Filozofia języka 09-FILJEZ-JK-22
Treści kształcenia:
Periodyzacja i podstawowe działy filozofii. Początki filozofii europejskiej. Program racjonalnego poznawania świata.
Początki pragmalingwistyki. Język jako narzędzie sugestii, perswazji, przekonywania.
Wstęp do epistemologii. Definicje prawdy. Język jako nośnik prawdy.
Język przedmiotem dociekań starożytnych szkół filozoficznych
Eleaci, Sokrates, Platon, Arystoteles: poszukiwanie znaczenia pojęć, idee, kategorie, zagadnienie bytu. Argumenty dialektyczne Eubulidesa. Kanonika Epikura i trzy kryteria prawdziwości: wrażenia zmysłowe, pojęcia, czucia; język dźwiękową ekspresją postrzeżeń i doznań.
Semantyka moralności. Analiza ocen i norm. Język jako nośnik wartości.
Omówienie głównych nurtów filozofii europejskiego średniowiecza.
Filozofia nauki (program nowej metody naukowej F.Bacona).
Filozofia europejska XVI/XVII wieku.
R. Descartes i kartezjanizm. Filozofia mowy, myślenia, języka.
Filozofia czasów Oświecenia: empiryzm brytyjski; Kant(yzm) a filozofia języka. Filozofia języka XVIII/XIX wieku. W. von Humboldt – aprioryczna filozofia języka.
Główne nurty filozofii XIX i XX wieku.
Językowy symbolizm. Językowy relatywizm. Językowy uniwersalizm. Językowy determinizm.
Filozofia lingwistyczna XX wieku. Brytyjska szkoła analityczna. Szkoła lwowsko-warszawska. L. Wittgenstein: Traktat logiczno-filozoficzny a Dociekania filozoficzne - nowa koncepcja znaczenia, "gra językowa". Teoria czynności językowych. Zagadnienie odpowiedzialności.
Cele kształcenia
Kierunek studiów
Efekty kształcenia
Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student:
Potrafi wskazać wpływ filozofii greckiej na kształt kultury europejskiej
Umie przedstawić główne stanowiska filozoficzne
Posiada znajomość podstawowych zagadnień z zakresu filozofii języka
Umie czytać ze zrozumieniem teksty z zakresu filozofii języka oraz poddawać je interpretacji w ramach przewidzianych przedmiotem
Potrafi przywołać najsławniejsze dzieła filozoficzne
Potrafi samodzielnie analizować wybrane problemy filozoficzne
Ma wykształconą zdolność analitycznego i krytycznego myślenia
Potrafi wytłumaczyć na czym polega: koncepcja gry językowej, ujęcie języka jako nośnika prawdy, czy jako środka sugestii, perswazji, przekonywania
Potrafi pracować w grupie.
Kryteria oceniania
Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zdanie kolokwium zaliczeniowego (minimum 61%), końcowa ocena : <61% - ndst, 61-70% dst, 71-75% dst+, 76-85% db, 86-90% db+, 91%< bdb)
Literatura
Podstawowa:
Platon, Obrona Sokratesa; Eutyfron, (fragment: XI C – XIII B 7); Państwo (ks. VII fragmenty: I-VI); Kratylos
Arystoteles, Metafizyka (ks. IV § 1-2)
R. Descartes, Medytacje o pierwszej filozofii
L. Wittgenstein, Dociekania filozoficzne, cz. 1, § 1-43
L. Wittgenstein, Traktat logiczno-filozoficzny.
K. Ajdukiewicz, Zagadnienia i kierunki filozofii
J. Legowicz, Historia filozofii starożytnej Grecji i Rzymu
J. Legowicz, Historia filozofii średniowiecznej
M. Hempoliński, Brytyjska filozofia analityczna
M. Ossowska, Podstawy nauki o moralności;
J. Austin, Mówienie i poznawanie s. 311-334, 550-665
Dodatkowa:
Epikur, List do Herodota (Diogenes Laertios)
R. Descartes, Rozprawa o metodzie,
J. Bartmiński, Językowe podstawy obrazu świata cz. I-II
J. Bartmiński, Stereotypy mieszkają w języku
J. Puzynina, Język wartości, r. VI
J. Filek, Filozofia odpowiedzialności XX w
T. Gadacz, Historia filozofii XX wieku.
Filozofia XX wieku (seria Myśli i Ludzie, wyd. 1990 lub 2002), red. Z. Kuderowicz
J. Antas, O kłamstwie i kłamaniu
K. Handke, Semantyka milczenia
D. Galasiński, Chwalenie się jako perswazyjny akt mowy
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: