Historia Rosji 09-SNJL1sz-11
1. Ruś w okresie przedpaństwowym. Powstanie państwa – teoria normańska i
antynormańska. Zarys dziejów politycznych Rusi Kijowskiej – proces konsolidacji państwa, pierwsi władcy. Chrzest Rusi.
2. Podział dzielnicowy państwa – zasada pryncypatu i senioratu. Wojny wewnętrzne. Mozaika księstw i ich dzieje. Republika Nowogrodzka i jej specyfika.
3. Zwierzchnictwo mongolskie nad Rusią.
4. Osłabienie Złotej Ordy. Proces zjednoczenia ziem wielkoruskich. Zrzucenie zwierzchnictwa mongolskiego.
5. Panowanie Iwana Groźnego. Wielka smuta.
6. Panowanie nowej dynastii. Michał Romanow i jego następcy. Reforma Nikona.
7. Piotr I. Regencja Zofii. Pierwsze lata panowania. Wojna Północna 1700 - 1721. Reformy; Petersburg. Okres przewrotów pałacowych.
8. Panowanie Katarzyny II. Piotr III. Polityka wewnętrzna. Powstanie Pugaczowa. Polityka zagraniczna. Wojny z Turcją i rozbiory Polski. Niemcy w Rosji. Paweł I.
9. Aleksander I – car liberał? Reformy. Wojna 1812 roku i jej następstwa. Powstanie dekabrystów. Ruch rewolucyjny w Rosji – rewolucjoniści szlacheccy, raznoczyńcy, narodnictwo, terroryzm.
10. Panowanie Mikołaja I. Teoria oficjalnej ludowości.
11. Aleksander II – car reformator. Wiosna posewastopolska. Manifest z 19 lutego 1861 r. i reforma agrarna. Reformy lat 1864 – 1874. Rosja po zniesieniu poddaństwa. Rozwój kapitalizmu w Rosji i powstanie ruchu robotniczego. Polityka zagraniczna. Carobójstwo. Kontrreformy Aleksandra III.
12. Rządy Mikołaja II.Wojna z Japonią. Rewolucja 1905 roku i jej następstwa. Powstanie konstytucjonalizmu rosyjskiego. Duma państwowa i działalność partii politycznych. Piotr Stołypin.
13. Rok 1917 w Rosji. Rewolucja lutowa i obalenie caratu; Dwuwładza – działalność Rządu Tymczasowego i Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich; Rewolucja październikowa czy przewrót bolszewicki? Pierwsze lata władzy radzieckiej. Powstanie Rady Komisarzy Ludowych; Dekrety; Czerwony terror i utworzenie Czeki; wojna domowa; Komunizm wojenny; NEP; powstanie ZSRR – radziecki federalizm; Polityka zagraniczna Rosji Radzieckiej; Konstytucje radzieckie; Lenin a kultura; Bolszewicy wobec religii; Śmierć Lenina.
14. Stalinizm Walka o władzę po śmierci Lenina; Kolektywizacja i industrializacja; Wielki głód na Ukrainie; terror stalinowski; Gułag. Wielka Wojna Ojczyźniana 17 września 1939; Blitzkrieg, początkiem końca fałszywej przyjaźni dwóch żywiołów totalitarnych, Oblężenie Leningradu; Obrona Moskwy; Znaczenie Stalingradu i operacji kurskiej; Zwycięska koalicja antyfaszystowska – Teheran, Jałta, Poczdam.
15. Rządy Chruszczowa Śmierć Stalina; XX Zjazd KPZR i jego następstwa;
odwilż i destalinizacja; osobowość Nikity Sergiejewicza; reformy – „dogonimy i przegonimy”.
16. Epoka zastoju – Breżniew i jego następcy Realny socjalizm i epoka zastoju; rolnictwo i przemysł w ZSRR; patologie władzy – era nomenklatury i „gerontokracji”; „homosovieticus”; kult Breżniewa. Jurii Andropow i Konstantin Czernienko, Ruch dysydencki; Zimna wojna i detente.
17. Gorbaczow (1985-1991) Pierestrojka, głasnost, uskorienie – powrót do Lenina; „Gorbimania” i świat zachodni; nowa polityka zagraniczna Jesień ludów; Rozpad ZSRR; WNP. Rosja współczesna.
Cele kształcenia
Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Moduł zajęć/przedmiotu prowadzony zdalnie (e-learning)
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji
Efekty kształcenia
Efekty uczenia się dla zajęć w zakresie Wiedzy – Student/ka:
W1
zna podstawową terminologię z zakresu historii i historiografii, antropologii kulturowej i wiedzy o kulturze, kluczowe okresy, wydarzenia i procesy historyczne
W2
zna i rozumie zróżnicowane podstawy tożsamości historycznej narodów regionu postradzieckiego, historyczne współzależności między poszczególnymi społeczeństwami i państwami regionu postradzieckiego oraz posiada wiedzę na temat węzłowych problemów historii państw i narodów obszaru postradzieckiego
------------
Efekty uczenia się dla zajęć w zakresie Umiejętności – Student/ka:
U1
prawidłowo posługuje się terminologią przedmiotu
U2
potrafi scharakteryzować poszczególne okresy oraz dokonać analizy wydarzeń i procesów historycznych na obszarze postradzieckim na zasadzie porównawczej i przyczynowo-skutkowej w oparciu o literaturę przedmiotu
U3
wyszukuje, analizuje, ocenia, selekcjonuje i wykorzystuje informacje dotyczące obszaru postradzieckiego w zasobach informacji pisanych i elektronicznych
U4
umiejętnie orientuje się w złożoności historycznych i współczesnych stosunków polsko-białoruskich, polsko-rosyjskich i polsko-ukraińskich
------------
Efekty uczenia się dla zajęć w zakresie Kompetencji Społecznych – Student/ka:
K1
jest gotów /-a do efektywnej organizacji pracy własnej oraz stałego rozwoju i doskonalenia swojej wiedzy i umiejętności
K2
jest gotów /-a do identyfikacji i oceny różnic kulturowych, wykazuje się otwartością, tolerancją i poszanowaniem wobec realiów społecznych i dziedzictwa kulturowego omawianego obszaru językowego, jak i innych kultur oraz jest gotów /-a do śledzenia bieżących trendów kulturowych i cywilizacyjnych
K3
jest gotów /-a do wykorzystywania uzyskanej wiedzy i umiejętności z zakresu historii i jej powiązań ze współczesnością w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych związanych z podejmowaną działalnością oraz odpowiedzialnego i etycznego pełnienia ról zawodowych na płaszczyźnie kontaktów z obywatelami krajów obszaru wschodniosłowiańskiego
Kryteria oceniania
Warunki zaliczenia zajęć:
- znajomość zagadnień omawianych w trakcie zajęć
- znajomość literatury przedmiotu (*wybrane fragmenty wskazne przez prowadzącego zajęcia)
- ocena pozytywna z egzaminu
Kryteria oceniania wg skali ocen stosowanej w UAM:
bardzo dobry (bdb; 5,0):
- przygotowanie i zaprezentowanie samodzielnej wypowiedzi na określone zagadnienia w sposób świadczący o pełnym zrozumieniu pytania i znajomości tematu,
- bardzo dokładne i wnikliwe omówienie zagadnień,
- pełna znajomości tematu i zagadnień przedstawionych podczas wykładów, a także wskazanej literatury przedmiotu,
- dopuszczalne są pojedyncze nieścisłości, które nie mają jednak istotnego znaczenia dla całości wypowiedzi,
- brak błędów w kompozycji całej wypowiedzi.
dobry plus (+db; 4,5)
- skomponowanie i artykulacja samodzielnej wypowiedzi na określone zagadnienia w sposób świadczący o pełnym zrozumieniu pytania i znajomości tematu,
- pełne omówienie zagadnień oraz znajomość literatury przedmiotu,
- nieliczne błędy o małym znaczeniu merytorycznym,
- brak błędów w kompozycji wypowiedzi,
- odpowiedź spójna.
dobry (db; 4,0):
- skomponowanie i artykulacja samodzielnej wypowiedzi na określone zagadnienia w sposób świadczący o zrozumieniu pytania i znajomości tematu,
- nieliczne błędy o małym znaczeniu merytorycznym,
- pełne omówienie zagadnień,
- drobne błędy w kompozycji wypowiedzi.
dostateczny plus (+dst; 3,5):
- podjęcie próby skomponowania i artykulacji samodzielnej wypowiedzi na określone zagadnienia w sposób świadczący o co najmniej częściowym zrozumieniu pytania i znajomości tematu,
- całościowe, choć powierzchowne omówienie zagadnień,
- nieliczne, ale istotne błędy językowe,
- drobne błędy w kompozycji.
dostateczny (dst; 3,0):
- podjęcie próby skomponowania i artykulacji samodzielnej wypowiedzi na określone zagadnienia w sposób świadczący o co najmniej częściowym zrozumieniu pytania i znajomości tematu,
- częściowe omówienie zagadnienia,
- błędy w kompozycji wypowiedzi.
niedostateczny (ndst; 2,0):
- niespełnienie kryteriów właściwych dla oceny: dostateczny (3,0),
- trudność stworzenia samodzielnej wypowiedzi na zadany temat,
- wypowiedź przepełniona błędami,
- chaotyczna kompozycja.
Literatura
Literatura obowiązkowa
1. Bazylow L., Wieczorkiewicz P., Historia Rosji, Wrocław 2006.
2. Heller M., Historia Imperium Rosyjskiego, Warszawa 2002.
3. Marples D. R., Historia ZSRR od rewolucji do rozpadu, Wrocław 2006.
4. Smaga J., Rosja w XX stuleciu, Kraków 2002.
Literatura dodatkowa
1. Appelbaum A., Gułag, Warszawa 2005.
2. Czerska D., Dymitr Samozwaniec, Wrocław 2004.
3. Heller M., Siódmy sekretarz. Blaski i nędza Michaiła Gorbaczowa, Lublin 1993.
4. Pipes R., Rosja carów, Warszawa 2006.
5. Pipes R., Rosja bolszewików, Warszawa 2005.
6. Pipes R., Rosja, komunizm i świat. Wybór esejów, Kraków 2002.
7. Radziński E., Rasputin, Warszawa 2000.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: