Historia literatury węgierskiej 09-HLW-FW-24

Po zakończeniu przedmiotu student potrafi:
- analizować przyczyny i przebieg zjawisk literackich i kulturowych, charakterystycznych dla omawianych epok literackich na Węgrzech
- rozpoznawać, wymieniać, umiejscawiać na osi czasu i prezentować sylwetki oraz dorobek czołowych węgierskich twórców do początków XX wieku
- przedstawiać tło historyczne, które znalazło odzwierciedlenie w dziełach literackich dyskutowanych na zajęciach
- interpretować teksty literackie w oryginale lub w przekładzie na język polski, w zakresie przewidzianym przedmiotem, uwzględniając kontekst historyczny i kulturowy

Podstawą zaliczenia jest:
- kontrola obecności (możliwe dwie nieusprawiedliwione nieobecności w semestrze)
- ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność może podnieść ocenę końcową o jeden stopień)
- ocena z kolokwium pod koniec każdego semestru

Po uzyskaniu zaliczenia z obydwu semestrów student przystępuje do ustnego egzaminu końcowego.

Literatura podmiotu:

Podania starowęgierskie: Csodaszarvas, Álmos, Vérszerződés, Fehér ló, Botond, Lehel kürtje. W: Lengyel Dénes: Régi magyar mondák, Budapest Móra Ferenc Könyvkiadó 1991.
Halotti beszéd , Ómagyar Mária Siralom (fragmenty)
Janus Pannonius: Gryllusra, Kikacagja a római búcsúsokat, Pannonia dicsérete, Egy dunántúli mandulafáról
Balassi Bálint: Egy katonaének, Borívóknak való, Búcsúja hazájától, Júliát hasonlítja a szerelemhez, Hogy Júliára talála, így köszöne néki, Fulviáról, Kit egy citerás lengyel leányról szerzett (fragmenty)
Pieśni kurucowskie (wybór)
Zrínyi Miklós: Szigeti veszedelem; Török áfium ellen való orvosság (fragmenty)
Franciszek II Rakoczy: Pamiętniki. Wyznania, Warszawa Państwowy Instytut Wydawniczy 1988 (fragmenty)
Mikes Kelemen: Törökországi levelek (fragmenty)
Kazinczy Ferenc: A nagy titok, A nyelvrontók, Írói érdem, A mi nyelvünk
Berzsenyi Dániel: Osztályrészem, A magyarokhoz II., A közelítő tél (fragmenty)
Csokonai Vitéz Mihály: Az estve, Magyar! Hajnal hasad!, Tartózkodó kérelem, A rózsabimbóhoz, A tihanyi ekhóhoz, A reményhez, Szegény Zsuzsi, a táborozáskor, Szerelemdal a csikóbőrös kulacshoz (fragmenty)
Katona József: Bánk bán (fragment „Tiborc panasza”)
Kölcsey Ferenc: Himnusz, Huszt, Emléklapra, Rebellis vers, Zrínyi dala, Zrínyi második éneke
Vörösmarty Mihály: Szép Ilonka, fragment dramatu Csongor és Tünde („Az Éj monológja”), Ábránd, A merengőhöz, Szózat, A Guttenberg-albumba, Gondolatok a könyvtárban, Előszó, A vén cigány
Petőfi Sándor: Befordultam a konyhára, Falu végén kurta kocsma, Füstbement terv, A tintás üveg, Fa leszek, ha…, Minek nevezzelek?, Beszél a fákkal a bús őszi szél, Szeretlek kedvesem, Szeptember végén, Reszket a bokor…, A puszta télen, Az Alföld, A Tisza, Egy gondolat bánt…, Nemzeti dal, Föltámadott a tenger, Csatadal, Akasszátok föl a királyokat!, Európa csendes, újra csendes
Arany János: Szondi két apródja, A walesi bárdok, V. László, Ágnes asszony, Tetemrehívás, Híd-avatás, Letészem a lantot, Visszatekintés, Epilógus, A tölgyek alatt, Az örök zsidó
Jókai Mór: Złoty człowiek (Az arany ember) – powieść
Madách Imre: Tragedia człowieka (Az ember tragédiája) – fragment w przekładzie: XV „Gdzieś poza rajem”
Mikszáth Kálmán: Az a fekete folt, Lapaj, a híres dudás, Bede Anna tartozása – opowiadania; Oblężenie Bystrzycy (Beszterce ostroma) – powieść
Gárdonyi Géza: Byłem niewolnikiem Hunów (A láthatatlan ember) – powieść
Ady Endre: Új vizeken járok, Héja-nász az avaron, Góg és Magóg fia vagyok én, A magyar Messiások, A magyar Ugaron, A Hortobágy poétája, Az ős Kaján, Szeretném, ha szeretnének, A föl-föl dobott kő, Párizs az én Bakonyom, Párizsban járt az ősz, A halál rokona, Sírni, sírni, sírni, Vér és arany, Lédával a bálban, Örök harc és nász, Elbocsátó szép üzenet, Őrizem a szemed, Az én menyasszonyom, Álmom az Isten, Hiszek hitetlenül Istenben, Illés szekerén, A Sion-hegy alatt, Magyar jakobinus dala, Ének aratás előtt, Fölszállott a páva, A grófi szérűn, Emlékezés egy nyáréjszakára, Ember az embertelenségben, Az eltévedt lovas
Krúdy Gyula: Sinbad – opowiadania w przekładzie; Ostatnie cygaro w gospodzie „Pod Karym Arabem”, Żurnalista i śmierć. W: „Literatura na Świecie” 2002 nr 07-09.
Csáth Géza: Matkobójstwo, Czarna cisza, Śmierć czarodzieja, Opium, Mała Emma – opowiadania; fragmenty Dziennika; artykuł Elżbiety Cygielskiej: Csáth. W: „Literatura na Świecie” 2001 nr 2-3.

Literatura przedmiotu w języku polskim:

Klaniczay T., Szauder J., Szabolcsi M., Historia literatury węgierskiej, Wrocław - Warszawa - Kraków 1966.
Csapláros I., Literatura węgierska w: Dzieje literatur europejskich, 3/2, red. W. Floryan, Warszawa 1991.
Snopek J., Węgry. Zarys dziejów i kultury, Warszawa 2002.

Literatura przedmiotu w języku węgierskim i angielskim:

Czigány L., The Oxford history of Hungarian literature. From the earliest times to the present, Oxford 1984, http://mek.niif.hu/02000/02042/index.phtml#.
Gintli T., Magyar irodalom, Budapest 2010.
Görömbei A., A magyar irodalom története, Helsinki 1992.
Klaniczay T. (red.), A history of Hungarian literature, Budapest 1983.
Sőtér I. (red.), A magyar irodalom története, Budapest Akadémiai Kiadó 1964-65. http://mek.oszk.hu/02200/02228/, t. I-V.
Szegedy-Maszák M. (red.), A magyar irodalom történetei, I-II, Budapest 2007.
Szerb A., Magyar irodalomtörténet, Bp, 1934.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 09-HLW-FW-24 w USOSweb