Proseminarium językoznawcze-gramatyka kontrastywna niemiecko-polska 09-grPJGK-DL11

studia porównawcze nad językami naturalnymi ze szczególnym uwzględnieniem genezy, specyfiki i metodologii badań kontrastywnych; ważniejsze kontrasty i podobieństwa pomiędzy językiem niemieckim i polskim w obrębie fonetyki i fonologii, morfologii, składni oraz dominujących struktur słowotwórczych, jak również wybranych zagadnień z zakresu leksykologii i frazeologii; zastosowanie wiedzy o systemowych podobieństwach i różnicach między obu językami w dziedzinie nauki o tłumaczeniach oraz praktyce nauczania języka niemieckiego i polskiego jako języków obcych; relacje mylących podobieństw międzyjęzykowych („fałszywi przyjaciele tłumacza”); leksykologiczne aspekty porównań międzyjęzykowych; porównywanie struktur fonologicznych, morfologicznych oraz składniowych języka niemieckiego i polskiego w oparciu o próbki tekstów (tłumaczonych); różnice kulturowe pomiędzy rodzimymi użytkownikami języka niemieckiego i polskiego – spojrzenie przez pryzmat językowy

Cele kształcenia

przestawienie miejsca badań kontrastywnych w obrębie innych kierunków komparatystyki językoznawczej; naszkicowanie podstaw metodologicznych językoznawstwa konfrontatywnego; przekazanie teoretycznej wiedzy o systemowych różnicach i podobieństwach między językiem niemieckim i polskim; ćwiczenie umiejętności porównywania struktur fonologicznych, morfologicznych oraz składniowych języka niemieckiego i polskiego w oparciu o próbki tekstów tłumaczonych, pogłębienie analizy o elementy dotyczące słowotwórstwa, leksykologii i frazeologii; pogłębianie wiedzy o różnicach językowych wpisującej się w postawę rozumienia odrębności kulturowej członków poszczególnych wspólnot językowych.

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

omówienie tematów poprzedzone lekturą wskazanych partii literatury przedmiotu; dyskusja z grupą na ćwiczeniach; analizy próbek tekstów (tłumaczonych) – praca w parach lub grupach; zadania domowe (praca ze słownikami, tłumaczenie zdań, analizy próbek tekstów); wskazówki bibliograficzne udzielane przez wykładowcę; przygotowanie przez studenta poszczególnych partii materiału na ćwiczenia; odpowiedzi na zadane pytania (praca domowa)

Poziom przedmiotu

I stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

II rok

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

znajomość języka niemieckiego na poziomie co najmniej B1+

Efekty kształcenia

zna podstawowe tematy, pojęcia i zagadnienia dotyczące badań językoznawczych w zakresie lingwistyki kontrastywnej niemiecko-polskiej; zna treść, formę i funkcję podstawowej terminologii z zakresu językoznawstwa konfrontatywnego; ma uporządkowaną wiedzę ogólną na temat językoznawstwa porównawczego; ma świadomość kompleksowej natury języka; ma uporządkowaną wiedzę szczegółową w zakresie gramatyki kontrastywnej niemiecko-polskiej; zna podstawowe metody badawcze i interpretacyjne mające zastosowanie w porównywaniu tekstów w analizowanych językach; ma wiedzę o powiązaniach lingwistyki kontrastywnej z innymi gałęziami komparatystyki językowej, translatoryką, językoznawstwem stosowanym (zwłaszcza z glottodydaktyką); umie samodzielnie zdobywać wiedzę z wykorzystaniem słowników, leksykonów oraz innych tradycyjnych i multimedialnych źródeł niemiecko- i polskojęzycznych; potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać i selekcjonować informacje z różnych źródeł; umie właściwie korzystać ze zdobytej wiedzy przedmiotowej w celu analizy materiału językowego; potrafi skutecznie posługiwać się poznanymi metodami i narzędziami lingwistyki kontrastywnej; właściwie analizuje konkretne zjawiska językowe we współczesnej niemczyźnie i polszczyźnie; poprawnie formułuje wnioski z analiz tekstów z wykorzystaniem dorobku germanistyki i polonistyki; ma umiejętności językowe w zakresie językoznawstwa kontrastywnego oraz potrafi wypowiadać się o tej dziedzinie w języku niemieckim i polskim; ma świadomość wartości dziedzictwa kulturowego obszaru językowego niemieckiego i polskiego; jest bardziej świadomy różnorodności kulturowej, w tym też językowej

Kryteria oceniania

aktywność studenta w dyskusji; sprawdzenie wiedzy i przygotowania do zajęć na ćwiczeniach podczas dyskusji; bieżąca korekta wyników analiz tekstowych; korekta zadań domowych; omówienie na forum; zaliczenie pisemne

Literatura

Bzdęga, Andrzej Z. (1986): Schwerpunkte und Perspektiven synchronen Sprachvergleichs, w: Kwartalnik Neofilologiczny 33, 301-306; Engel, Ulrich et al. (1999) Deutsch-polnische kontrastive Grammatik (2 Bde.). Heidelberg: Julius Groos Verlag; Morciniec, Norbert (2014): Gramatyka kontrastywna. Wprowadzenie do niemiecko-polskiej gramatyki kontrastywnej, Wrocław: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Filologicznej we Wrocławiu; Rein, Kurt (1983): Einführung in die kontrastive Linguistik, Darmstadt; Sternemann, Reinhard (Hg.) (1983): Einführung in die konfrontative Linguistik, Leipzig: VEB Verlag Enzyklopädie; Zabrocki, Ludwik (1970): Grundfragen der konfrontativen Grammatik, w: Moser, Hugo et al. (eds.): Probleme der kontrastiven Grammatik. Düsseldorf (=Sprache der Gegenwart. Schriften des IdS, Bd. 8), s. 31-51.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 09-grPJGK-DL11 w USOSweb