Gramatyka kontrastywna 09-GRKONT-56
Treści kształcenia:
1/ Podobieństwa i różnice systemowe między językiem polskim i francuskim (zarys - wprowadzenie)
2/ Determinacja w języku polskim i francuskim; rola rodzajnika francuskiego w interpretacji wypowiedzi i jego „odpowiedniki” w języku polskim
3/ Aspekt gramatyczny w języku polskim (fr.: perfectivité / imperfectivité) i aspekt dokonany / niedokonany (fr.: accompli / inaccompli) w języku francuskim. Aktionsart.
4/ Czas gramatyczny vs. Aspekt gramatyczny i aspekt leksykalny w języku polskim i francuskim
5/ Składnia i semantyka czasowników modalnych w języku polskim i francuskim
6/ Pojęcie predykatu. Rola argumentów w definiowaniu znaczeń wyrażeń predykatywnych. Charakterystyka semantyczna i morfoskładniowa rzeczowników abstrakcyjnych i konkretnych
7/ Elementy predykacji rzeczownikowej. Pojęcie czasownika podporowego (fr.: verbe support)
Cele kształcenia
Kierunek studiów
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student:
1/ Wymienia podobieństwa i różnice systemowe między językiem polskim i francuskim, uzasadnia syntetyczny i analityczny charakter gramatyki w odniesieniu do systemów języka polskiego i francuskiego.
2/ Poprawnie stosuje rodzajnik francuski, zna i stosuje różne „odpowiedniki” rodzajnika francuskiego w bezrodzajnikowym języku polskim.
3/ Wyjaśnia popierając przykładami różnicę semantyczną między rzeczownikami abstrakcyjnymi i konkretnymi, posługując się kryteriami morfoskładniowymi.
4/ Wyjaśnia różnice między aspektem gramatycznym w języku polskim i aspektem accompli / inaccompli w języku francuskim, a także aspektem leksykalnym (Aktionsart) osługując się przykładami z języka polskiego i francuskiego.
5/ Wyjaśnia różnice między kategorią czasu gramatycznego i kategoriami aspektu (gramatycznego i leksykalnego) posługując się przykładami z języka polskiego i francuskiego.
6/ Poprawnie interpretuje formy czasu gramatycznego czasowników modalnych w języku francuskim i potrafi odnieść je do form języka polskiego.
7/ Wie czym jest predykat i jaką rolę w definiowaniu jego znaczenia odgrywają argumenty. Definiuje liczbę i naturę argumentów dla wybranego zbioru wyrażeń predykatywnych w języku polskim i francuskim.
8/ Rozpoznaje wyrażenia predykatywne rzeczownikowe.
9/ Odróżnia czasowniki predykatywne i czasowniki podporowe na podstawie analizy użyć, zdań, tekstów.
10/ Konfrontuje i poddaje krytyce metody opisu wyrażeń frazeologicznych wypracowane w obrębie językoznawstwa polskiego i francuskiego.
11/ Charakteryzuje językowy obraz świata utrwalony w języku polskim i francuskim posługując się przykładami wyrażeń frazeologicznych.
12/ Posługuje się terminologią językoznawczą porównując język polski i francuski; zna odpowiedniki podstawowych terminów językoznawczych w języku polskim i francuskim.
13/ Korzysta ze źródeł literaturowych.
14/ Rozumie rolę badań kontrastywnych w nauczaniu języków obcych i leksykografii.
Kryteria oceniania
Aktywny udział studenta w konwersatorium. Dyskusja w trakcie zajęć. Samodzielna analiza przykładów. Sprawdzian pisemny na koniec semestru.
Literatura
1) Cygal-Krupa, Z. (red.), 1995 : Les contacts linguistiques franco-polonais, Presses Universitaires de Lille, coll. Travaux de recherches.
2) Dubois, J. et autres, 1994 : Dictionnaire de Linguistique et des Sciences du Langage, Paris: Larousse.
3) Giermak-Zielińska, T., 1979, Polskie czasowniki przedrostkowe o znaczeniu przestrzennym i ich odpowiedniki w języku francuskim, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk: Ossolineum.
4) Giermak-Zielińska, T., 2000, Les expressions figées. Propositions pour un traitement contrastif (wybór prac), Warszawa: Instytut Filologii Romańskiej UW.
5) Gniadek S., 1979, Grammaire contrastive franco-polonaise, Warszawa: PWN.
6) Gross, G., 1996, Les expressions figées en français : noms composés et autres locutions, Paris: Ophrys.
7) Gross, M., 1981a, Les bases empiriques de la notion de prédicat sémantique, Langages 63. (red.: M. Gross), Paris: Larousse, 7-52.
8) Grzegorczykowa R., 1984, Gramatyka współczesnego języka polskiego, PWN: Warszawa.
9) Jędrzejko, E., 2002, Problemy predykacji peryfrastycznej. Konstrukcje – znaki – pojęcia., Katowice: Wyd. GNOME.
10) Krzyżanowska, A., 1992, Udział internacjonalizmów we frazeologii francuskiej i polskiej (na podstawie związków oznaczających śmierć, Język i kultura VII, Wrocław, 129-133.
11) Lewicki, A. M., 2003, Studia z teorii frazeologii, Łask: Leksem.
12) Nowakowska-Kempna, I., 1986, Konstrukcje zdaniowe z leksykalnymi wykładnikami predykatów uczuć, Katowice: Uniwersytet Śląski.
13) Polański, K. (red.), 1999, Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum.
14) Świątkowska, M., 1992, Sens lexical et sens aspectuel des verbes, Etudes de linguistique, romane et slave. Zbiór artykułów Stanisławowi Karolakowi z okazji 60-tych urodzin (red. W. Banyś, L. Bednarczuk, K. Bogacki), Kraków, 591-601.
15) Tomaszkiewicz, T., 1994, Une approche comparative de l’aspect verbal en français et en polonais, Supports. Opérateurs. Durées, Annales Littéraires de l’Université de Besançon 516, Paris: Les Belles Lettres, 219-235.
16) Urbańczyk, S. (red.), 1994, Encyklopedia języka polskiego, Ossolineum, Wrocław - Warszawa – Kraków.
17) Vetulani G., 2000, Rzeczowniki predykatywne języka polskiego. W kierunku syntaktycznego słownika rzeczowników predykatywnych, Poznań: Wyd. UAM.
18) Wilczyńska, W. 1994, Apprivoiser les articles et les temps, Poznań: Wyd. Naukowe UAM.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: