Konwersatorium z komparatystyki przekładu pl-ros 09-KKPPR-11

Przegląd współczesnych teorii przekładoznawczych.
Narzędzia translatoryczne. Specyfika tekstu pisanego ze względu na typ tekstu.
Analiza fragmentów tekstów autentycznych i prac magisterskich – określanie kontekstu społecznego i kulturowego, rejestru, stylu.
Analiza porównawcza tekstu oryginału i przekładu.
Adekwatność przekazu środków obrazowych.
Kryteria oceny jakości przekładu.
Typy ekwiwalencji i adekwatności tłumaczeniowej. Koncepcje ekwiwalencji.
Aspekt formalny przekładów tekstów autentycznych i prac magisterskich.
Korekta (m.in. językowa, stylistyczna i gramatyczna) przekładów tekstów autentycznych i prac magisterskich. Rozróżnianie błędów tłumaczeniowych.
Przekład fragmentów różnych typów tekstów w j. polskim/j. rosyjskim.

Cele kształcenia

Zapoznanie studentów ze specyfiką i procesem tłumaczenia tekstów pisanych i warsztatem pracy tłumacza. Przygotowanie studentów do praktycznego zastosowania narzędzi tłumaczeniowych i koncepcji przekładoznawczych w pracy translatorskiej. Wpojenie indywidualnego podejścia do tekstu z zachowaniem stylistyki i wymogów formalnych. Omówienie zasad korekty (m.in. językowej, gramatycznej i stylistycznej) przekładów tekstów autentycznych i prac magisterskich. Uwzględnienie błędów pojawiających się w trakcie sporządzania i analizowania przekładu polsko-rosyjskiego. Zapoznanie z pojęciem ekwiwalencji i adekwatności tłumaczeniowej. Omówienie podstawowych technik i strategii tłumaczeniowych (poziomy ekwiwalencji). Wypracowanie umiejętności oceny jakości przekładu polsko-rosyjskiego i rosyjsko-polskiego w kontekście interferencji językowej. Praktyczna analiza przekładu w odniesieniu do tekstu oryginalnego (na podstawie tekstów autentycznych, a także fragmentów prac magisterskich). Pogłębienie kompetencji językowych w zakresie języka polskiego i rosyjskiego.

Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć

Materiały są udostępniane na platformie Microsoft Teams i drogą mailową.

Kierunek studiów

kierunek studiów: filologia wschodniosłowiańska specjalność studiów: filologia rosyjska

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

Wykład z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień Wykład konwersatoryjny Wykład problemowy Dyskusja Praca z tekstem Metoda analizy przypadków Metoda ćwiczeniowa Metoda laboratoryjna Metoda badawcza (dociekania naukowego) Metoda warsztatowa Metoda projektu Praca w grupach

Moduł zajęć/przedmiotu prowadzony zdalnie (e-learning)

nie

Poziom przedmiotu

II stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

II rok

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

Zaawansowana wiedza i umiejętności z zakresu gramatyki, leksyki (w szczególności synonimii i antonimii) języka polskiego i języka rosyjskiego. Uzyskanie zaliczenia z przedmiotu „Teoria i praktyka przekładu” (I rok II stopnia, semestr zimowy). Znajomość literatury przedmiotu oraz najważniejszych technik i strategii tłumaczeniowych. Znajomość języka rosyjskiego na poziomie różnych rejestrów komunikacyjnych.

Efekty kształcenia

Po zakończeniu modułu i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student /ka:
posiada ugruntowaną wiedzę z zakresu współczesnych koncepcji przekładoznawczych.
rozróżnia i w zależności od typu tekstu potrafi zastosować odpowiednie narzędzia translatoryczne.
jest świadomy szczególnych uwarunkowań przekładu i potrafi indywidualnie podejść do przekładu z przestrzeganiem zasad stylistyki oraz zachowaniem wymogów formalnych względem tekstu wyjściowego.
komentuje przekład tekstu polskiego na język rosyjski i odwrotnie, a także analizy porównawcze przeprowadzone przez innych badaczy.
analizuje i interpretuje tekst oryginalny w celu ustalenia inwariantu, który musi zostać zachowany w przekładzie
prawidłowo interpretuje stylistykę przekładu danego tekstu oraz zastosowanych środków obrazowych.
umiejętnie przeprowadza korektę (m.in. językową, stylistyczną i gramatyczną) tekstów autentycznych i prac magisterskich. Jest wyczulony na błędy, które pojawiają się w procesie sporządzania i analizowania przekładu.
rozróżnia i potrafi zastosować koncepcje przekładoznawcze i typy ekwiwalencji tłumaczeniowej podczas analizy tekstu oryginalnego i przekładu.
ocenia jakość przekładu w kontekście zjawiska interferencji językowej.
potrafi przeprowadzić i skomentować analizę porównawczą tekstu oryginalnego i przekładu.
umiejętnie i swobodnie korzysta ze słowników i innych narzędzi pomocnych tłumaczowi.

Kryteria oceniania

Podstawowe kryteria:
− obecność na zajęciach,
−aktywny udział w zajęciach,
− znajomość zalecanej literatury przedmiotu,
− pozytywna ocena z kolokwium zaliczeniowego.

Skala ocen / kryteria oceniania:

bardzo dobry (bdb; 5,0):
− przygotowanie i zaprezentowanie samodzielnej wypowiedzi na określone zagadnienie w sposób świadczący o pełnym zrozumieniu pytania i znajomości tematu;
− bardzo dokładne i wnikliwe omówienie zagadnienia;
− pełna znajomości tematu i zagadnień przedstawionych podczas zajęć, a także przeczytanie zadanej literatury naukowej;
− dopuszczalne są pojedyncze nieścisłości, które nie mają istotnego znaczenia dla całości wypowiedzi;
− brak błędów w kompozycji całej wypowiedzi.

dobry plus (+db; 4,5):
− skomponowanie i artykulacja samodzielnej wypowiedzi na zadany temat w sposób świadczący o pełnym zrozumieniu pytania i znajomości tematu;
− pełne omówienie zagadnienia oraz zapoznanie się z literaturą naukową;
− nieliczne błędy o małym znaczeniu merytorycznym;
− brak błędów w kompozycji;
− odpowiedź spójna.

dobry (db; 4,0):
− skomponowanie i artykulacja samodzielnej wypowiedzi na zadany temat w sposób świadczący o zrozumieniu pytania i znajomości tematu;
− pełne omówienie zagadnienia;
− drobne błędy w kompozycji.

dostateczny plus (+dst; 3,5):
− podjęcie próby skomponowania i artykulacji samodzielnej wypowiedzi na zadany temat w sposób świadczący o co najmniej częściowym zrozumieniu pytania i znajomości tematu;
− całościowe, choć powierzchowne omówienie zagadnienia;
− nieliczne, ale istotne błędy językowe;
− drobne błędy w kompozycji.

dostateczny (dst; 3,0):
− podjęcie próby skomponowania i artykulacji samodzielnej wypowiedzi na zadany temat w sposób świadczący o co najmniej częściowym zrozumieniu pytania i znajomości tematu;
− częściowe omówienie zagadnienia;
− błędy w kompozycji wypowiedzi.

niedostateczny (ndst; 2,0):
− niespełnienie kryteriów właściwych dla oceny: dostateczny (3,0);
− trudność stworzenia samodzielnej wypowiedzi na zadany temat;
− wypowiedź przepełniona błędami;
− chaotyczna kompozycja.

Literatura

Balcerzan E., Literatura z literatury. Strategie tłumaczy, Katowice 1998.
Balcerzan E., Tłumaczenie jako “wojna światów”: w kręgu translatologii i komparatystyki, Poznań 2009.
Barańczak S., Ocalone w tłumaczeniu, Poznań 1999.
Brzozowski J., Stanąć po stronie tłumacza. Zarys poetyki opisowej przekładu, Kraków 2011.
Dąbrowska-Partyka M., “Poleżeć na liściach laurowych” albo - czego nie wolno tłumaczowi, (w:) Eadem, Świadectwa i mistyfikacje. Przed i po Jugosławii, Kraków 2003.
Dedecius K., Notatnik tłumacza, Kraków 1974.
Drawicz A.: Achmatowa i Pasternak jako tłumacze polskiej literatury [w:] Po obu stronach granicy, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk, 1972.
Hejwowski K., Kognitywno-komunikacyjna teoria przekładu, Warszawa 2007.
Kielar B., Zarys translatoryki, Warszawa 2013.
Kozak J., Przekład literacki, Warszawa 2008.
Legeżyńska A., Tłumacz i jego kompetencje autorskie, Warszawa 1999.
Lewicki R., Obcość w odbiorze przekładu, Lublin 2000.
Lewicki R., Zagadnienia lingwistyki przekładu, Lublin 2017.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 09-KKPPR-11 w USOSweb