Doktryny polityczno-prawne 10-DPP-pj-s

1.Wprowadzenie do tematyki: przedmiot i metoda badawcza. Rozróżnienie pojęć: idea, doktryna, ideologia polityczna. Kryteria typologii doktryn: prawicowe-lewicowe, rewolucyjne-ewolucyjne.
2.Klasyczne ujęcia antyku w zakresie rozważań nad demokracją, państwem idealnym i dobrem wspólnym: Platon, Arystoteles, sofiści i stoicy. Idee demokracji ateńskiej.
3.Myśl polityczna średniowiecza - spory o zakres i podmiot władzy. Św. Tomasz z Akwinu o wolności, własności, państwie i prawie.
4.Realizm polityczny i problem suwerenności państwa w doktrynach Renesansu.
5.Znaczenie konstrukcji prawnonaturalnych i koncepcji umowy społecznej z XVII i XVIII wieku dla rozumienia państwa, prawa i praw podmiotowych. Rozwój teorii praw podmiotowych u Grocjusza, Hobbesa i Locke'a. Jednostka i pojmowanie jej wolności u Locke'a, Rousseau , w Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela z 1789 r. Amerykańskie tradycje republikanizmu.
6.Współczesne ujęcia państwa, prawa i praw jednostki w najważniejszych nurtach doktryn politycznych: liberalizmu, konserwatyzmu, socjalizmu, socjaldemokracji i w nauczaniu społecznym Kościoła katolickiego.
a)Doktryna liberalna. Klasycy liberalizmu: Locke, Monteskiusz, Constant, J.S.Mill. Prymat jednostki w doktrynie liberalnej. Wolność pozytywna i negatywna. Wolny rynek i własność. Zasada podziału władzy w państwie. Utylitarystyczna wersja liberalizmu - J.Bentham. Liberalizm socjalny. Libertarianizm.
b)Doktryna konserwatywna: Klasyczny wykład konserwatyzmu E.Burke'a. Podstawowe treści konserwatyzmu: organicyzm, tradycja, hierarchia i władza, własność. Odmiany konserwatyzmu; autorytarny, paternalistyczny, chadecki, Nowej Prawicy.
c)Doktryna socjalistyczna: jednostka, społeczeństwo, państwo i prawo w doktrynie socjalistów utopijnych, marksistów, i komunistów. Prawo w ujęciu socjalistów. Socjalizm a komunizm.
d)Doktryna anarchizmu - szczególny projekt sprawiedliwości i równości społecznej bez państwa.
e)Doktryna socjaldemokratyczna - ewolucja od socjalizmu demokratycznego po socjalne państwo dobrobytu.
f)Doktryna społeczna Kościoła katolickiego i jej rozwój w XIX i XX wieku: jednostka, własność, godność człowieka, państwo i prawo w nauczaniu społecznym Kościoła. Wymagania wobec demokracji. Państwo a Kościół.
g)Doktryna republikańska: problem relacji między jednostką a społeczeństwem.
7.Nacjonalizm, faszyzm, nazizm jako przykłady doktryn holistycznych i antyindywidualistycznych. Totalitaryzm.
8.Podstawowe różnice w rozumieniu prawa w tradycji europejskiej: prawo natury i prawa naturalne, prawo pozytywne. Klasyczny pozytywizm prawniczy: John Austin, C.Schmitt, H.Kelsen. Realizm prawniczy. Krytyka pozytywizmu w Radbrucha, Fullera i Finnisa. H.L.Hart i jego pozytywizm.
9.Zagadnienie sprawiedliwości w rozmaitych doktrynach politycznych: J.Rawls, J.Habermas, F.A. Hayek.
10.Warianty demokracji w doktrynie liberalnej, republikańskiej, komunitariańskiej.
11.Kondycja ideowa społeczeństwa polskiego: popularność i akceptacja poszczególnych doktryn i ich zasadniczych elementów.