Wprowadzenie do akwizycji języków romańskich 09-WAJR-4LF-11
PROFESOR BLACHOWSKA-SZMIGIEL
Wprowadzenie. Analiza podstawowych pojęć: psycholingwistyka, neurolingwistyka, biolingwistyka, socjolingwistyka, akwizycja języka. Historia i metody psycholingwistyki. Teorie na temat przyswajania języka. Teorie pragmalingwistyczne a przyswajanie języka obcego. Główne tezy koncepcji kognitywnej w psycholingwistyce a akwizycja języków obcych.Język a psychologia. Rozwój badań nad językiem. Fazy rozwoju języka. Pochodzenie języka. Nerwowe podłoże funkcjonowania języka. Filo i ontogeneza języka. Kompetencja językowa. Kompetencja komunikacyjna. Rodzaje pamięci. Fazy procesów pamięci. Teorie pamięci.
Rodzaje uczenia się. Krzywe uczenia się. Wpływ języka pierwszego na przyswajanie języka drugiego. Transfer, interlingwa, interferencja. Charakterystyka uczących się języka obcego. Dwujęzyczność. Podejście społeczno-kulturowe do uczenia się języka drugiego.
PROFESOR KARPIŃSKA-SZAJ
Opis treści kształcenia
Akwizycja języka: nabywanie języka pierwszego i uczenie się języka obcego.Modele nabywania językowych kompetencji komunikacyjnych: behawioryzm, natywizm, konstrukcjonizm. Funkcje mózgu a nabywanie kompetencji językowych. Podstawy neurolingwistyki. Natywizm i gramatyka uniwersalna Chomsky’ego (LAD). Pojęcie „interjęzyka” wg Selinkera. Ontogeneza i filogeneza jezyka. Elementy psychologii kognitywnej w uczeniu się. Współczesne podejścia do nauczania języka obcego: podejście komunikacyjne, model Krashena, podejście zadaniowe. Konstruktywizm Piageta i socjokognitywizm Wygotsy’ego. Język a myślenie. Podejście interakcyjne i model interakcji społecznych Jerôme’a Brunera. Teoria inteligencji wielorakiej Gardnera. Zagadnienia dwujęzyczności/ wielojęzyczności.
Cele kształcenia
Kierunek studiów
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Prof. Blachowska-Szmigiel
Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student:
1/ Wyjaśnia podstawowe terminy psycholingwistyka, neurolingwistyka, biolingwistyka, socjolingwistyka, akwizycja języka. Objaśnia historię i metody psycholingwistyki.
2/ Rozumie i objaśnia różnice teoriami na temat przyswajania języka.
3/ Wymienia i objaśnia główne tezy koncepcji kognitywnej w psycholingwistyce.
4/ Określa podstawowy zakres rozwoju badań nad językiem i objaśnia pochodzenie języka.
5/ Formułuje zasady nerwowego podłoża funkcjonowania języka. Charakteryzuje powiązanie między językiem a umysłem.
6/ Charakteryzuje proces procesu mówienia. Opisuje sposób przyswajania języka przez dziecko oraz odtwarza fazy rozwoju języka.
7/ Rozpoznaje różnice pomiędzy kompetencją językową i kompetencją komunikacyjną.
8/ Formułuje rodzaje pamięci, charakteryzuje fazy procesów pamięci i objaśnia teorie pamięci.
9/ Prawidłowo krzywe uczenia się i rodzaje uczenia się.
10/ Analizuje wpływ języka pierwszego na przyswajanie języka drugiego. Wyjaśnia terminy: transfer, interlingwa, interferencja. Charakteryzuje uczących się języka obcego.
Podejście społeczno-kulturowe do uczenia się języka drugie.
11/ Wyjaśnia termin dwujęzyczność. Objaśnia znaczenie kształtowania świadomości społeczno-kulturowej podczas uczenia się języków obcych. Jest otwarty na różnice kulturowe.
12/ Korzysta ze źródeł literaturowych.
Prof. Karpińska-Szaj
Po zakończeniu modułu/ przedmiotu i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student:
- potrafi wyjaśnić podstawowe terminy z zakresu akwizycji;
- rozumie i wyjaśnia różnice między różnymi modelami nabywania językowych kompetencji komunikacyjnych;
- potrafi wykazać wpływ i znaczenie teorii językoznawczych i badań psycholingwistycznych w nabywaniu języka;
- wykorzystuje swoje doświadczenie życiowe i wiedzę, aby scharakteryzować strategie nauczania i style uczenia się;
- stosuje terminologię językoznawczą i dydaktyczną w mówieniu o akwizycji języku;
- objaśnia termin dwujęzyczności/ wielojęzyczności;
- potrafi współpracować z pozostałymi członkami grupy i wyraża chęć do współpracy z innymi;
- korzysta ze źródeł literaturowych.
Kryteria oceniania
dyskusja w trakcie konwersatorium;
sprawdzian pisemny wiedzy i umijętności.
5,0 – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne
4.5 – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne
4.0 – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne
3.5 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami
3.0 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne, ale z licznymi błędami
2.0 – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne
Literatura
Prof. Blachowska-Szmigiel
1/ Arabski J., 1985, O przyswajaniu języka drugiego (obcego), WSiP, Warszawa.
2/ Dakowska, M., 2001, Psycholingwistyczne podstawy dydaktyki języków obcych, PWN, Warszawa.
3/ Dąbrowska, E., Kubiński W. (red.), 2003. Akwizycja języka w świetle językoznawstwa kognitywnego, Universitas, Kraków.
4/ Frydrychowicz, S., Proces mówienia, 1999, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
5/ J. B. Gleason, N. B. Ratner 2005. Psycholingwistyka, GWP, Gdańsk.
6/ Grzegorczykowa, R. 2008, Wstęp do językoznawstwa, GWP, Warszawa.
7/ Kurcz, Ida, 2000, Psychologia języka i komunikacji, Warszawa.
8/ Kurcz Ida, 1995, Pamięć. Uczenie się. Język. PWN, Warszawa.
9/ Liceras J.,1996, La adquisición de las lenguas segundas y la gramática universal, Síntesis, Madrid.
10/ Laskowska J., 2008, Rozwój aktywności twórczej dzieci w sferze języka, Impuls, Kraków.
11/ Piaget, J., 1992, Mowa i myślenie dziecka, PWN, Warszawa.
12/ Preston, D., Young R., 2000, Adquisición de segundas lenguas: variación y contexto social, Arco Libros, Madrid.
13/ Studenska, A., 2005, Strategie uczenia się, a opanowanie języka niemacierzystego, Żak, Kraków.
14/ Van Dijk, T.A (red.), 2001, Dyskurs jako struktura i proces, PWN, Warszawa.
prof. Karpińska-Szaj
Aitchison, J. 2008. Ziarna mowy. Państwowy Instytut Wydawniczy. Biblioteka myśli współczesnej.
Bartmiński, J. 2007. Językowe podstawy obrazu świata. Lublin : Wydawnictwo UMCS.
Kurcz, I. (red.) 2007. Psychologiczne aspekty dwujęzyczności. Gdańsk : Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Kurcz, I. & H. Okuniewska (red.) 2011. Język jako przedmiot badań psychologicznych. Psycholingwistyka ogólna i neurolingwistyka. Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: