06/dialog.html
Wilk Józef (red.), Współczesny wychowawca w stylu księdza Bosko, Lublin 1998.
Wychowując mówimy jednym głosem (praca zb.), Poznań 1998 .
Wrońska Kazimiera, Osoba i wychowanie, Wyd. UJ, Kraków 2000, s. 61-122.
Wróbel Alina, Wychowanie a manipulacja, Kraków 2006.
Wójcik Elżbieta, O wychowaniu dzieci i młodzieży, Peplin 1993.
Wychowanie - potrzeba dziecka - zadanie domu i szkoły, Poznań 1999.
Wychowując mówimy jednym głosem (praca zb.), Poznań 1998.
Urbaniak Andrzej, Wspólna troska i wychowanie do miłości w domu i w szkole, Poznań 2001.
Ziebertz Hans-Georg, Religijność i wychowanie w świecie pluralistycznym, wyd. W AM, Kraków 2001.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: