Patrystyka 12-B024-22
Przemiot dwusemestralny. Opis dotyczy obu semestrów razem
Treści programowe dla zajęć/przedmiotu:
Wykłady:
Pojęcie patrystyki i patrologii, rys historyczny.
Problematyka dzieł Ojców Apostolskich: Didache, teologia męczeństwa, rola biskupa w Kościele.
Apologeci chrześcijańscy II wieku: doktryna o Logosie Justyna, orzekanie negatywne o Bogu.
Chrześcijańska literatury polemiczna: Ireneusz i polemika z gnostycyzmem.
Środowisko afrykańskie III w.: Tertulian - prawnicze ujęcie religii; Cyprian - początki eklezjologii.
Szkoła aleksandryjska: Klemens Aleksandryjski – relacja wiary i teologii; Orygenes – początki chrystologii, eschatologia (teoria apokatastazy), zasady egzegezy alegorycznej.
Obrona bóstwa Chrystusa: Atanazy Wielki i Hilary z Poitiers.
Ojcowie Kapadoccy: rozwój teologii trynitarnej z uwzględnieniem teologii Ducha Świętego. Początki doktryny społecznej Kościoła (Bazyli Wielki), teologii ascetyczno-mistycznej (Grzegorz z Nyssy), poezja chrześcijańska (Grzegorz z Nazjanzu).
Mariologia patrystyczna: Cyryl Aleksandryjski (tytuł Theotokos), Efrem Syryjczyk (Maryja współcierpiąca z Chrystusem).
Ojcowie łacińscy: Hieronim (przekład Pisma św.); Ambroży – początki teologii moralnej.
Augustyn – wybrane aspekty doktryny o łasce, soteriologii, teologii historii (teoria dwóch państw).
Leon Wielki – teologia wcielenia.
Ćwiczenia:
Analiza literatury na temat męczeństwa w pierwszych wiekach Kościoła.
Powstanie i rozwój życia monastycznego.
Formowanie dogmatów na pierwszych soborach ekumenicznych.
Efekty kształcenia
Przemiot dwusemestralny. Opis dotyczy obu semestrów razem
Po zakończeniu zajęć i potwierdzeniu osiągnięcia EU student/ka:
tłumaczy genezę i okoliczności pojawienia się refleksji teologicznej w starożytności
wyjaśnia wpływ, jaki wywarła starożytna filozofia grecka na chrześcijaństwo
rozpoznaje kierunki rozwoju teologii aż do czasów współczesnych
ocenia rolę i znaczenie teologii patrystycznej w starożytności i wiekach późniejszych
interpretuje poglądy teologiczne Ojców Kościoła w świetle kontrowersji teologicznych, jakie miały miejsce w średniowieczu i czasach nowożytnych
korzysta z sytuacji wynikającej z przemian politycznych i społecznych w starożytności
korzysta z dzieł Ojców Kościoła i literatury przedmiotu
wyszukuje te kierunki teologii starożytnej, które inspirowały teologię średniowieczną i nowożytną
postrzega relacje zachodzące między myślą starożytną a współczesną na płaszczyźnie teologii
jest wrażliwy na konieczność prowadzenia dyskursu teologicznego
Kryteria oceniania
Przemiot dwusemestralny. Opis dotyczy obu semestrów razem
Kryteria oceniania wg skali stosowanej w UAM:
‒ bardzo dobry (bdb; 5,0) – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach uczenia się
‒ dobry plus (+db; 4,5) – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach uczenia się
‒ dobry (db; 4,0) – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach uczenia się
‒ dostateczny plus (+dst; 3,5) – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami określone w efektach uczenia się
‒ dostateczny (dst; 3,0) – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale z licznymi błędami określone w efektach uczenia się
‒ niedostateczny (ndst; 2,0) – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach uczenia się
Literatura
Przemiot dwusemestralny. Opis dotyczy obu semestrów razem
Zalecana literatura:
Podręczniki:
‒ Sz. Pieszczoch, Patrologia. Wprowadzenie w Studium Ojców Kościoła, Gniezno 19983.
‒ B. Altaner, A. Stuiber, Patrologia, Warszawa 1990.
‒ L. Padovese, Wprowadzenie do teologii patrystycznej, Kraków 2004.
‒ Fr. Drączkowski, Patrologia, Pelplin – Lublin 2007.
Opracowania:
‒ M. Starowieyski, J.M. Szymusiak, Nowy słownik wczesnochrześcijańskiego piśmiennictwa, Poznań 2019.
‒ J. N. D. Kelly, Początki doktryny chrześcijańskiej, Warszawa 1988.
‒ A. Żurek, Wprowadzenie do Ojców Kościoła, Tarnów 1998.
‒ H. Pietras, Początki teologii Kościoła, Kraków 2007.
Teksty źródłowe:
‒ Synody i Kolekcje Praw, t. I: Dokumenty synodów, dalej: ŹMT (Acta synodalia) od 50 do 381 roku, układ i opracowanie A. Baron, H. Pietras (ŹMT 37) Kraków 2006.
‒ Synody i Kolekcje Praw, t. IV: Dokumenty synodów (Acta synodalia) od 381do 431 roku, układ i opracowanie A. Baron, H. Pietras (ŹMT 52) Kraków 2010.
‒ Synody i kolekcje Praw, t. VI: Dokumenty synodów (Acta synodalia) od 431 do 504, układ i opracowanie A. Baron, H. Pietras (ŹMT 62) Kraków 2011.
‒ Synody i Kolekcje Praw, t. VIII: Dokumenty synodów (Acta synodalia) od 506 do 553, układ i opracowanie A. Baron, H. Pietras (ŹMT 73) Kraków 2014.
‒ Euzebiusz z Cezarei, Historia Kościelna, Kraków 2013.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: