Praktyczna nauka języka polskiego - egzamin 09-PNJPcp-15
Polski system fonetyczny, podstawowe wiadomości z gramatyki języka polskiego:
- deklinacja rzeczowników, przymiotników, zaimków w lp i lm [treść realizowana w semestrze zimowym, kontynuacja w semestrze letnim]
- deklinacja liczebników głównych, porządkowych i zbiorowych [treść realizowana w semestrze zimowym, kontynuacja w semestrze letnim]
- koniugacja w czasie teraźniejszym [treść realizowana w semestrze zimowym]
- koniugacja w czasie przyszłym (prostym i złożonym), [treść realizowana w semestrze letnim]
- koniugacja w czasie przeszłym [treść realizowana w semestrze zimowym]
- aspekt czasowników [treść realizowana w semestrze zimowym, kontynuacja w semestrze letnim]
- rekcja czasowników [treść realizowana w semestrze letnim]
- kategoria trybu [treść realizowana w semestrze letnim]
- kategoria strony [treść realizowana w semestrze letnim]
- formy nieosobowe czasowników [treść realizowana w semestrze letnim]
- czasowniki modalne [treść realizowana w semestrze zimowym]
- stopniowanie przymiotników i przysłówków [treść realizowana w semestrze zimowym]
- nazwy geograficzne, nazwy mieszkańców i miejscowości. [treść realizowana w semestrze zimowym]
Wiadomości ze składni:
- zdanie pojedyncze i złożone [treść realizowana w semestrze letnim]
- negacja [treść realizowana w semestrze zimowym]
- funkcje części zdania [treść realizowana w semestrze zimowym]
- spójniki [treść realizowana w semestrze zimowym, kontynuacja w semestrze letnim]
- struktura zdania z orzeczeniem modalnym [treść realizowana w semestrze zimowym]
- imiesłowowe równoważniki zdania [treść realizowana w semestrze letnim]
Zagadnienia stylistyczne:
- norma wzorcowa i norma użytkowa [treść realizowana w semestrze letnim]
- styl pisany i styl mówiony [treść realizowana w semestrze letnim]
- formy adresatywne [treść realizowana w semestrze zimowym]
- związki frazeologiczne [treść realizowana w semestrze zimowym i letnim]
Opisywanie i interpretacja rzeczywistości otaczającej człowieka (miejsce i kraj zamieszkania; przyroda i środowisko) [treść realizowana w semestrze zimowym]
Gramatyka:
- polski system fonetyczny
- akcent w języku polskim
- podstawowa terminologia gramatyczna
- kategoria rodzaju
- koniugacja czasowników w czasie teraźniejszym
- przymiotnik i rzeczownik w M lp
- orzeczenie imienne z orzecznikiem w M w lp i lm
- podstawowe formy nawiązywania kontaktu
- podstawowe słownictwo z otoczenia studenta
- nazwy państw/ narodowości
- nazwy zawodów
- przymiotniki od nazw narodowości
- czasowniki nazywające czynności związane z wykonywaniem różnych zawodów lub zajęć
- nazwy wybranych miast polskich
- nazwy województw
- polskie nazwy wybranych zagranicznych miast i państw/narodów
- orzeczenie imienne z orzecznikiem w N lp i lm
- N rzeczowników i przymiotników w lp i lm
- czasowniki o rekcji w N
Opisywanie i interpretacja najbliższego otoczenia (człowiek, rodzina, dom, sąsiedztwo) [treść realizowana w semestrze zimowym]
Gramatyka:
- liczebniki 1-100
- przymiotniki opisujące istoty żywe oraz przedmioty
- przysłówki określające samopoczucie
- czasowniki wyrażające emocje
- zaimki dzierżawcze
- B rzeczowni-ków i przymiotni-ków lp i lm
- D rzeczowników i przymiotni-ków lp i lm
- zdania twierdzące a zdania przeczące
- czasowniki o rekcji w B
- zaimki osobowe
- liczebniki z M i z D
- nazwy części mieszkania/domu
- nazwy przedmiotów i urządzeń znajdujących się w mieszkaniu/domu
- przyimki określające relacje przestrzenne
- stopień wyższy i najwyższy przymiotników i przysłówków
- rekcja przyimków z D, B i Ms.
Opisywanie zainteresowań i sposobów spędzania czasu wolnego [treść realizowana w semestrze zimowym]
Gramatyka:
- czasowniki wyrażające czynności związane ze spędzaniem wolnego czasu
- nazwy dyscyplin sportowych/zainteresowań
- zwroty określające sposób spędzania wolnego czasu
- przysłówki określające częstotliwość działań
- rekcja czasownika interesować (się)
- rekcja czasowników wyrażających sposób spędzania wolnego czasu
- aspektowość czasowników
Wyrażanie potrzeb (sytuacje komunikacyjne, np. w restauracji, kawiarni, kinie, teatrze) [treść realizowana w semestrze zimowym]
Gramatyka:
- czasowniki modalne
- formy grzecznościowe
- nazwy produktów spożywczych
- nazwy dóbr konsumpcyjnych
- nazwy żywności i potraw
- składnia czasowników modalnych
- liczebniki od 100
- podawanie cen
- tryb przypuszcza-jący
- konstrukcja typu: Mówi, że…
Życie codzienne – opis i interpretacja, wspomnienia i porównanie z dawną rzeczywistością [treść realizowana w semestrze zimowym]
Gramatyka:
- sposoby podawania czasu
- określanie przedziałów czasowych
- liczebniki porządkowe
- sposoby zapisywania daty
- czas przeszły
- czasowniki znać i wiedzieć
- składnia czasownika umieć
- nazwy dni tygodnia
- nazwy miesięcy
- czasowniki i zwroty opisujące codzienne czynności
- przysłówki wyrażające relacje czasowe
Plany na przyszłość; wpływ technologii na życie człowieka [treść realizowana w semestrze letnim]
Gramatyka:
- leksyka popularnonaukowa związana z tematyką futurologiczną
- leksyka i frazeologia związane z horoskopami
- czas przyszły prosty i złożony
- zdania podrzędnie złożone dopełnieniowe
Lokalizacja miejsc w terenie. Podróże i emigracja; cudzoziemiec wśród Polaków – stereotypy [treść realizowana w semestrze letnim]
Gramatyka:
- leksyka pytań o informację
- leksyka i frazy związane z udzielaniem informacji
- kierunki świata
- nazwy obiektów miejskich
- nazwy zabytków w wybranych miejscowościach Polski
- powtórzenie i rozszerzenie wiadomości o regułach tworzenia form Ms. lp i lm rzeczowników, przymiotników i zaimków
- wieloznaczność tych samych przyimków w zależności od rekcji
- reguły stosowania małych i wielkich liter
- tryb rozkazujący czasowników
- słownictwo związane z podróżowaniem, z turystyką, ze spędzaniem urlopu
- typowe wyrażenia i zwroty stosowane we współczesnej epistolografii
- pole semantyczne czasownika podróżować
- łączliwość czasownika podróżować
Życie codzienne – stan zdrowia, zdrowy styl życia, zakupy i usługi, potrawy i napoje; mieszkanie do wynajęcia [treść realizowana w semestrze letnim]
Gramatyka:
- terminologia służąca opisowi pogody
- nazwy części ciała
- nazwy popularnych chorób/dolegliwości
- nazwy podstawowych akcesoriów lekarskich
- wyrażenia i zwroty opisujące dolegliwości
- leksyka używana w opisie trybu życia
- związki frazeologiczne z nazwami części ciała/z nazwami środków spożywczych
Polityka i społeczeństwo – współczesne zagadnienia społeczne i polityczne w Polsce (np. równouprawnienie) [treść realizowana w semestrze letnim]
Gramatyka:
- żywy język mass mediów
- modna aktualnie leksyka i frazeologia
- poprawność fleksyjna i składniowa (liczebniki)
- tryb rozkazujący (powtórzenie)
- leksyka i frazeologia dyskursu publicznego na temat patriotyzmu
- poprawność składniowa (związek zgody)
- leksyka i frazeologia związane z debatą społeczną na temat równouprawnienia płci oraz na temat związków homoseksualnych
- poprawność składniowa (skróty)
“Ciemne strony życia” - uzależnienia [treść realizowana w semestrze letnim]
Gramatyka:
- leksyka i frazeologia związane z opi-sywaniem nałogów
- nazwy nałogów
- ogólnie znana terminologia medyczna odnosząca się do nałogów
- poprawność składniowa (szyk wyrazów w zdaniu)
Kultura polska i światowa – media, literatura, teatr, kino, tzw. kultura niska i wysoka [treść realizowana w semestrze letnim]
Różne konwencje socjokulturowe:
- normy zachowań społecznych w Polsce
- normy zachowań w kontaktach interpersonalnych
[treść realizowana w semestrze letnim]
Gramatyka:
- zróżnicowanie stylistyczne polszczyzny
- wulgaryzmy i kolokwializmy
- poprawność składniowa – związek rządu
Święta, zwyczaje i tradycje w Polsce [treść realizowana w semestrze zimowym i letnim]
Gramatyka:
- formuły związane ze składaniem życzeń
- słownictwo związane z okresem Świąt Bożego Narodzenia
- nazwy potraw wigilijnych
- zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe celu
- formuły życzeń wielkanocnych
- nazwy zwyczajów związanych z okresem Wielkanocy
- nazwy potraw wielkanocnych
- sakralne nazewnictwo porządku Świąt Wielkanocnych
- zestawienia, złożenia, zrosty (zasady tworzenia, pisowni, deklinacja)
- wielkie i małe litery (cd.)
Każda treść kształcenia zakłada wzbogacanie zasobu słownictwa, struktur gramatycznych oraz funkcji językowych przewidzianych i niezbędnych do osiągnięcia założonych efektów kształcenia.
Cele kształcenia
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Potrafi:
posługiwać się podstawową wiedzą filologiczną z zakresu fonetyki, fonologii, fleksji i składni języka polskiego;
interpretować wiedzę o kulturze polskiej i posługiwać się nią; stosować powszechne normy kulturowe przyjęte w komunikacji w języku polskim
rozumieć i interpretować teksty oraz wypowiedzi ustne dotyczące tematów związanych z życiem codziennym oraz poruszających tematykę społeczną, polityczną i kulturalną;
redagować dłuższe wypowiedzi pisemne na różne tematy, wyrażając w nich i uzasadniając swój punkt widzenia;
swobodnie i spontanicznie używać języka polskiego w komunikacji z jego rodzimymi użytkownikami w różnych sytuacjach życia codziennego, w polskich realiach;
obszernie wypowiadać się na interesujące go tematy, opowiadać o swoich doświadczeniach, planach, zamiarach;
brać udział w dyskusji na różne tematy i uzasadniać swój punkt widzenia;
posługiwać się odmianą oficjalną i nieoficjalną języka polskiego, dostosowując jej użycie do sytuacji komunikacyjnej.
Kryteria oceniania
aktywność w trakcie zajęć (udział w dyskusji i w pracy w grupie);
wartość merytoryczna i poprawność wypowiedzi i prezentacji przedstawianych na zajęciach;
wartość merytoryczna i poprawność pisemnych zadań domowych;
poziom wiedzy i umiejętności zaprezentowane na cząstkowych testach sprawdzających;
poziom wiedzy i umiejętności zaprezentowane na semestralnych testach zaliczeniowych;
poziom wiedzy i umiejętności zaprezentowane na egzaminie pisemnym i ustnym.
Literatura
Liliana Madelska, Małgorzata Warchoł-Schlottmann, HURRA!!! Odkrywamy język polski. Gramatyka dla uczących (się) języka polskiego jako obcego, Kraków 2008.
Formy i normy, czyli poprawna polszczyzna w praktyce, pod red. Katarzyny Mosiołek-Kłosińskiej, Warszawa 2001.
Wielki słownik poprawnej polszczyzny, pod red. Andrzeja Markowskiego, Warszawa 2010.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: