Historia języka rumuńskiego 09-HJRUM-22

Programem zajęć objęte są nastepujące zagadnienia: stanowisko języka rumuńskiego w obrębie języków indoeuropejskich; charakterystyka łaciny ludowej w porównaniu z łaciną klasyczną; romanizacja prowincji rzymskich i powstanie języka rumuńskiego; stanowisko języka rumuńskiego w obrębie języków romańskich; charakterystyka romańszczyzny bałkańskiej w porównaniu z łaciną ludową – metody rekonstrukcji językowej; rola substratu paleobałkańskiego; rola superstratu słowiańskiego
wpływy węgierskie i kumańskie; charakterystyka języka starorumuńskiego w porównaniu z romańszczyzną bałkańską; wpływy cerkiewnosłowiańskie, greckie i tureckie; stanowisko języka rumuńskiego w obrębie Ligi Bałkańskiej; Szkoła Siedmiogrodzka i jej wizja języka rumuńskiego; wpływy rosyjskie i włoskie; nurt historyczno-ludowy; nurt latynizujący, wpływy francuskie i reromanizacja języka; charakterystyka współczesnego języka rumuńskiego i jego podstawowych tendencji rozwojowych; charakterystyka dialektów rumuńskich; charakterystyka pozostałych języków bałkanoromańskich; grafia i ortografia rumuńska na przestrzeni wieków; rumuńska toponimia i antroponimia; rumuńska frazeologia historyczna.

Cele kształcenia

1/ przekazanie wiedzy o podstawowych pojęciach z zakresu językoznawstwa diachronicznego i porównawczego 2/ przekazanie wiedzy o ewolucji języka rumuńskiego i sposobach jej opisu 3/ przekazanie wiedzy o miejscu języka rumuńskiego na tle innych języków Europy i świata 4/ ukazanie praktycznych zastosowań badań diachronicznych (np. w praktycznej nauce współczesnego języka rumuńskiego, celem pełniejszego zrozumienia jego struktur uwarunkowanych historycznie) 5/ wyrobienie u studentów umiejętności rozpoznawania i rozumienia języka różnych epok oraz charakteryzowania go w terminach językoznawczych 6/ wyrobienie u studentów umiejętności rozpoznawania i rozumienia różnych odmian stylistycznych i terytorialnych współczesnego języka rumuńskiego (i innych języków bałkanoromańskich) oraz charakteryzowania ich w terminach językoznawczych 7/ wyrobienie umiejętności rozwiązywania drobnych problemów i zadań z zakresu gramatyki historycznej 8/ uświadomienie studentom zmienności oraz dynamiki rozwoju języka 9/ uświadomienie studentom złożoności języka będącej wynikiem zarówno ciągłej ewolucji wewnętrznej, jak i jego otwarcia na wpływy zewnętrzne 10/ wyrobienie umiejętności korzystania ze źródeł literaturowych i leksykograficznych

Kierunek studiów

filologia rumuńska

Poziom przedmiotu

I stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

III rok

Efekty kształcenia

Po zakończeniu przedmiotu i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student:
1/ wyjaśnia podstawowe terminy z zakresu językoznawstwa diachronicznego i porównawczego
2/ analizuje poszczególne etapy ewolucji języka rumuńskiego
3/ rozumie mechanizmy rządzące ewolucją języka
4/ opisuje stanowisko języka rumuńskiego w obrębie języków indoeuropejskich, romańskich i bałkańskich
5/ wskazuje uwarunkowania historyczne ewolucji języka rumuńskiego
6/ objaśnia ewolucję form wyrazowych pod kątem fonetycznym i morfologicznym
7/ objaśnia etymologię jednostek wyrazowych należących do podstawowego zasobu leksykalnego języka rumuńskiego
8/ czyta teksty rumuńskie z różnych epok w grafii cyrylickiej i różnych wariantach ortograficznych łacinki
9/ rozpoznaje i rozumie teksty rumuńskie z różnych epok oraz wskazuje charakterystyczne cechy ich języka
10/ rozróżnia odmiany stylistyczne i terytorialne współczesnego języka rumuńskiego
11/ rozpoznaje, odczytuje i rozumie w ogólnym zarysie teksty w innych językach bałkanoromańskich
12/ rozpoznaje skutki dawnych procesów fonetycznych we współczesnym języku
13/ stosuje terminologię językoznawczą w mówieniu o języku
14/ korzysta ze źródeł literaturowych i leksykograficznych.

Kryteria oceniania

Ocenianie formujące: aktywne uczestnictwo w konwersatoriach; sprawdzenie umiejętności rozwiązywania problemów analitycznych i teoretycznych z zakresu językoznawstwa diachronicznego i gramatyki historycznej; dyskusja podczas konwersatorium.

Ocenianie podsumowujące: sprawdzian pisemny wiedzy i umiejętności rozwiązywania problemów językoznawczych.

Literatura

1) Brâncuş G., 2005. „Introducere în istoria limbii române”, Editura Fundaţiei România de mâine, Bucureşti, 2005.
2) Iordan I., „Istoria limbii române (pe-nţelesul tuturora)”, Editura Ştiinţifică şi Enciclopedică, Bucureşti, 1983.
3) Oancă T., „Istoria limbii române. Antologie de texte bibliografice”, Universitaria, Craiova, 1995.
4) Sala M., „De la latină la română”, Univers Enciclopedic, Bucureşti, 1998.
5) Dimitrescu F., „Istoria limbii române. Fonetică, morfosintaxă, lexic”, Editura Didactică şi Pedagogică, Bucureşti, 1978.
6) Rosetti A., „Istoria limbii române. De la origini pînă în secolul al XVII-lea”, Editura Ştiinţifică şi Enciclopedică, Bucureşti, 1978.
7) Mihăescu H., „Influenţa grecească asupra limbii române pînă în secolul al XV-lea”, Editura Academiei RSR, Bucureşti, 1966.
8) Mihăilă Gh., „Împrumuturi vechi sud-slave în limba română. Studiu lexico-semantic”, Editura Academiei Române, Bucureşti, 1960.
9) Suciu E., „101 de cuvinte de origine turcă”, Humanitas, Bucureşti, 2011.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 09-HJRUM-22 w USOSweb