Historia literatury rosyjskiej 09-HLR-ROS-ZL-26
1. Specyfika kultury i literatury rosyjskiej od początku piśmiennictwa do początków XVIII wieku.
Wyróżniki folkloru rosyjskiego. Kompozycja, środki stylistyczne, kategorie czasu i przestrzeni w bylinie.
Literatura staroruska, jako jedność typologiczna. Artystyczne wyróżniki literatury staroruskiej. Alfabet i język. Wpływy (folklor, kultura i piśmiennictwo bizantyjskie i południowo-słowiańskie, literatura polska i zachodnio-europejska). Zabytki piśmiennictwa: Słowo o wyprawie Igora. Drugi wpływ południowo słowiański i teoria ?Trzech Rzymów?. Poezja sylabiczna i barok. Literatura staroobrzędowców. Znaczenie reform Piotra I dla kultury i literatury rosyjskiej.
2. Epoka Oświecenia, jej przedstawiciele, wyróżniki i granice chronologiczne.
Klasycyzm i sentymentalizm jako wyraz artystyczny epoki. Główne aspekty twórczości: M. Łomonosowa, A. Sumarokowa, D. Fonwizina, G. Dzierżawina, M. Radiszczewa i M. Karamzina.
Tendencje preromantyczne (W. Żukowski).
Literatura dekabrystowska (K. Rylejew). Spory literackie. (W. Żukowski).
3. Epoka romantyzmu.
Nowa ideologia, poetyka, tematyka, gatunki. Cechy i granice chronologiczne. Przedstawiciele. Prądy umysłowe i ideowe, spory filozoficzne i estetyczne. Romantyzm konserwatywny.
Twórczość A. Puszkina (powieści poetyckie, Eugeniusz Oniegin, Borys Godunow, Opowieści Biełkina, Jeździec Miedziany, poezja). Nowatorstwo i znaczenie twórczości Puszkina dla literatury rosyjskiej.
Twórczość M. Lermontowa (Demon, Maskarada, Bohater naszych czasów, poezja).
Filozofizm, psychologizm, intelektualizm.
Twórczość M. Gogola (Noc wigilijna, Nos, Szynel, Rewizor, Martwe dusze). Komizm utworów Gogola. Poetyka. Miejsce Gogola w literaturze rosyjskiej. Nowy typ bohatera w twórczości rosyjskich pisarzy: ?zbędny człowiek? (Eugeniusz Oniegin, Bohater naszych czasów), ?mały człowiek? (Poczmistrz, Jeździec Miedziany, Szynel).
4. Lata 40. (do 1855 roku) w literaturze rosyjskiej.
Charakterystyka okresu. ?Szkoła naturalna? i realizm krytyczny. Szkic fizjologiczny. Słowianofilstwo i okcydentalizm. Krytyka literacka (W. Bieliński). Debiuty literackie wielkich pisarzy: I. Turgieniew, F. Dostojewski, L. Tołstoj.
Twórczość I. Turgieniewa (Zapiski myśliwego, Rudin, Ojcowie i dzieci). Problem ?zbędnego człowieka? i konflikt pokoleń. Nowy bohater w literaturze rosyjskiej.
Efekty kształcenia
1. Znajomość tekstów utworów literackich zawartych w kanonie lektur.
2. Pisarz i jego twórczość na tle tendencji społeczno-kulturowych epoki.
3. Analiza tekstu literackiego (tematyka, problematyka, struktura dzieła).
4. Artykuły krytyczno-literackie jako element analizy dzieła literackiego.
5. Omawiane dzieło literackie w kontekście kultury narodowej i światowej.
Kryteria oceniania
aktywny udział w zajęciach, egzamin końcowy po I roku
Literatura
Obowiązkowe :
1. Słowo o wyprawie Igora;
2. Opowieść o Niedoli Złym Losie;
3. M. Łomonosow, Oda na dzień wstąpienia na tron Elżbiety Pietrowny (fragmenty);
4. G. Dierżawin, Felica;
5. D. Fonwizin, Synalek szlachecki;
6. A. Radiszczew, Podróż z Petersburga do Moskwy (fragmenty);
7. M. Karamzin, Biedna Liza, Wyspa Bornholm;
8. W. Żukowski, Swietłana, Ludmiła;
9. I. Kryłow, Bajki;
10. A. Gribojedow, Mądremu biada;
11. A. Puszkin, Jeniec Kaukazu, Cyganie, Borys Godunow, Eugeniusz Oniegin, Opowieści Biełkina, Jeździec miedziany, Dama pikowa, Córka kapitana, liryka;
12. M. Lermontow, Bohater naszych czasów, Demon, Mcyri, Maskarada, liryka;
13. M. Gogol, Noc wigilijna, Newski prospekt, Szynel, Nos, Rewizor, Martwe dusze;
14. I. Turgieniew, Zapiski myśliwego, Rudin, Ojcowie i dzieci, W przededniu .
Uzupełniające:
1. Byliny;
2. Życie protopopa Awwakuma (fragmenty);
3. S. Połocki, Mnich, Kupiectwo;
4. A. Kantemir, Do swojego rozumu;
5. W. Majkow, Jelisiej, czyli Bachus rozdrażniony;
6. K. Batiuszkow, liryka do wyboru;
7. A. Puszkin, Fontanna Bachczysaraju, Połtawa;
8. M. Gogol, Taras Bulba, Jak pokłócili się Iwan Iwanowicz z Iwanem Nikiforowiczem;
9. I. Turgieniew, Asia, Pieśń triumfującej miłości.
Zalecana literatura:
1. Historia literatury rosyjskiej, pod red. M. Jakóbca, t. I i II, Warszawa 1976.
2. Historia literatury rosyjskiej w zarysie, po red. A. Semczuka i Z. Barańskiego, Warszawa 1976.
3. B. Mucha, Historia literatury rosyjskiej od początków do czasów najnowszych, Wrocław 2002.
4. ??????? ?.?., ??????? ????????, Moskwa 1979.
5. R. Pikkio, Driewnierusskaja litieratura, Moskwa 2002.
6. W. A. Serczyk, Kultura rosyjska XVIII wieku, Wrocław 1984.
7. L. Suchanek, Preromantyzm w Rosji. Kraków 1991.
8. B. Galster, Mikołaj Gogol, Warszawa 1967.
9. J. Łotman, Aleksander Puszkin, Warszawa 1990.
10. ????????? ?. ?., ????????? ? ?????????, Moskwa - Leningrad 1964.
11. A. Semczuk, Iwan Turgieniew, Warszawa 1988.
Antologie:
12. R. Łużny, Rosyjska literatura ludowa, Warszawa 1977
13. W. Jakubowski, Literatura staroruska. Antologia, Warszawa 1972.
14. W. Jakubowski, Antologia literatury rosyjskiej XVIII wieku. Cz. I-III, Warszawa 1954-1959.
15. Dudek, L. Suchanek, Poezja rosyjska pierwszej połowy XIX w. Antologia, cz. II, Kraków 1990.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: