Komparatystyka literacko-kulturowa 09-KLKL-11

Komparatystyka literacko-kulturowa. Przedmiot i metodologia. Miejsce we współczesnym dyskursie literaturoznawczym. Komparatystyka intersemiotyczna
Dzieło literackie w kontekście kulturowym. Kulturowe uwarunkowania poznania humanistycznego. Koncepcja dzieła otwartego (M. Bachtin, U. Eco). Dzieło literackie jako specyficzne narzędzie i medium poznawcze. Pogłębione czytanie tekstu literackiego a problem kompetencji odbiorcy „zaangażowanego”.
Intertekstualność. Wielokulturowość. Kulturowa teoria literatury.
Pojęcie piękna w ujęciu historycznym i kulturowym
Miasto jako przedmiot badań semiotyki kultury. Petersburg i „tekst petersburski literatury rosyjskiej”.
Wyróżniki kultury i duchowości rosyjskiej. Jurodiwyj, starzec, ikona.
Tekst literacki w kontekście intersemiotycznym. Taniec jako tekst pisany ciałem. Taniec Isadory Duncan w kontekście Wielkiej Reformy Teatralnej.
Karnawał i karnawalizacja w kulturze współczesnej. Koncepcja symulakrum J. Baudrillarda
Problem reifikacji w literaturze, filozofii i sztuce. Dekodowanie ciała.
Tragedia. Tragiczność bytu. Tragizm ludzkiej egzystencji. Namysł nad kategorią tragizmu w ujęciu historycznym
Mit jako system semiologiczny. Odczytanie i rozszyfrowanie mitu. Potrzeba i granice mitologii.
Pojęcie piękna w ujęciu historycznym i kulturowym

Cele kształcenia

wprowadzenie i zapoznanie ze współczesnym dyskursem literaturoznawczym. przekazanie wiedzy o metodologii badań komparatystycznych przygotowanie do analizy dzieła literackiego w kontekście kulturowym poprzez pogłębione zapoznanie z podstawowymi kategoriami kulturowymi kształtowanie umiejętności identyfikowania analogii i rozbieżnosci między tekstami kultury dzięki usystematyzowanej wiedzy nt. specyficznych zjawisk kultury rosyjskiej kształtowanie umiejętności krytycznego podejścia do tekstu artystycznego rozwijanie umiejętności pogłębionego, „zaangażowanego” czytania dzieła literackiego rozwijanie umiejętności komunikacji i pracy w grupie oraz właściwej postawy i odpowiedzialnego stosunku do zajęć

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

Wykład konwersatoryjny Dyskusja Praca z tekstem Demonstracje dźwiękowe i/lub video Praca w grupach

Poziom przedmiotu

I stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

II rok

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

Podstawowa wiedza i umiejętności z zakresu literatury rosyjskiej oraz ogólnej wiedzy o kulturze.

Efekty kształcenia

Po zakończeniu przedmiotu i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student potrafi:
- ma podstawową wiedzę o miejscu komparatystyki literacko-kulturowej we współczesnym dyskursie literaturoznawczym
- zna elementarną terminologię w zakresie komparatystyki, zna podstawowe założenia i argumentacje kulturowej teorii literatury, teorii intertekstualności (z uwzględnieniem jej statusu we współczesnej kulturze)
- posiada uporządkowaną wiedzę nt. kategorii uwzględnianych we współczesnych metodologiach literaturoznawczych (karnawalizacja, reifikacja, intersemiotyczność, semiotyka miasta)
- wykorzystuje fundamentalne kategorie kulturowe (piękno, tragizm, mit) do samodzielnych odczytań tekstów humanistycznych
- posiada uporządkowaną wiedzę, dotyczącą charakterystycznych zjawisk i pojęć stanowiących o specyfice mentalności rosyjskiej (jurodiwyj, starzec, ikona, „tekst petersburski literatury rosyjskiej”),
- ma świadomość wartości rosyjskiego dziedzictwa kulturowego, posługuje się tymi kategoriami w odczytaniach tekstów literackich
- posiada podstawową wiedzę o powiązaniach komparatystyki z innymi dyscyplinami humanistycznymi
- potrafi argumentować z wykorzystaniem poglądów autorów opracowań krytycznych
- umie formułować własne sądy w oparciu o przeczytany materiał
- umie samodzielnie rozwijać swoje umiejętności badawcze
potrafi pracować w grupie

Kryteria oceniania

Kryteria oceniania:
- obecność oraz aktywny udział na zajęciach;
- systematyczne przygotowanie do zajęć;
- zaliczenie końcowe;

SKALA OCEN:

bardzo dobry (bdb; 5,0):
bardzo dobra i uporządkowana wiedza z zakresu omawianych zagadnień, umiejętność osadzenia omawianej problematyki na tle szerszego kontekstu kulturowego, bardzo dobra umiejętność analizy tekstu krytycznego i interpretacji tekstu artystycznego, swobodne poruszanie się po omawianym materiale.

dobry plus (+db; 4,5):
bardzo dobra wiedza z zakresu omawianych zagadnień, umiejętność osadzenia omawianej problematyki na tle szerszego kontekstu kulturowego, bardzo dobra umiejętność analizy tekstu krytycznego i interpretacji tekstu artystycznego.

dobry (db; 4,0):
dobra wiedza z zakresu omawianych zagadnień, umiejętność osadzenia omawianej problematyki na tle szerszego kontekstu kulturowego, dobra umiejętność analizy tekstu krytycznego i interpretacji tekstu artystycznego.

dostateczny plus (+dst; 3,5):
dostateczna wiedza z zakresu omawianych zagadnień, umiejętność osadzenia omawianej problematyki na tle szerszego kontekstu kulturowego, dostateczna umiejętność analizy tekstu krytycznego i interpretacji tekstu artystycznego.

dostateczny (dst; 3,0):
wystarczająca wiedza z zakresu omawianych zagadnień, wystarczająca umiejętność osadzenia omawianej problematyki na tle szerszego kontekstu kulturowego, wystarczająca umiejętność analizy tekstu krytycznego i interpretacji tekstu artystycznego.

niedostateczny (ndst; 2,0):
niewystarczająca wiedza z zakresu omawianych zagadnień, brak umiejętności osadzenia omawianej problematyki na tle szerszego kontekstu kulturowego, niewystarczająca umiejętność analizy tekstu krytycznego i interpretacji tekstu artystycznego.

Literatura

Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, pod red. M.P. Markowskiego i R. Nycza, Kraków 2006. Wybrane rozdziały;
Intersemiotyczność. Literatura wobec innych sztuk (i odwrotnie). Studia, pod red. S. Balbusa, A. Hejmeja, J. Niedźwiedzia, Kraków 2004. Wybrane rozdziały;
Karnawalizacja. Tendencje ludyczne w kulturze współczesnej, pod red. J. Grada i H. Mamzer, Poznań 2004. Wybrane rozdziały;
W. Toporow, Miasto i mit, tłum. B. Żyłko, Gdańsk 2000. Wybrane rozdziały;
Człowiek i rzecz. O problemach reifikacji w literaturze, filozofii i sztuce, pod red. S. Wysłouch i B. Kaniewskiej, Poznań 1999. Wybrane rozdziały;
Tekst – rzecz – egzystencja w literaturach słowiańskich, pod red. B. Stempczyńskiej i J. Tymienieckiej-Suchanek, Katowice 2009. Wybrane rozdziały;
J. Łotman, Kultura i eksplozja, tłum. B. Żyłko, Warszawa 1999. Wybrane rozdziały;
J.L. Krakowiak, Tragizm ludzkiej egzystencji jako problem filozoficzny, Warszawa 2005;
A. Bielik-Robson, T. Stawiszyński, Zanik tragizmu, „Polonistyka” 2003, № 10, ss. 4-10;
M. Eliade, Sacrum. Mit. Historia, tłum. A Tatarkiewicz, Warszawa 1993, Wybrane rozdziały;
R. Barthes, Mit i znak, tłum. zbiorowe, Warszawa 1970, Wybrane rozdziały;
H. Chałacińska-Wiertelak, Horyzonty współczesnej komparatystyki. Uwagi wstępne, [w zb.:] Problemy współczesnej komparatystyki, pod red. H. Chałacińskiej-Wiertelak i W. Wasyłenki, Poznań 2003, ss. 5-12;
J. Sieradzan, Szaleństwo w religiach świata, Kraków 2005, Wybrane rozdziały;
J. Baudrillard, Precesja symulakrów, tłum. T. Komendant, [w:] Postmodernizm. Antologia przekładów, red. R. Nycz, Kraków 1998, s. 175-189.
Komparatystyka dzisiaj. Problemy teoretyczne, t. I, red. E. Szczęsna, E. Kasperski, Kraków 2010, wybrane rozdziały.
Komparatystyka dla humanistów, red. M. Dąbrowski, Warszawa 2011, wybrane rozdziały.
I. Cieślik, Starcy Pustelni Optyńskiej, Kraków 2005 (wybrane rozdziały);
M. Rusinek, Retoryka obrazu. Przyczynek do percepcyjnej teorii figur, Gdańsk 2012.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 09-KLKL-11 w USOSweb