Wstęp do kodykologii arabskiej 09-KODARAB-11

Poruszane zagadnienia:

- Kodykologia i jej rola w badaniach filologicznych nad cywilizacją arabsko-muzułmańską.
- Strona techniczna: materiał, przybory, oprawa. Formy książki.
- Typologia pisma (kaligrafii) w rękopisach.
- Układ tekstu. Świadectwa transmisji tekstu i własności. Iǧāzāt i samā‘āt. Waqf.
- Datowanie rękopisu. Kalendarze. Autentyczność i fałszerstwo.
- Aspekty socjoekonomiczne wytwarzania rękopisów.
- Sztuka na marginesie rękopisów: iluminacja i miniatura.
- Zróżnicowanie rękopisów ze względu na region, epokę i gatunek piśmiennictwa.
- Biblioteki i archiwa. Korzystanie z katalogów i innych pomocy i kompendiów naukowych niezbędnych w kodykologii.
- Elementy krytyki tekstu.

Cele kształcenia

Pogłębienie wiadomości na temat kultury intelektualnej świata arabsko-muzułmańskiego poprzez kontakt z jej pierwszorzędnymi artefaktami Poznanie technologicznych aspektów wytwarzania rękopisów Poznanie struktury tekstualnej tekstu rękopiśmiennego Nabycie praktycznych umiejętności pracy z manuskryptami arabskimi Uświadomienie kluczowej roli rękopisu jako podstawowego medium przekazu informacji w epoce przednowoczesnej oraz nośnika treści artystycznych

Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć

Większość literatury znajduje się w Bibliotece Filologicznej Novum. Materiały uzupełniające będą dystrybuowane przez wykładowców podczas zajęć bądź drogą elektroniczną.

Kierunek studiów

filologia, specjalność arabistyka

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

wykład, dyskusja na zajęciach, samodzielna analiza rękopisów w domu, przygotowanie zadania zaliczeniowego

Poziom przedmiotu

II stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

I rok

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

Znajomość języka arabskiego na poziomie B2 Zaznajomienie z kontekstem kulturowym świata arabsko-muzułmańskiego

Koordynatorzy przedmiotu

Arzu Sadykhova

Efekty kształcenia

Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia studenti:
ma świadomość kluczowej roli rękopisu jako podstawowego medium przekazu informacji w epoce przednowoczesnej oraz jako przedmiotu klasycznych badań filologicznych
posiada wiedzę na temat technologicznych i tekstualnych aspektów wytwarzania manuskryptów
Zna rozmaite konteksty sytuujące zjawisko rękopisów w ramach kultury intelektualnej i artystycznej oraz rzeczywistości społeczno-ekonomicznej
dostrzega różnice między rękopisami reprezentującymi poszczególne regiony, epoki oraz gatunki piśmiennictwa
posługuje się podstawową terminologią kodykologiczną w języku arabskim, polskim i angielskim
samodzielnie wyszykuje rękopis w bibliotece, archiwum lub zasobach elektronicznych przy użyciu katalogów i innych kompendiów
potrafi odczytać przeciętnej trudności tekst arabski w podstawowych stylach kaligraficznych
samodzielnie analizuje podstawowe aspekty techniczne i tekstualne rękopisu tworząc opis kodykologiczny
potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę i umiejętności w przygotowywanej pracy magisterskiej lub tekście o charakterze naukowym
jest otwarty na poznanie innych kręgów kulturowych

Kryteria oceniania

obecność na 80 % zajęć, pisemna praca zaliczeniowa (samodzielny opis kodykologiczny rękopisu wraz z notatką naukową), aktywność na zajęciach
Skala ocen:
5 – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne
4.5 – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne
4.0 – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne
3.5 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami
3.0 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne, ale z licznymi błędami
2.0 – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne

Literatura

Abbot, Nabia. Studies in Arabic literary papyri I. Historical texts. Chicago University Press, 1957.
Abbot, Nabia. Studies in Arabic literary papyri II. Qur’anic commentary and tradition. Chicago University Press, 1967
Abbot, Nabia. Studies in Arabic literary papyri III. Language and literature. Chicago University Press and London, 1972
Bielawski, Józef, Sztuka książki w świecie islamu, Ossolineum, Wrocław 1967
Gacek, Adam, Arabic manuscripts. A vademecum for readers, Brill, Leiden-Boston 2009
Gacek, Adam, The Arabic manuscript tradition. A glossary of technical terms and bibliography, Leiden-Boston-Köln 2001
Deroche, Francois, Islamic codicology. An introduction to the study of manuscripts in Arabic Script, Al-Furqan Islamic heritage foundation, London 2005
Encyclopedia of Arabic Language and Linguistics. Vol. I – V. Leiden – Boston, Brill, 2006 – 2009
Encyclopedia of Islam. Vol. I – XI. Leiden, Brill, 1986 – 2002
Gehin, Paula (red.), tłum. Beata Spieralska, Jak czytać rękopis średniowieczny, „Mówią Wieki”, Warszawa 2008
Kraczkowski, Ignacy, Nad arabskimi rękopisami. Kartki ze wspomnień o księgach i ludziach, PWN, Warszawa 1952
Pedersen, Johannes. Arabic Book. Princeton University Press, New Jersey, 1984
Reynolds, L.D., N.G. Wilson, Skrybowie i uczeni. O tym jak antyczne teksty literackie przetrwały do naszych czasów. Tłum. Paweł Majewski, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2008
Sezgin, Fuat. Geschichte des arabischen Schrifttums. Vol. I – IV. Leiden, Brill, 1996. Vol. V, 1974, Vol. VI, 1978, Vol. VII, 1979, Vol. VIII, 1982, Vol. IX, 1984

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 09-KODARAB-11 w USOSweb