Filozofia 09-FIL-w-11
Treści programowe dla zajęć/przedmiotu
Specyfika myślenia filozoficznego wobec nauki i świadomości potocznej. Funkcje filozofii. Początki i źródła filozofii śródziemnomorskiego kręgu kulturowego. Działy filozofii i ich zakresy problemowe. Periodyzacja historii filozofii.
1.Główne problemy metafizyki i epistemologii.
1.1. Zagadnienia prawdy (pojmowanie i kryteria prawdziwości), źródeł i granic poznania. Empiryzm a racjonalizm.
1.2. Kreacjonizm poznawczy: pojmowanie obiektywizmu i subiektywizmu i relatywizmu. Upodmiotowienie świata w historii poglądów na relację: podmiot ↔przedmiot poznania; tzw. przewrót kopernikański w filozofii (I.Kant).
2. Pojęcia metafizyki, ontologii i substancji. Materializm a idealizm, determinizm a indeterminizm, kauzalizm a teleologia i finalizm. Zagadnienie typów ontologicznych: substancjalizm vs procesualizm/ewentyzm, panteizm i monadologia. Tzw. problem psychofizyczny: cielesność a duchowość.
3. Spór o powszechniki (uniwersalia).
1. Filozofia starożytna:
Pojęcie arche. Hylozoizm a pitagoreizm. Podstawowe treści systemów Platona i Arystotelesa. Zagadnienie relacji państwo ↔ obywatel. Metafizyczne koncepcje Heraklita, Platona i Arystotelesa jako podstawowe klucze interpretacyjne w historii myśli filozoficznej i modele poznawczego porządkowania świata. Filozofia hellenistyczna: sceptycyzm, stoicyzm, epikureizm.
2. Filozofia okresu synkretycznego i średniowiecza
3. Charakterystyka i kluczowe nurty filozofii nowożytnej i współczesnej. 3.1. Narodziny paradygmatu pozytywistycznego - charakterystyka pozytywizmu.
4. Narodziny filozofii społecznej. Teorie umowy społecznej.
5.Klasyczna filozofia niemiecka oraz filozofowie niemieccy, którzy wywarli szczególny wpływ na humanistykę rosyjską: I. Kant (transcendentalizm, etyka), G.W.F. Hegel (aksjo-logiczna dialektyka dziejów), F.W.J. Schelling (romantyzm, panorganicyzm), L. Feurebach (filozofia religii), K. Marks (mesjanizm społeczny)
1. Przełom lingwistyczno-komunikacyjny w historii filozofii. Teoria aktów mowy. (L. Wittgenstein, J. Austin, J. Searle). Kultura i etyka komunikacji (J. Habermas). Wpływ Kartezjusza, Kanta, Hegla i Nietzschego na paradygmaty lingwistyczne.
2. Elementy aksjologii, aksjolingwistyki i pojęcie aksjo-językowego obrazu świata.
3. Hermeneutyka i interpretacjonizm.
1. Historyczno-kulturowe uwarunkowania wyłonienia się specjalistycznej refleksji etycznej w dziejach filozofii. Rola sofistów i Sokratesa. Dzieje myśli etycznej.
2. Struktura teoretyczna, terminologia i główne zagadnienia etyki filozoficznej.
3. Analiza przykładowych kategorii etyki normatywnej: dobro/zło, cnota, tolerancja, szczęście.
4. Deontologie zawodowe.
Cele kształcenia
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Moduł zajęć/przedmiotu prowadzony zdalnie (e-learning)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji
Efekty kształcenia
Po zakończeniu modułu i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student /ka:
zna najważniejsze zagadnienia, idee, prądy i systemy filozoficzne w powiązaniu z nazwiskami znaczących filozofów oraz prawidłowo stosuje podstawowe terminy filozoficzne.
zna i rozumie proces ewolucji myśli filozoficznej śródziemnomorskiego kręgu kulturowego, w tym swoistość grecko-bizantyjsko-prawosławnej linii rozwojowej.
potrafi zidentyfikować filozoficzne zakorzenienie teorii językoznawczych.
rozumie problemową i metodologiczną specyfikę rozumowań/uzasadnień w etyce normatywnej, a także przemiany semiotyczne podstawowych kategorii etyki filozoficznej.
Kryteria oceniania
Kryteria oceniania:
- obecność na zajęciach,
- aktywny udział i zaangażowanie w trakcie zajęć,
- znajomość zalecanej literatury przedmiotu,
- pozytywne oceny z testów i kolokwiów (student ma prawo do poprawy ocen z testów)
- zaliczenie kolokwium semestralnego
SKALA OCEN:
• bardzo dobry (bdb; 5,0): osiągnięcie przez studenta zakładanych efektów kształcenia obejmujących wszystkie istotne aspekty;
• dobry plus (+db; 4,5): Osiągnięcie przez studenta zakładanych efektów kształcenia obejmujących wszystkie istotne aspekty z pewnymi błędami lub nieścisłościami;
• dobry (db; 4,0): osiągnięcie przez studenta zakładanych efektów kształcenia z pominięciem niektórych mniej istotnych aspektów;
• dostateczny plus (+dst; 3,5): osiągnięcie przez studenta zakładanych efektów kształcenia z pominięciem niektórych istotnych aspektów lub z istotnymi nieścisłościami;
• dostateczny (dst; 3,0): osiągnięcie przez studenta zakładanych efektów kształcenia z pominięciem niektórych ważnych aspektów lub z poważnymi nieścisłościami;
• niedostateczny (ndst; 2,0): brak osiągnięcia przez studenta zakładanych efektów kształcenia.
Literatura
Ajdukiewicz, K., Zagadnienia i kierunki filozofii
Ajdukiewicz, K., Główne kierunki filozofii w wyjątkach z dzieł klasycznych przedstawicieli, (antologia z komentarzami; oprac. Jadacki, J.)
Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. I-III,
Arystoteles, Etyka nikomachejska, ks. I-II,
Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy słynnych filozofów.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: